CM, C1.Тапсырма Мәтінді екі рет мұқият тыңдап, ондағы тірек сөздерді анықтаңыз. Тірек сөздердің көмегімен төменде берілген жұлдыздың ортасына мәтінге ат қой
Жұлдыздар жерден өте көп қашықтықта орналасқан. Жай көзбен қарағанда аспан әлемінде 3 мыңға тарта жұлдыз көрінеді. Ал қазіргі заманда ең жаңа құралдармен есепке алынғандарының саны бірнеше миллион. Ғалымдардың болжауынша, жұлдыздардың жалпы саны әлденеше миллиардтан асып кетеді. Жерге ең жақын жұлдыз - Күн. Оның төңірегінде ірі аспан денелері планеталар айналып жүреді. Ғаламшарлар - өзінен жарық шығармайтын салқын денелер. Жердің серігі - Ай. Дегенмен олар да жұлдыз сияқты жылтырап көрінеді. Өз кезегінде планеталардың төңірегінде олардың серіктері айналып жүреді. Күн және оны айналып жүретін планеталар мен олардың серіктері Күн жүйесін құрайды. Ғарыш кеңістігінде шек жоқ. Оның кеңдігі соншалық аспан денелерінің бір-бірінен қашықтығын Жердегі өлшеммен, айталық километрмен өлшеу мүмкін емес. (107 сөз) /5/
2.Тапсырма
Төменде берілген сөздердің синонимін мәтіннен тауып жазыңыз. /2 /
Сөздер
Синонимі
ғаламшар
алыс
жетілген
таяу
3.Тапсырма. Берілген сөздердің мағынасын мазмұнды негізге ала отырып, толықтырып жазыңыз. /3/
Сөздер мен сөз тіркестері
Мағынасы
Ішкі планеталар
Сыртқы планеталар
Астероидтар
Дескриптор Білім алушы
1 тапсырма
- мәтінді тыңдау барысында 5 тірек сөзді анықтайды;
- тірек сөздерді жұлдыздың бес бұрышына жазады;
- тірек сөздердің көмегімен мәтін тақырыбын болжайды;
2 тапсырма
- мәтінді тыңдау барысында төрт сөздің синонимін мәтіннен тауып жазады;
3 тапсырма
- үш сөз бен сөз тіркесінің мағынасын толықтырып жазады памагите
Ауылдың ділмар,шешен ақсақал қарияларын шақыру - бүлдіршіннің тілі жеке –жеке сөздерді айтуға икемделе бастаған кеде тілі тез шығу үшін дәстүрлі «тілашар тойы»жасалады. Мал сойылып, ауылдың ділмар, қариялары арнайы шақырылады.
Балаға қойдың тілін жегізу - олар «Тілің тез шықсын!»деп, сәбиге қойдың тілін жегізеді, қой ішігемен буындырып тұрып, «Сөлейсің бе?» деп үш рет «сөйлеймін»деген уәде алады.
Ақсақалдардың ақ батасын алу - Осыдан соң ақсақалдар «Сандуғаштай сайрап кет!», «Жиреншедей көсем бол, Жәнібектей көсем бол!»деген секілді ақ баталарын беріп тарқасады.
-Біздің дүкенде Европадан келген коллекция бар,Мысалы мына киім Италиядан келген,Сіз қандай түсті ұнатасыз?
-Мен ашық түстерді ұнатамын,мысалы ақшыл көк,ақ ,және қызыл,
-Биыл жаңа түс трендке енді ол қызыл түс,бүкіл,Ресей әртістері,голивудтық кино әртістері қызыл түсті таңдауда!
-Маған қызыл түс ұнамаса да,мен сіздің кеңесіңізді тыңдап қызыл түсті костюм шалбарымен таңдайын!
-Сіз қандай киім өлшемін киесіз?
-Мен 42 өлшеміндегі киімді киемін,
-Мына костюмды Сізге ораймын!
-Кеңесіңізге көп рахмет! Сау болыңыз!
-Рахмет! Сау болыңыз!