Дар. Біз Қазақстанға 1944 жылы Грузияның Түр-
кияға шегаралас Ахалкалак деген қаласынан жер
аударылғанбыз. Ол кезде мен ес біле қоймаған жас
баламын. Өзінің даласындай дарқан, пейілі кең
қазақ халқы бізді жақсы қарсы алды. Бір бөлмелі
үйінің бір бұрышын, екі бөлмелі үйінің бір бөлмесін
босатып беріп, бүтінін бөліп, жартысын жарып
беріп, аман-есен бейбіт күнге жеткізді.
Ұлтым әзірбайжан болғанымен,
қазақтың
қадірлі қызы болып жүргенім – осы тілдің арқасы.
Қазақтың тілі киелі, киелі тіл жүрген жерде күйе
жұқпайды.
бо
(Асылы Осман)
?
1. Мәтінге кандай тақырып қояр едіңдер?
2. Асылы Османның осы әңгімесінен нені байқа-
дыңдар?
3. Бүтінін бөліп, жартысын жарып» деген тір-
кестердің мәнін қалай түсінесіңдер?
4. Қазақ тілін еркін меңгерген өзге ұлт өкілдері-
нен тағы кімдерді білесіңдер?
Жер аударылып келгендер -
қа елден еріксіз қоныс аударған
Киелі – қасиетті.​

Достық – бұл өмірдегі ешнәрсемен бағаланбайтын құндылық. Дос табу оңай, ал оны сақтау одан да қиын. Достық қатынасқа нәзіктікпен қарап, берік сақтау керек. Өйткені ол да баптауды қажет ететін нәзік өсімдік сияқты. Біздер достықты сақтау үшін жан-тәнімізбен еңбектенбеуіміз керек. Қайтарымын қажет етпей, берудің жолдарын үйрену керек. Сенім мен жарқын көңіл – достықты берік ететін тірек саналады. Өзі шынайы дос бола білген адамның достары да көп болады және жер бетінде өзін жалғыз сезінбейді.Достық – адамдардың бір-біріне адал, қалтқысыз сеніп, бір мүдделі, ортақ көзқараста болатын қасиеті. Достық өзара жауапкершілік пен қамқорлықтың, рухани жақындықтың белгісі. Нағыз достық кісіге шабыт беріп, өмірде кездесетін түрлі сәтсіздіктерге мойымауға, басқа түскен қайғы мен қиыншылықты бірге көтеруге жәрдемдеседі. Дос-жарандардың мінездері әр түрлі болып келуі мүмкін. Мысалы, біреуінде қызбалық не шабандық, екіншісінде тұйықтық не жігерсіздік байқалса да, бұлар достыққа кедергі бола алмайды, қайта нағыз достық осындай кемшіліктерден арылуға көмектеседі. Сатқындық, екі жүзділік, өтірікшілік, өзімшілдік достықпен сыйыспайды. Қазақтың дәстүрлі әдеп жүйесінде достыққа үлкен көңіл бөлінеді. Халық арасында достық туралы мақал-мәтелдер жеткілікті: “Дос жылатып, дұшпан күлдіріп айтады”, “Досы жақсының, өзі де жақсы”, “Дүниеде адамның жалғыз қалғаны — өлгені, қайғының бәрі соның басында”. Достыққа қарама-қарсы ұғым — қастық пен күншілдік. Мұндай сезімге ерік алдырғандар басқаның қуаныш-қызығын, ырыс-бағын көтере алмайды, дос дегеннің не екендігін білмейді. Дұрыс дос таңдай білу — өмірлік мақсаттардың бірі; Саясаттанудағы Достық ұғымы мемлекеттер арасындағы саяси, экономикалық, мәдени мүдде тұрғысынан ынтымақтастық орнату шараларын бейнелеу үшін қолданылып жүр.

3)

Жекеше

І жақ:Менің Отаным,ана тілім,үйім,көлігім,сөмкем,аяқ киімім,қаламым.

ІІ жақ:Сенің Отаның,ана тілің,үйің,көлігің,сөмкең,аяқ киімнің,қаламың.

Сіздің (сыпайы түрде) Отаның,ана тіліңіз,үйіңіз,көлігіңіз,сөмкеңіз,аяқ киіміңіз,қаламыңыз.

ІІІ жақ:Оның Отары,ана тілі,үйі,көлігі, сөмкесі,аяқ киімі,қаламы.

Көпше:

І жақ: Біздің Отанымыз,ана тіліміз,үйіміз,көлігіміз,сөмкеміз,аяқ киіміміз,қаламымыз.

ІІ жақ:Сендердің Отандарың,ана тілдерің, үйлерің,көліктерің,сөмкелерің,аяқ киімдерің,қаламдарың.

Сіздердің Отадарыңыз,ана тілдеріңіз,үйлеріңіз,көліктеріңіз,сөмкелеріңіз,аяқ киімдеріңіз,қаламдарыңыз.

ІІІ жақ:Олардың Отаны,ана тілі,үйі,көлігі,сөмкесі,аяқ киімі,қаламы.

4) Жіктеу

Жекеше

І жақ:Мен дәрігермін,шахтермін,аспазбын.

ІІ жақ:Сен дәрігерсің,шахтерсің,аспазсың.

Сіз дәрігерсіз,шахтерсіз,аспазсыз.

Көпше

І:Біз дәрігерміз,шахтерміз,аспазбыз.

ІІ:Сендер дәрігерсіңдер,шахтерсіңдер,аспазсыңдар.

Сіздер дәрігерсіздер,шахтерсіздер,аспазсыздар.

ІІІ:Олар дәрігер,шахтер,аспаз.

5) Бұл сөйлемде қимыл-сын үстеуі - "ақырын" (Қалай?)

7) Оқу - түбір,+лық - сөз тудырушы жұрнақ,+тың - ілік септігі.

Біз - түбір,+дің - ілік септігі.

Дәптер - түбір,+лер - көптік жалғау,+іміз - тәуелдік жалғауының І жағы.

8) Қолыңдағы қызыл алманы қайдан алдың? Оның көркем бейнесі талайды тамсандырған. Мұғалім ашулы секілді ғой. Оның күлкісі қандай ажарлы!

9) Суреттер,апталар,доптар,кептерлер,адамдар,гүлдер.

10) Кеспе,сүзбе,өркен.

11) Мектеп - түбірі (зат есім),оқу - түбір (з.е),+шы - сөз тудырушы жұрнақ,+лар - көптік жалғау,+ы - тәуелдік жалғауының ІІІ жағы,өлең - түбірі (азт есім),оқы - түбірі (етістік),+ды - жедел өткен шақ жұрнағы.

12) Олар гүл жинап жүр.

Жинап жүр - баяндауыш,олар - бастауыш,гүл - толықтауыш.

13) А (ашық буын ) - ғаш (бітеу буын) - тар (бітеу буын),ком (бітеу буын) - пью (ашық буын) - тер (бітеу буын), ұ (а.б) - қып (б.б) - ты (а.б),ә (а.б) - деп (б.б) - ті (а.б) - лік (б.б).

14) Көктем ерте келіп,ауа райы жылыды.Ағаштар гүлдеп,құстар бақта сайрады.

15) Қиғыш,сезгіш,көргіш,тергіш.

Подробнее - на -

Объяснение: