Деңгейі 15-20 минут
Орындау уақыты
Тапсырма
Мәтінді мұқият тыңдап, негізгі ойын анықтаңыз. Берілген жолдарда автор сол кезеңнің
қандай мәселелерін көтереді? Сызбаны толтырып, жазғаныңызға сүйеніп баяндаңыз.
Бал ашамын деп бәлеге қалған...
Дастарқан басында соғыс жайында әңгіме қозғалды. Әркім әртүрлі естіген
оқиғаларын айтып жатты. Кенет төрде отырған бір ақсақал:
Мен сендерге бір әңгіме айтайын, – деді. Бәріміз әлгі кісіге қарап елең еттік. — Бұл
өзі бұрын-соңды айта қоймаған сырым еді, деп жалғады ол сөзін. Қазір соғыстың
аяқталғанына да пәленбай жыл өтті ғой. Сондықтан бізді ешкім тергеп, қудалай қоймас...
..Бұрынғы Ворошилов колхозынан бес жігіт бірге әскерге аттандық. Алдымен
ауданға, сонан соң облысқа апарды. Облыс орталығынан эшелонға отырғызып батыс
жаққа алып бара жатты. Бүгінгідей бөлек-бөлек жатар орны бар вагон қайда?! Кинода
көрсетіп жүргендей ағаш вагон. Пойыз да жай жүреді. Әр станцияға тоқтап, су аламыз.
Берген тамағын талғажау қыламыз. Екі-үш күннен кейін пойыздан кісі жалығады екен.
Арамызда бізден ересектеу, әр нәрседен хабары бар, қағылез Әбдібек деген жігіт болды.
Ішіміз пысқаны сондай бір кезде әлгі Әбдібекке:
Сен бал ашшы, совет жеңе ме екен, неміс жеңе ме екен? дедік. Әбдібек
құмалақты шашып кеп жіберіп:
- Жаудың беті қатты. Күші басым. Біздің жеңуіміз қиын болады-ау! – деді.
Кешке бәрімізді вагон-штабқа шақырды. Болған оқиғаны айна-қатесіз біреу
жеткізіпті. «Мұны сендерге кім үйретті? Неге совет әскерінің жеңетініне күдік
келтіресіңдер? Араларыңда жаудың тыңшысы бар шығар?» - деп, ал тергеудің астына
алсын келіп. Орысша да жөнді білмейміз ғой. Сұрақтың бірін түсінсек бірін түсінбейміз
«Солай құмалақ аштырғанымыз рас», - деп мойындаудан басқа амал қалмады. Содан н
керек, «Совет елінің неміс фашистерін жеңетініне күмән келтіріп, жауынгерлерді
арасына іріткі салып жүр», - деген айып тағып, Әбдібекті вагоннан түсіріп алып қалды
Қалғандарымыз да майданға жеткенше көзге түрткі болып, қатаң бақылауға алынды
Артынан естідік, Әбдібек байғұсты әскери трибуналдың үкімімен соттап жіберіпті. С
күйі қайтпады.
Досым, мен атам мен әжемнен қазақ халқының ұлттық салт-дәстүрлері туралы көптеген мағлұматтар алдым. Міне, енді өзімнің осындай жақсы жаңалықтарыммен өзіңмен бөліскім келеді. Сен бесіктің не екенін білмейтін боларсың? Бесік жаңа туған нәрестенің жатын орны. Оны ұсталар ағаштан өрнектеп жасайды, бесіктің түрлі жабдықтары болады. Сәбиді бесікке салу үлкен мереке. Бұған ағайын-туыстар жиналады, көпшілігінде болатын әже, апалар. Бесікке нәрестені сыйлы, халық алдында абыройлы кісі салады. Бесікке бөленген нәрестеге арнап бесік жыры айтылады. Балаға бата беріледі. Бесікке бөлеген анаға сыйлық тарту етіледі.
Шілдехана - нәресте перзентханадан үйге келгенде жасалатын той. Ағайын, дос, бауырлар жиналып, дастархан басында балаға құтты болсын айтып, бата, тілектерін білдіреді.
Балаға діни қызметкер немесе үлкен аталар баланың құлағына азан шақырып ат қояды.
Тұсау кесер- бала тәй-тәй басып енді жүре бастағанда ата-анасы халқын жинап, елдің құрметті азаматына баласының тұсауын кестіреді. Бұндағы мақсат бала өмірде сүрінбесін, жолы ашық болсын, саналы, салауатты адам болсын,-деген.
Әзірге айтарым осы, сау бол досым.
Объяснение:
Досым, мен атам мен әжемнен қазақ халқының ұлттық салт-дәстүрлері туралы көптеген мағлұматтар алдым. Міне, енді өзімнің осындай жақсы жаңалықтарыммен өзіңмен бөліскім келеді. Сен бесіктің не екенін білмейтін боларсың? Бесік жаңа туған нәрестенің жатын орны. Оны ұсталар ағаштан өрнектеп жасайды, бесіктің түрлі жабдықтары болады. Сәбиді бесікке салу үлкен мереке. Бұған ағайын-туыстар жиналады, көпшілігінде болатын әже, апалар. Бесікке нәрестені сыйлы, халық алдында абыройлы кісі салады. Бесікке бөленген нәрестеге арнап бесік жыры айтылады. Балаға бата беріледі. Бесікке бөлеген анаға сыйлық тарту етіледі.
Шілдехана - нәресте перзентханадан үйге келгенде жасалатын той. Ағайын, дос, бауырлар жиналып, дастархан басында балаға құтты болсын айтып, бата, тілектерін білдіреді.
Балаға діни қызметкер немесе үлкен аталар баланың құлағына азан шақырып ат қояды.
Тұсау кесер- бала тәй-тәй басып енді жүре бастағанда ата-анасы халқын жинап, елдің құрметті азаматына баласының тұсауын кестіреді. Бұндағы мақсат бала өмірде сүрінбесін, жолы ашық болсын, саналы, салауатты адам болсын,-деген.
Әзірге айтарым осы, сау бол досым.
Объяснение: