«Әдебиеттік оқу» пәнінен 4-тоқсага арналган жиынтық бағалаудың тапсырмалары Тыңдалым және айтылым 1. «Табигатка серуер» әңгімесін мұқият тыңда. Табиғатқа серуен Бір күні Айбар сыныптастарымен таныжорыққа барды. Олар ауыл маңындагы тоғайда біраз серуендеді. Жетекшілері балаларды жолда кездескен өсімдіктер мен жануарлар түрлерімен таныстырды. Түс мезгілінде балалар демалута отырып, үйден атып келген азықтарымен тамақтанды. Балалар құстардың, оның ішінде бұлбұлдың үнін кызыга тыңдады. Үйіrе кайтатын кезде балалар тамақ қалдықтарын жинап алуға ерінді. Алайда жетекшілері тағам қалдықтары мен қоқыстарды тастамай дорбаларына салуды тапсырды. Бұл қалдықты не істейміз, босқа үйіне көтеріп барамыз ба? – деп Ербол ренжіді. Серуенге шыққан әрбір адам осылай қоқыс шашып кете берсе, ондай жерге келесіде демалута кетер ме едің?-деп жауап берді Айбар. Ербол ұялып кацы 1) Мәтінге сүйеніп, берілген сойлемдердщ ретіін аныкта және помірде (1,2,3, 4). Сойлемдер Peri Балалар құстардың, оның ішінде бұлбұлдың үнін қызыға тыңдады. 3 Түс мезгілінде балалар демалуға отырып, үйден алып келген азыктарымен тамақтанды. 1 Бір күні Айбар сыныптастарымен танымжорыққа барды. Ербол ұялып қалды. 4 2) Қай баланың созі дұрыс? Ерболдың ба, әлде Айбардың ба? Неліктен? [5] Оқылым 2. «Жемшашар» әңгімесінің үзіндісін мұқият тыңда. Оқиға қалай аяқталады деп ойлайсың? Жалғастырып жаз. Жемшашар Көктем мезгілі еді. Көркем еңбек сабағынан өткенде мұғалім жемціацар жасап әкелуді тапсырған. Ерден мазасыздана бастады. Әкесінің көмегімен жасаған жемпіанарын таба алмай отыр. Бүгін мектепке әкелген сияқты еді. Сыныптастарының бірі тыгып қойғандай көрінді. Ол ойындағы күдігін мұғалімге айтты. Сыныптастары жемшаппарды кормегенін aiпса да, оларға сенбеді. Ерден көңілі түсіп, сабақтан сұранып үйіне қайтып келді. Киімі шерип жатып, терезе алдында тұрған жеминашарға көзі түсті. Ол жемишаншарды алып, үйден жүгіре шықты.
Көне түркі жазулары (басқаша Орхон-Енесей жазулары) — б.з. V ғ. — б.з. Xғғ аралығындағы түркі тайпаларының тасқа қашап жазған жазбалары.
Орхондағы Күлтегін ескерткіші - Орхон мұражайы, Хархорин, Моңғолия
Орхон-Енисей ескерткіштері алғаш Орхон өзеніні бойынан (Екінші түркі қағандығы кезі) табылды, кейін Енисей өзенінің жоғарғы ағысында (Қырғыз қағандығы). Кейде руник жазбасы дейді, алман руналарынынан жанасым тауып (кейбір нышандар кескіні дәл келіп тұр, дауысты мағынасы да жақын). Азиялық түркі руналары соғды жазуының негізінде VIII ғ. бұрын жасалған деп есептеледі. Оның әліпбиінде 40-қа жуық графема бар. Көне түркі руника жазуы ерекшелігі - онда негізгі велярлық және палаталдық дауыссыздарға арналған бірнеше жұп дербес әріптер бар. Көне түркі руника жазуы жұмбағын 1893 жылы В. Томсен шешкен. Орхон ескерткіштерінің тұңғыш тәржімаларын 1894 жылы В.В. Радлов жасаған.
Мектеп — қоғамдық орын. Мұнда ересектер мен балаларға қажет сақтауға міндетті жүріс-тұрыс ережелері мен ішкі тәртіп. Олардың көпшілігі саған белгілі сөзбе ең алғашқы күннен бастап, мектеп. Бірақ, әлі күнге дейін болып табылады өткір даулар мен келіспеушіліктер. Бұл, мысалы, туралы мәселе мектеп формасы.Егер твоей мектебінде қабылданды, мектеп формасын киіп, сенде оқу жылы бойы ешқандай проблемалар басқа, бір — қадағалап, ұқыптылықпен өз киім.Бірақ көптеген мектептерде талап етпейді міндетті түрде киюге нысаны, және кейбір жасөспірімдер деп санайды олар киіну, оларға ұнайды. Жиі, алайда: біреулер оқушылар ұқыпсыз киінген, дерлік-үй, басқа да ұмтыла отырып, ерекшелену, көрінеді, меніңше, олар кешкі дискотека. ПЕРЕВОД: Школа — общественное место. Здесь и взрослым и детям необходимо соблюдать обязательные правила поведения и внутреннего распорядка. Многие из них тебе известны буквально с самого первого дня в школе. Но есть вопросы, которые до сих пор являются предметом острых споров и разногласий. Это, например, вопрос о школьной форме.Если в твоей школе принято носить школьную форму, у тебя в течение всего учебного года не будет никаких проблем, кроме одной — следить за аккуратностью своей одежды.Но во многих школах не требуют обязательно носить форму, и некоторые подростки считают, что они могут одеваться, как им нравится. Чаще всего получается так: одни школьники одеты небрежно, почти по-домашнему, а другие, стремясь выделиться, выглядят так, будто они пришли на вечернюю дискотеку.
Көне түркі жазулары (басқаша Орхон-Енесей жазулары) — б.з. V ғ. — б.з. Xғғ аралығындағы түркі тайпаларының тасқа қашап жазған жазбалары.
Орхондағы Күлтегін ескерткіші - Орхон мұражайы, Хархорин, Моңғолия
Орхон-Енисей ескерткіштері алғаш Орхон өзеніні бойынан (Екінші түркі қағандығы кезі) табылды, кейін Енисей өзенінің жоғарғы ағысында (Қырғыз қағандығы). Кейде руник жазбасы дейді, алман руналарынынан жанасым тауып (кейбір нышандар кескіні дәл келіп тұр, дауысты мағынасы да жақын). Азиялық түркі руналары соғды жазуының негізінде VIII ғ. бұрын жасалған деп есептеледі. Оның әліпбиінде 40-қа жуық графема бар. Көне түркі руника жазуы ерекшелігі - онда негізгі велярлық және палаталдық дауыссыздарға арналған бірнеше жұп дербес әріптер бар. Көне түркі руника жазуы жұмбағын 1893 жылы В. Томсен шешкен. Орхон ескерткіштерінің тұңғыш тәржімаларын 1894 жылы В.В. Радлов жасаған.
ПЕРЕВОД:
Школа — общественное место. Здесь и взрослым и детям необходимо соблюдать обязательные правила поведения и внутреннего распорядка. Многие из них тебе известны буквально с самого первого дня в школе. Но есть вопросы, которые до сих пор являются предметом острых споров и разногласий. Это, например, вопрос о школьной форме.Если в твоей школе принято носить школьную форму, у тебя в течение всего учебного года не будет никаких проблем, кроме одной — следить за аккуратностью своей одежды.Но во многих школах не требуют обязательно носить форму, и некоторые подростки считают, что они могут одеваться, как им нравится. Чаще всего получается так: одни школьники одеты небрежно, почти по-домашнему, а другие, стремясь выделиться, выглядят так, будто они пришли на вечернюю дискотеку.