Еламан теңізге тартты. түнде жел тұрған ба, таяуда жауға үлпілдек қардың бет жағы
борап, жағалаудың мұзы қай көктайғақтанып қалыпты. сонан бұл ақ қар, көк мұз үстінде
күні бойы жалғыз. мұз ояды. ау қарайды. теңізге шыққанда, маңындағы кісілерді
байқамайтын. төбеде көк аспан. табан асты көк теңіз. екі дүние арасында жабырқау ойды
жанына серік қып, күні бойы күйбеңдеп жүріп өмір туралы, өзі жөнінде ойлайды. теңіз
үстінде ғана емес, өмірде де жалғыз екенін ойлайды. әке-шешеден ерте айырылды. әкесімен
бірге туған ағасы – есбол бұл арадан бір күншілік жерде тұрады. , жалғыз жетім
шалдан қайыр шамалы. ендігі жанашырдан – немере іні – рай. бірақ ол жас. өзі сияқты о да
әке-шешеден жастай жетім қалды. қазір қарт әжесі екеуі өз алдына түтін түтетіп отыр.
еламан күрсінді. аяғы астында жатқан бір-екі қты етігінің тұмсығымен теуіп,
өзінен әрегірек ысырып тастады да, аудың арқалығын ұстады. күтпеген жерден қайын атасы
есіне түсіп кетті. тікбақай тентек шал ел ішіне сыйымсыз. отбасына да мазасыз. еламанды
«қшы» деп атап, бұған айтқан қай сөзді де әзілге айналдырып отырады. оған бұл
үйренген. кеше де қатынаған біреуден «қшыға сәлем айт, ауыз ашқасын барам», - деп
хабар жіберіпті.
действия еламана и рая! оцените
Жаңаша жыл санауға дейін-ақ ірге бекітіп, қуатты мемлекетке айналып үлгерген сақ, ғұн, үйсін, қаңлы елдері, VI–VIII ғасырлардағы Түрік, Түргеш, Қарлық қағанаттары, VIII–IX ғасырлардағы оғыз, қыпшақ, қарахан дəулеттері, XI–XIV ғасырлардағы Алтын Орда ұлысына ұласты. Ұлы дала төсіндегі алып империялардың сынығы — Алтын Орда хандығы есеңгіреп, ыдырап, ақыр аяғында бірнеше хандықтарға бөлініп кетті. Ағайынның арасына алауыздық кіріп, бүтін халық екі жартыға бөлінді. Бір ата, бір анадан туғандар жылап айырылысты.Менен қалған мынау Еділ жұрт!... – деп еңірейтіні осы тұс.
Қай кезде де ел басына үйірілген бұлт оның əйгілі тұлғаларын айналып өткен емес. Алтын Орданың шаңырағы құлап, Еуразияның ұлы даласына көктей көшкен көшпелілер басынан бақыт құсы ұшқан кезде сұңқылдап тұрып жоқтау айтқан əйгілі тұлғаларымыздың бірі Сүйінішұлы Қазтуған жырау болған. Қазтуған өткенін қимай, бүгінге риза болмай, болашағына секеммен қарап өткен жырау.
Филология ғылымдарының кандидаты А.Сейітованың деректеріне сүйенсек, Қазтуған қазіргі Астрахан облысына (қазір Ресейге жатады) қарайтын Краснояр ауданы, Еділдің төменгі салалары Бозан, Ақтұба өзендері маңында дүниеге келген. Жыраудың ғұмыр кешкен кезеңі жайлы əр түрлі пікірлер бар. Əдебиеттанушы-ғалымдардың дені жыраудың дүниеге келген уақытын ХV ғасырдың 20–30 жылдарымен байланыстырады
Перевод:
В этот прекрасный майский день, я и мои родители отправляемся смотреть парад. На улицах мы встречаем множество бабушек и дедушек, которые с орденами на груди тяжело, но уверенно шествуют по улицам города. Как прекрасно видеть счастливые лица, которые пусть и блестят от слез, но это слезы счастья. Я и родители дарим букеты ветеранам и благодарим их за чистое небо и землю, которая теперь содрогается только от праздничных салютов. Вокруг по городу можно встретить большое количество флагов, георгиевских ленточек, людей с цветами. Все рады и горды, ведь это Великий День Победы!