В
Все
М
Математика
О
ОБЖ
У
Українська мова
Х
Химия
Д
Другие предметы
Н
Немецкий язык
Б
Беларуская мова
М
Музыка
Э
Экономика
Ф
Физика
Б
Биология
О
Окружающий мир
У
Українська література
Р
Русский язык
Ф
Французский язык
П
Психология
О
Обществознание
А
Алгебра
М
МХК
Г
География
И
Информатика
П
Право
А
Английский язык
Г
Геометрия
Қ
Қазақ тiлi
Л
Литература
И
История
mariannabatman
mariannabatman
22.04.2020 09:23 •  Қазақ тiлi

. Емле бойынша дұрыс жазылған күрделі жалқы есім А) «балдырған» журналы
В) балдырған журналы
С) Менің атым Қожа хикаяты
Д) «абай жолы» романы
Е) «Абай жолы» романы

2. Термин сөздер
А) Отарба, ұрын бару
В) диалект, садақ
С) эвфемизм, дисфемизм
Д) адырна, найза
Е) сауыт, айбалта

3. 60-70-тей адам жиналды деген сөйлемдегі сан есім түрін белгіле
А) реттік
В) жинақтық
С) болжалдық
Д) топтау
Е) есептік

4. Есімшенің септелген түрі
А) береке, немере
В) күліп, барғансың
С) сонау, аналардың
Д) оқуға, сенімен
Е) береріме

5. Негізгі үстеу
А) жылдам
В) күні бүгін
С) жоғары-төмен
Д) жаздыгүні
Е) балаша

6. Шылауды көрсет
А) жөнінде, беу
В) қатар, гөрі, беу
С) ғана, сайын, әрі
Д) сықылды, әлі
Е) шамалы, қысқасы

7. Еліктеу сөз
А) уақыт
В) ерлік
С) сауық
Д) жылп
Е) көрік

8. «Шапқан сайын үдей беру» күрделі сөзінің бағыныңқы сыңары
А) шапқан сайын
В) шапқан үдей
С) сайын үдей
Д) сайын беру
Е) үдей беру

9. Ашық дауыстылардан құралған сөз
А) Көкшетау
В) Ынтымақ
С) Егіз
Д) Сегіз
Е) Ырыс

10. Дара бастауышы бар сөйлем
А) Еңбегің еш кетпес деп ойлаймын.
В) Еңбек түбі – береке.
С) Шу өңірі өнімді мол береді.
Д) Сегіз қырлы, бір сырлы.
Е) Үш салт атты жүріп келеді.

11. Жай сөйлемнің қай түрі
Қаңтар, 1917 жыл.
А) атаулы
В) жалаң
С) жақсыз
Д) жақты
Е) жайылма

12.Салалас құрмалас сөйлем
А) Жер үрлеген сайын, сапырылысып түскен сары жапырақ жер бетін жасырып жатыр.
В) Ел сүйсе, ер де сүйеді.
С) Теректер мен қайыңдардың шық басқан су жапырақтары табан астында былпылдап жатыр, басқан аяқтың тықыры білінбейді.
Д) Еңбек қылсаң, қара жер де береді, сені құр тастамайды.
Е) Үсен манағы пышақтың сыртымен тасқа қатты ұрып еді, от шығып, мақта тұтанды.

13. Бұйрықты сөйлемді тап
А) Халықтан қайырымдылықты, қариядан байымдылықты үйрен
В) Сүйіп істеген іс шаршатпайды.
С) Мәуелі ағаш майысқақ.
Д) Құс балапаны үшін тұзаққа түседі.
Е) Өлеңі де жақсы екен.

14. Сөйлем мүшесі болып есептелмейтін оқшау сөз
А) етіс
В) сын есім
С) зат есім
Д) есімдік
Е) қаратпа

15. Тыныс белгісі дұрыс қойылған төл сөзі бар сөйлем
А) – Сыйласқанға ештеңе жетпейді екен! деді Бейсен.
В) – Сыйласқанға ештеңе жетпейді екен!, деді Бейсен.
С) – Сыйласқанға ештеңе жетпейді екен, деді Бейсен.
Д) – Сыйласқанға ештеңе жетпейді екен! - деді Бейсен.
Е) – Сыйласқанға ештеңе жетпейді екен!: - деді Бейсен.

16. Одағайды көрсет
А) Өзімдікі болса игі еді.
В) Охо, өлкемдегі өмір қандай!
С) Балам, ойымды таба алмадың.
Д) Мынау не деп тұр?
Е) Қой деймін, бала.

17.Сөйлемдерден омоним сөздерді тап
А) Аш жүру – денсаулыққа зиян. Қарның ашты ма?
В) Диктантты сауатты жаз. Жаз ерте шықты.
С) Жұмыс істейді. Мен жұмысымды бітірдім.
Д) Жазда Ыстықкөлге барамын. Маған жаз айы ұнайды.
Е) Қаладағы тіршілік қызық екен.

18. Антоним сөзі бар мақал-мәтел
А) Ақылың аз, ашуың көп болса – қор боласың.
В) Татулық – табылмас бақыт. С) Адал достық алтыннан да қымбат.
Д) Тіл тас жарады, тас жармаса, бас жарады. Е) Ашуың келсе, қолың тарт.

19. Қате жазылған сөз.
А) Айдана
В) Өнерпаз
С) Даурен
Д) Кітап
Е) Бөдене

20. Дауысты дыбыстардың жасалуы
А) Өкпедегі ауаның кедергіге ұшырап шығуына.
В) Езудің кейін қарай ашылуынан.
С) Тілдің ілгері қарай созылуынан.
Д) Жақтың тар ашылуынан.
Е) Өкпедегі ауаның кедергісіз шығуынан.

21. «Еңбекшілер» деген сөздің қай буынына екпін түсіп тұр
А) еңбек
В) ші
С) бек
Д) лер
Е) ең
22. Тасымалдауға болмайтын сөз
А) туған
В) етіс
С) жаздық
Д) қағаз
Е) тұйық
23. Бөлек жазылатын сөз
А) ешқайда
В) әлдекім
С) әруақытта
Д) әркім
Е) кейбір
24. Айтылуда өзгеріске түсетін сөз
А) ақ ешкі
В) терең ой
С) дыбыс
Д) бақ қону
Е) синоним

25. Сөз аралығындағы ілгерінді ықпал
А) Орынбай біліммен озады.
В) Тоқсан жасқа толды.
С) Білім басы – бейнет, соңы – зейнет.
Д) Ат екі күн иесін күтті.
Е) Жолдың екі жағы – биік.

Показать ответ
Ответ:
Джеси99
Джеси99
31.01.2022 07:05
Қазақстан болашағы-қазақ тілінде. Тіл халықтың даналығы, танымы мен талғамын тауып айтатын шыншылдығын көрсететін, ғасырдан-ғасырға, ұрпақтан-ұрпаққа мирас болып келе жатқан баға жетпес қазынасы. Тіл туралы заң-адастырмас Темірқазық.
Тіл-қазына, мұра, күнделікті еңбек, тұрмыс, өмір сүру қаруы. XXI ғасыр табалдырығында тұрған осынау дүбірлі дүниеде өзіңді мойындатудың бір жолы бар. Ол тағылымды тарихыңды таныту, өрелі мәдениетіңді өрістету, озық ғылымыңды көрсету. Ұлтты ұлт ретінде ұстап тұратын төрт қазық бар. Олар тілі, діні, саны және салт-дәстүрі. Осы төрт қазықтың ең маңыздысы-тіл. Ұлы Ахмет Байтұрсынов «Сөзі жоғалған халықтың өзі жоғалады» деп көрегендікпен айтып кеткен.
Егемендік алып, елдік қасиет, дәстүр салтымызды дәріптеп жатқан қазіргі уақытта «Туған жер- тұғырың, туған тіл қыдырың» деген ұлағатты сөзді қай кездегіден де жиі айтатын болдық. Жерсіз ел болмайды, тілсіз халық болмайды. Тіл бізге ана сүтімізбен бірге сіңеді. Бұрын жас ұрпақ тәрбиесінің түп қазаығы аталар мен әжелер болатын. Жас ұрпаққа иманжүзділіктің ұрығы әженің әлдиі мен атаның өнегесі арқылы сіңеді. Ана тілі*-халықтың өткен ұрпағын, қазіргі және келешек ұрпағын мәңгілік біріктіретін ең сенімді құрал. Осы дүниедегі адамдар тілінен айырылып, сөйлеуден қалса, қандай қиын күйге түсер еді? Сондықтан тіліміз ана тілі атану үшін, күнделікті өмірде ұдайы қолданыста болуы тиіс.
Ал екінші бақытым- Тілім менің,
Тас жүректі тіліммен тілімдедім.
Кей-кейде дүниеден түңілсем де
Қасиетті тілімнен түңілмедім, -деп Мұқағали атамыз жырлағандай ана тіліміз ешқашан ұмытылмайды. Тәуелсіздік тірегі-тіл. Демек, тіл мерейі үшін күрес-киелі күрес. Таудың кәусар бұлағы қандай таза болса, қазақтың тілі мен діні де сондай таза. Мен үшін ана тілім-Абайдың сөзі, Ақан серінің әні мен Құрманғазының күйі болып есептеледі. Тіліміздің өркендеуі үшін әр азамат үлес қосуы және ат салысуы тиіс.
Қорыта айтқанда, қазақ тілі мемлекеттік тіл ретінде шын мәнінде үстем жағдай иеленіп келе жатыр, оны ұлтына қарамастан біздің еліміздің барлық азаматтары меңгеретін болады деп сенімдеміз. Тек қазақ жастары ғана емес, еліміздегі барлық ұлт өкілдері мемлекеттік тілді меңгеріп, Қазақстан Республикасын дүние жүзіне танытса екен демекпіз. Бұл үшін бізге төзімділік, белсенділік іс-қимыл қажет.
Елдің ертеңіне кепілдік болар жас буынның бойына сіңіріп, ойына руханиялықтың дәнін дер кезінде егу біздің парызымыз. Еліңді тану үшін –тіліңді білу керек емес пе ағайын!
0,0(0 оценок)
Ответ:
rentbox
rentbox
18.05.2021 08:45
Сөз құрамындағы бір немесе бірнеше дыбыстар тобынан жасалған фонетикалық бөлшек буындеп аталады.Дауысты дыбыстар буын құрауға негіз болады.Дауыссыз дыбыстар буын құрай алмайды. Сөздің құрамында қанша дауысты дыбыс болса, соншабуын болады. Мысалы, қарлығаштардың деген сөзде бес дауысты дыбыс бар, яғни сөз бес буыннан құралған.Қазақ тілінде буынның үш түрі бар: 1) ашық буын; 2) тұйық буын; 3) бітеу буын.Бір дауысты дыбыстан құралған және дауыссыз дыбыстан басталып, дауысты дыбысқа аяқталған буын ашық буын деп аталады. Мысалы, а-на, ба-ла, да-ла, бе-ре-ке, ә-ке, ша-ға-ла, же-ті, та-ға, т.б.Бір ғана дауысты дыбыстан құралған буын жалаң ашық буын деп аталады. Мысалы, ә-же, ұ-лы, ү-кі, а-та, т.б.Тұйық буын дауысты дыбыстан басталып,дауыссыз дыбысқа аяқталады. Мысалы, айт, өр, ант, ән, ұлт, аң, ұрт, үй, арс, ел, өрт, т.б.Дауыссыз дыбыстан басталып, дауыссыз дыбысқа аяқталған, яғни ортасы дауысты дыбысекі шеті дауыссыз дыбыс болып келген буынбітеу буын деп аталады. Мысалы, Бұлт, жер, қант, той, құрт, тау, жұрт, жез, төрт, дос, серт, гүл, мұрт, қол, бырт-бырт, сарт-сұрт, жарқ-жұрқ, сөз, көз, май, дөң, дүлдүл, мазмұн, жолдастық, т.б.
0,0(0 оценок)
Популярные вопросы: Қазақ тiлi
Полный доступ
Позволит учиться лучше и быстрее. Неограниченный доступ к базе и ответам от экспертов и ai-bota Оформи подписку
logo
Начни делиться знаниями
Вход Регистрация
Что ты хочешь узнать?
Спроси ai-бота