Еттен қарын бөртпе, қимай, қуырдақ, м.
першек, шұжық, қазы және т.б. тағамдар әзірлеге
«Ағы бардың бағы бар» деп қазақ халқы сүт таға
қастерлеп, құт-береке, несібе деп киелі санаған. Абаи
1, қуырдақ, ми палау, сорпа, сірне, үл-
а.
азақ халқы сүт тағамдарын да ерекше
иелі санаған. Абайсызда ақ төгілсе,
жасайды. Түйе мен биенің сүтінен қымыз, шұбат, с
жағып, ырыс-құт кетпеу ырымын
айран ұйытып, сарымай шайқап, қатық, сүзбе, құрт сүзі
қымыз, шұбат, сиырдың сүтінен
кызыл ірімшік, ежiгей қайнатып, алуан түрлі тағамдар
қатық, сүзбе, құрт сүзіп, ақ ірімшік,
Шөл қандыру үшін айранға су қосып, шалап жасаған.
, алуан түрлі тағамдар әзірлеген.
Халық егіншілікпен айналысып, бау-бақша өсіріп, от
лыққа бет алған дәуірден бастап, нан, жеміс, көгөніс тах
асып, бау-бақша өсіріп, отырықшы-
тұрақты мәзірден орын алды. Астықтан дайындалатын неге
ның түрлері — бауырсақ, нан, шелпек, тоқаш. Тарыдан да сан алуан
тағам түрлерін әзірлейді.
Қазақ үшін дәмнен, дастарқаннан үлкен нәрсе жоқ. Дастарқан ба-
сындағы сұхбат-әңгіме, ән-жыр – қазақ мәдениетінің мәйегі іспеттес.
( «Сен білесің бе?» энциклопедиясынан)
ЖАЗЫЛЫМ
5.тапсырма. Мәтін бойынша «Кос жазба» күнделігін толтыр. Түсіндір.
«Менің досым» тақырыбына диалог құрастыру.
Еркебұлан: Аға, «достық деген не?» сұрағына жауап беруге көмектесіңізші? Мектепте шығарма жазуды тапсырып еді...
Аспандияр: Достық дегеніміз - адамды ерекше қанаттандыра білетін, қуанышты үдетіп, кайғыны азайтатын қарым-қатынас түрі. Өмірде адал дос табу, достық қарым-қатынастарды сақтай білу өте маңызды.
Еркебұлан: Неліктен дос - адам жанының айнасы тәрізді деп айтады?
Аспандияр: Себебі адам өзі қандай болса, дәл сондай жанына жақын жанды іздейді. Ойы, арман-тілегі, мақсат, ең бастысы өмірдегі құндылығы бір адамдардың шынайы дос болып, өмір бойы араларынан қыл өтпейді.
Еркебұлан: Сіздің ең жақын досыңыздың есімі кім және қанша уақыттан бері жолдас болып жүрсіздер?
Аспандияр: Менің ең жақын жолдасымның есімі – Данияр, екеуміз балабақшадан бері, міне он төрт жылдан астам уақыт дос болып келеміз.
Еркебұлан: Қандай керемет! Ал сіздің досыңыз қандай адам?
Аспандияр: Данияр екеуміз осы уақытқа дейін еш ренжісіп көрмеппіз, себебі менің құрбымның мінезі сабырлы, байсалды, бәрін ақылмен шешуге тырысады, ашуға жол бермейді. Бірақ бір ренжіген соң қатты ренжиді. Үйінде бауырларына қамқор, ата - анасына көмекші. Өмірде осындай, Данияр сияқты досым бар мен бақыттымын. Өмірде дос таңдаудан жаңылмадым деп есептеймін.
Еркебұлан: Аға, менің де сіздей адал досым болса екен!
Көктемде торғай құрып, жаңа ұя және жөндейді, ескі. Ақылды құстар ұмтылады уақыт кетуі "өзгенің пәтерін" — құттықтаймыз, оларға әлдеқайда жайлы және қауіпсіз высиживать балапандарға қарағанда, қарапайым ұяшықта.
Жазда торғай тамақтанады жәндіктер, — барлық, ол табады жер бетіндегі қаласында немесе өріс. Қыста сол өмір көптеген осы құстарға байланысты адамзат мейірімділік және жомарттық. Әсіресе ауыр келеді кішкентай непоседам күндері қар мен қатты аяз. Бұл торғайлар қалуға тырысады мүмкіндігінше жақын адам тұрғын үй және қуана-қуана қабылдайды кез келген тағам