Су — тіршілік көзі, табиғатта ең көп таралған зат. Су Жер шарының 3 / 4 бөлігін алады. Тіршілік құбылыстарының бәрі судың қатысуымен жүреді, табиғаттағы барлық тіршілік атаулының құрамына кіреді.Тірі ағзалардың 60-70 %-ы , ал өсімдіктердің 90 % -ы судан тұрады. Су — тамақ рационының маңызды құрамдас бөлігі. Сусыз тіршілік жоқ. Адам шөлдегеннен гөрі аштыққа шыдамды келеді екен. Зат алмасудың барлық процестері судың қатысуымен атқарылады.Тамақты сіңіру, қанға нәрлі заттардың жетуі сұйық ортада өтеді. Зат алмасудың зиянды өнімі организмнен су арқылы шығарылады. Организмде судың жеткіліксіз болуы шөлдеуге әкеліп соқтырады да, судың артық болуы жүрек-қан тамыр жүйесінің жұмысын қиындатады. Судың пайдалы қасиеттеріне келесілері жатады:
– Су қоректік заттектерді (жасушаларға), алмасу өнімдерін және гормондар, ферменттер, тромбоциттер және қан жасушалары сияқты түрлі заттарді (жасушадан) тасымалдайды. Соған сәйкес ол жасушалық зат алмасудың өтуіне септігін тигізеді және жасушалардың химиялық қызметтеріне аса қажет.
1. Жалпы есімді табыңыз.
Д) Тау.
2. Туынды зат есімді көрсетіңіз.
В) Еңбекші. ( еңбек+ші )
3. Туынды зат есім жасаушы қосымшаны көрсетіңіз.
Е) Кеңесші. ( кеңес+ші)
4. Туынды зат есім жасаушы қосымшаны көрсетіңіз.
Е)Жұрнақ.
5. Көптік жалғаулы зат есімді табыңыз.
А) Гүлдер. (гүл+дер)
6. Синонимдік қатар құрайтын зат есімді табыңыз.
В) Әдемі, сұлу.
7. Туынды зат есімді табыңыз.
Д) Жазушы. (жаз+у+шы)
8. Керекті зат есімді табыңыз.
Мен дүкеннен жаңа ... сатып алдым.
С) Көйлек.
9. Зат есімнің жалпы есім түрін табыңыз.
В) Ердің анасы-елі.
10. Киім тігумен айналысатын адамды белгілеңіз.
А) Тігінші.
11. Туынды сөзді табыңыз.
В) Жұмыскер. ( жұмыс+кер )
12. Тәуелдік жалғаулы зат есімді табыңыз.
В) Аяғым. ( менің аяғым )
13. Негізгі зат есімді анықтаңыз.
А) Адам.
14. Дерексіз зат есімді табыңыз.
С)Алғашқы махабат.
15. Күрделі жалқы есімді табыңыз.
Е) Қартқожа. ( Қарт+қожа )
16. Туынды сөзді табыңыз.
А) Оқушы. ( оқу+шы )
17.Кім? деген сұрақ қай сөзге қойылатынын табыңыз.
С) Бала.
18. Түбір сөзді табыңыз.
С) Ауыл.
19. Жер-су аттарына қатысты жалқы есімді табыңыз.
Д) Ақтөбе.
20. Заттық ұғымды білдіретін сөз табын табыңыз.
С) Зат есім.
21. Зат есімді табыңыз.
Е) Қолөнер.
22. Жұрнағы бар сөзді табыңыз.
Д) Басшы. ( бас+шы)
23. Түбір сөзді табыңыз.
А) Кісі.
24. Жұрнақ жалғанған сөзді табыңыз.
В) Жұмысшы. ( жұмыс+шы)
25. Табиғат тақырыбына сәйкес сөзді табыңыз.
В) Бұтақ.
Сусыз тіршілік жоқ!
Су — тіршілік көзі, табиғатта ең көп таралған зат. Су Жер шарының 3 / 4 бөлігін алады. Тіршілік құбылыстарының бәрі судың қатысуымен жүреді, табиғаттағы барлық тіршілік атаулының құрамына кіреді.Тірі ағзалардың 60-70 %-ы , ал өсімдіктердің 90 % -ы судан тұрады. Су — тамақ рационының маңызды құрамдас бөлігі. Сусыз тіршілік жоқ. Адам шөлдегеннен гөрі аштыққа шыдамды келеді екен. Зат алмасудың барлық процестері судың қатысуымен атқарылады.Тамақты сіңіру, қанға нәрлі заттардың жетуі сұйық ортада өтеді. Зат алмасудың зиянды өнімі организмнен су арқылы шығарылады. Организмде судың жеткіліксіз болуы шөлдеуге әкеліп соқтырады да, судың артық болуы жүрек-қан тамыр жүйесінің жұмысын қиындатады. Судың пайдалы қасиеттеріне келесілері жатады:
– Су қоректік заттектерді (жасушаларға), алмасу өнімдерін және гормондар, ферменттер, тромбоциттер және қан жасушалары сияқты түрлі заттарді (жасушадан) тасымалдайды. Соған сәйкес ол жасушалық зат алмасудың өтуіне септігін тигізеді және жасушалардың химиялық қызметтеріне аса қажет.