хазайық 5. Суретке қарап, кун райы туралы болжам жаз. Мысық терт аяғын бауырына жинап ұйық- таса, ... Мысық аяғын жазып ұйықтаса, ... Мысық уйден шыкпай, кеңiлсiз жүрсе, ... Мысық ойнап журсе, ... Мысық шалқасынан жатса,

Ыбырай Алтынсарин.Өзен.

Өзен биік таудан бастау алады.Таудан құлаған өзен суы күн сәулесімен жарқырап,күннің желінеде,аптық ыстығынада қарамай өз қалпынан айнымай,тау мен тасты аралап сарқырап ағып жатыр.Өзеннің суын адам ішсе,көңіл сарайын ашады,денедегі бар дертін қашырады.Шөлдеп оттай ысып келген жануарлар,суын ішіп рахаттанады.Торғайлар топтасып желмен бірге ұшып келіп су ішеді.Бұл өзеннің суы тұнық,мөлдір,10мың мал айдапөтсеңде суы лай болмайды.Суы тасыса сай-саланың бәрін алып,даланы көк шалғын,көкорай шөпке орайды.Жағасында ел қоныстанып,алуан-алуан дәмді балықтарын аулайды.Аққан суға тас не алтын тас лақтырып сынасаңда,өзен өз арнасынан ауытқымай қалыбында аға бермек.Өзен-өмір нәрі.

Батырлық жырлар, батырлар жыры— ауыз әдебиетіндегі ең бай да көне жанрлардың бірі.[1] Қаһармандық эпос деп те аталады. Батырлық жырлар халық өмірінің тұтас бір дәуірін жан-жақты қамти отырып, сол тарихи кезеңдегі батырлардың сыртқы жауларға қарсы ерлік күресін, ел ішіндегі әлеум. қайшылықтар мен тартыстарды бейнелеп береді. Бірақ онда тарихи оқиғалар тізбегі өмірде болған қалпында емес, жырдың көркемдік шешіміне лайықты өріледі.[2] Бас кейіпкердің жүріс-тұрысына, өзге елге ерлік сапарға шығуына және өз елін жаудан азат етуіне байланысты оқиғалар бір қаһарманның маңына топталып, соның бейнесін ашуға қызмет етеді. Эпос желісі белгілі бір тарихи дәуірге табан тіреп, соны көрсетіп отырғанымен, оған көбіне түрлі заманның оқиғаларын бір қаһарманға теліп жырлап беру тән. Батырлық жырлардың осы