Шортанбай Қанайұлы (1818, қазіргіЖамбыл облысы Қаратау өңірі – 1881, қазіргі Қарағанды облысы Шет ауданы) –ақын, діни қайраткер. Ол Түркістанжерінде Қаратауды жайлаған шаруа Қанайдың отбасында дүниеге келген. Жас шағынан мұсылманша оқып замандастары қатарлы білім алмаған. Бұрыннан қазақ халқының қасиетті астанасы есепті Түркістан қаласы, оның сол тұстағы шар тарапқа жайылған даңқы жас талапқа әсерсіз болмаған.
Қиялына қанат бітіріп, өнер-білім биігіне талпыған алғашқы тәлім-тәрбие ұясындай ізгі әсер еткен, парасатты ақыл иелеріне жақын жүріп, жақсылар қатарына ерте ілескен. Көзі ашық, сауатты, білімге құштар жасқа үлгі-өнер боларлық ойлы орта, тәлімге - ұстаздар да кезіксе керек-ті.
Шортанбай — шығармашылық жолы күрделі, өз заманының ұлы ақындарының бірі. Сондықтан да оның өлеңдерін, шығармашылық жолын түсіну бізге оңайға түскен жоқ. Коммунистік идеология режимі тұсында ақын еңбектері бір жақты ғана талданды, оның көзқарасы мен өлеңдерінің өзгешеліктері түсінуге, оларды бар болмысымен, жетістік -қайшылықтарымен тұтас күйінде қарауға мүмкіндік болмады. Ол жөнінде көп жазылды. Шортанбай мұрасын зерттеушілер ішінде М.Әуезов, С.Мұқанов, Қ.Жұмалиев, Т.Нұртазин, Ы.Дүйсенбаев, Ғ.Мұсабаев сияқты көрнекті ғалымдарымыз болды. Алайда сол кездегі біз ұстанған әдебиеттің таптық, партиялық принциптері шындықты дәл айтқызбады. Соған қарамастан олар Шортанбайды «керексіз» деп жылы жауып қоймай, одан қалған мұраға айналып - үйіріліп, бірде мақтап, бірде сынап, сыңар жақтап болса да, көңіл аударуға, Шортанбайдың үлкен ақындық талантын мойындауға тырысты. Мұның бәрі Шортанбай шығармаларының біздің ұлттық рухани мұрамыздағы орнын түсінгендіктен, заманы қайшылықтардың ең бір шиеленіскен тұсында өмір сүріп, сол өмір шындығын аса бір қырағылықпен тани білген, биік көркемдікпен суреттеген ақын еңбегін мойындағандықтан еді.
Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев...Осы есімді еліміздің үлкен-кішісі де біледі. Қазақ халқы Н.Ә.Назарбаевқа үміт артып,сеніммен қарайды.Нұрсұлтан Назарбаев еліміздің Тұңғыш Президенті.Ол 1940 жылы 6 шілдеде Іле Алатауының баурайындағы Үшқоңыр жайлауында дүниеге келді. Жасөспірім шағы Нұрсұлтан тек өз сыныбындағы ғана емес, мектептегі ең үздік оқушының бірі болды, сабақты зор ынта-ықыласпен оқыды. Ол өзінің аса құштарлығын білетін ағайын-туыстары әкеп берген кітаптардың бәрін оқып шығуға жан-тәнімен кірісті.Уақыт өте келе ол Қарағанды металлургия зауытында жұмыс істеді. Ал 1990 жылдың сәуірінде Қазақстан Республикасының Президенті болып сайланды.
Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев біздің еліміздің дамуы , гүлденуі үшін көп күш жұмсады. Жаңа тәуелсіз мемлекет – Қазақстан Республикасының дамуы, барлық атрибуттары – ұлттық қауіпсіздік, мемлекеттік басқару және биліктің бүкіл тармақтарының өзара әрекет ету жүйесі – бар ұлттық мемлекеттіліктің қалыптасуы Назарбаев есімімен тығыз байланысты.Көптеген шетел елдермен қарым-қатынасты, дипломатиялық құқықтарды орнатты,еліміздегі көптеген мәселелерді шеше білген кемеңгер.
Еліне қызмет етіп, көптеген заңдарды шығарып, байтақ жеріміздегі әділетсіздіктерге тосқауыл қойды. Ол өзінің артынан елімізге тек жақсылықты әкелетін ұрпақтарын таратты. Ол «Қазақстан- 2030», «Қазақстан-2050» стратерияларын құрды. Менің ойымша, бұл стратегиялар еліміздің дамуына зор әсерін тигізеді, әсіресе жаңа оқу бағдарламаларының құрылуына жол ашады. Қазіргі таңда Республикамызда он беске жуық «Зияткерлік мектептер», «Назарбаев университеті» құрылған. Осының барлығы президент жұмысының нәтижесі.
Халық елбасымыздың істеген жұмыстарына, еңбегіне разы болып отыр. Осы адамның арқасында Қазақстан Республикасы өзінің атын жоғалтпады, біздің әнұранымыз, рәміздеріміз, валютамыз, және туымыз бар. Ол біздің еліміздің тәуелсіз, егеменді ел екендігін білдіреді. Менің ойымша, Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев қазақ тарихындағы үлкен орынды алатын, және маңызды рольді атқаратын тұлға. Елімізді осындай деңгейге көтергені үшін разымын, оған деген бар ризашылығымды білдіруге дайынмын.
Қорыта айтқанда, Н.Ә.Назарбаев біздің еліміздің дамуына үлкен үлес қосты.Менің ойымша, әр қазақстандық Президентімізбен мақтана отырып, игі істерін жалғастыра біле алуы керек.Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаев – Қазақстанның ең жоғары ерекшелік белгісі,мақтанышы мен абыройы.
Қиялына қанат бітіріп, өнер-білім биігіне талпыған алғашқы тәлім-тәрбие ұясындай ізгі әсер еткен, парасатты ақыл иелеріне жақын жүріп, жақсылар қатарына ерте ілескен. Көзі ашық, сауатты, білімге құштар жасқа үлгі-өнер боларлық ойлы орта, тәлімге - ұстаздар да кезіксе керек-ті.
Шортанбай — шығармашылық жолы күрделі, өз заманының ұлы ақындарының бірі. Сондықтан да оның өлеңдерін, шығармашылық жолын түсіну бізге оңайға түскен жоқ. Коммунистік идеология режимі тұсында ақын еңбектері бір жақты ғана талданды, оның көзқарасы мен өлеңдерінің өзгешеліктері түсінуге, оларды бар болмысымен, жетістік -қайшылықтарымен тұтас күйінде қарауға мүмкіндік болмады. Ол жөнінде көп жазылды. Шортанбай мұрасын зерттеушілер ішінде М.Әуезов, С.Мұқанов, Қ.Жұмалиев, Т.Нұртазин, Ы.Дүйсенбаев, Ғ.Мұсабаев сияқты көрнекті ғалымдарымыз болды. Алайда сол кездегі біз ұстанған әдебиеттің таптық, партиялық принциптері шындықты дәл айтқызбады. Соған қарамастан олар Шортанбайды «керексіз» деп жылы жауып қоймай, одан қалған мұраға айналып - үйіріліп, бірде мақтап, бірде сынап, сыңар жақтап болса да, көңіл аударуға, Шортанбайдың үлкен ақындық талантын мойындауға тырысты. Мұның бәрі Шортанбай шығармаларының біздің ұлттық рухани мұрамыздағы орнын түсінгендіктен, заманы қайшылықтардың ең бір шиеленіскен тұсында өмір сүріп, сол өмір шындығын аса бір қырағылықпен тани білген, биік көркемдікпен суреттеген ақын еңбегін мойындағандықтан еді.
Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев...Осы есімді еліміздің үлкен-кішісі де біледі. Қазақ халқы Н.Ә.Назарбаевқа үміт артып,сеніммен қарайды.Нұрсұлтан Назарбаев еліміздің Тұңғыш Президенті.Ол 1940 жылы 6 шілдеде Іле Алатауының баурайындағы Үшқоңыр жайлауында дүниеге келді. Жасөспірім шағы Нұрсұлтан тек өз сыныбындағы ғана емес, мектептегі ең үздік оқушының бірі болды, сабақты зор ынта-ықыласпен оқыды. Ол өзінің аса құштарлығын білетін ағайын-туыстары әкеп берген кітаптардың бәрін оқып шығуға жан-тәнімен кірісті.Уақыт өте келе ол Қарағанды металлургия зауытында жұмыс істеді. Ал 1990 жылдың сәуірінде Қазақстан Республикасының Президенті болып сайланды.
Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев біздің еліміздің дамуы , гүлденуі үшін көп күш жұмсады. Жаңа тәуелсіз мемлекет – Қазақстан Республикасының дамуы, барлық атрибуттары – ұлттық қауіпсіздік, мемлекеттік басқару және биліктің бүкіл тармақтарының өзара әрекет ету жүйесі – бар ұлттық мемлекеттіліктің қалыптасуы Назарбаев есімімен тығыз байланысты.Көптеген шетел елдермен қарым-қатынасты, дипломатиялық құқықтарды орнатты,еліміздегі көптеген мәселелерді шеше білген кемеңгер.
Еліне қызмет етіп, көптеген заңдарды шығарып, байтақ жеріміздегі әділетсіздіктерге тосқауыл қойды. Ол өзінің артынан елімізге тек жақсылықты әкелетін ұрпақтарын таратты. Ол «Қазақстан- 2030», «Қазақстан-2050» стратерияларын құрды. Менің ойымша, бұл стратегиялар еліміздің дамуына зор әсерін тигізеді, әсіресе жаңа оқу бағдарламаларының құрылуына жол ашады. Қазіргі таңда Республикамызда он беске жуық «Зияткерлік мектептер», «Назарбаев университеті» құрылған. Осының барлығы президент жұмысының нәтижесі.
Халық елбасымыздың істеген жұмыстарына, еңбегіне разы болып отыр. Осы адамның арқасында Қазақстан Республикасы өзінің атын жоғалтпады, біздің әнұранымыз, рәміздеріміз, валютамыз, және туымыз бар. Ол біздің еліміздің тәуелсіз, егеменді ел екендігін білдіреді. Менің ойымша, Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев қазақ тарихындағы үлкен орынды алатын, және маңызды рольді атқаратын тұлға. Елімізді осындай деңгейге көтергені үшін разымын, оған деген бар ризашылығымды білдіруге дайынмын.
Қорыта айтқанда, Н.Ә.Назарбаев біздің еліміздің дамуына үлкен үлес қосты.Менің ойымша, әр қазақстандық Президентімізбен мақтана отырып, игі істерін жалғастыра біле алуы керек.Елбасымыз Нұрсұлтан Назарбаев – Қазақстанның ең жоғары ерекшелік белгісі,мақтанышы мен абыройы.
Қапез Айбарыс