Баласы: Әке, мен үй жұмысын орындап отыр едім, бір сұрақтан қиналып отырмын. Көмектесіп жіберсеңіз?
Әкесі: Қанеки, қандай сұрақтан қиналып отырсың?
Баласы: Электр қуатын үнемдеу туралы қысқаша мәтін құрастыру керек. Қандай тәсілдері бар, соны айтып жеберсеңіз?
Әкесі: Қазіргі таңда әлемде энергия тапшылығы байқалатындықтан, электр қуатын үнемдеу – қоғамдағы басты қажеттіліктердің бірі болып отыр. Электр қуатын үнемдеудің келесідей жолдары бар:
Алдымен, бөлмеден немесе үйден шығарда шамның барлығын сөндіріп тек қажет уақытында қосып жүру керек.
Баласы: Анам екеуіңіз үнемі менің есіме салып отырасыздар ғой, сонда бұл да үнемдеу болып саналады екен ғой!
Әкесі: Әрине, балам. Шам демекші, қазір электр энергиясын аз пайдалатын, яғни энергия үнемдегіш шамдар жетерлік. Мысалы, біздің үйімізде шамдардың барлығы осындай электр қуатын үнемдейді.
Баласы: Мен мұны білмеппін.
Әкесі: Желдеткіш пен кондиционерді жиі пайдаланбай, кей кездері терезені ашқан да жеткілікті болады.
Баласы: Үнемдеудің біршама тәсілдері бар екен ғой. Рахмет сізге!
Әкесі: Ия, әлі талай тәсілдері бар. Осы жеткілікті болса, оқасы жоқ.
Грек тілінен бастау алатын үш түбір: ГЕО/ЭКО/ЛОГ/ия сөзіне бірікті.
Сөздің түбірін түсінік білдіретін иероглиеф ретінде қарастыруға болады.
Ортасында гректің «ойкос» яғни үй деген мағынаны білдіретін түбір сөз
орналасқан. Бұл әр түрлі деңгейдегі тірі организмдердің мекені болып
табылады: экожүйенің, ірі кеңістіктік биологиялық жүйе ретінде биомалар
және Жердің биосферасын құрайтын тірі жиынтығы туындайтын түрлері,
олардың комбинациялары болып табылады. Бұл жағдайда қарым-қатынас
және «үйдің» іші аясында және «үй» және қоршаған әлем арасында өзара
байланыс жатады. Осыдан Геоэкологияға негіз болып табылатын: сөзсіз
табиғи және әлеуметтік ғылымдар бағыттарын араласып орналасқан
ғаламдық (әлемдік) мәселелері бойынша нақты қызығушылықпен Жерді
жүйе ретінде зерттеу.
Бұл адамзат қоғамының пайда болуынан бастап «үй» болып табылады.
Алайда, соңғы жылдары, әсіресе, соңғы онжылдықта, адамзат, бұл жай ғана
өз үйлерінде өмір сүріп емес, осындай қуатты, табиғи, жалпы дүниежүзілік
күшті қоғамға айналып, өз іс-әрекеттерімен оның жекелеген құрамдас
бөліктерін жоюға дейін өзгертті. «OIKOS» түбірінде тұрған түсініктер
маңыздылығы және адамзатпен байланысты уақыттың тарихи масштабында
экспоненциалды түрде шкаласы артады. Антропогендік әсер барған сайын
қайтымсыз болып, тіпті апатты күйге ұшырап отыр. «Экология» сөзі,
негізінен, адам мен табиғат арасындағы қарым-қатынас кешенін айқындауы
арта түсті. Эрнст Геккель1866 жылдан бастап пайдаланып жүрген бұл сөздің
тағы бір мағынасы, тірі заттар мен қоршаған орта арасындағы өзара
тәуелділікті зерттейтін, биология бөлімі болып табылады.
"Геоэкология" сөзіндегі «гео» түбірі Гео Жерінің грек құдайының есіміне
байланысты. Ол дәстүрлі түрде Жер туралы ғылымдарды баурап, олардың
біртұтастығы мен өзара тәуелділігін нақтылай түседі. «Гео» түбірі атап
айтқанда, өңірлер мен елді мекендерді немесе процестерге байланысты төмен
иерархиялық деңгейде, құбылыстар, ортақ жер үсті, жаһандық процестерді
негізге ала отырып, тұтастай алғанда, бірінші кезекте Жерді қояды.
«Эко» түбірі табиғаттың тірі бөлігіне жатса, ал қарапайым жағдайда,
«эко» түбірі жансыз табиғат болып табылады. Осы мағынада, "геоэко"
комбинациясы шын мәнінде тірі және өлі табиғат бірлігін көрсетеді.
"Геоэко" комбинациясы, сондай-ақ біздің «үйдің», яғни Жердің жағдайы
адам әрекетіне тәуелді екенін еске түсіреді
«Логос» түбірі ғылымды немесе белгілі бір затты табиғи және әлеуметтік
Электр қуатын үнемдеу туралы диалог құрастыру.
Баласы: Әке, мен үй жұмысын орындап отыр едім, бір сұрақтан қиналып отырмын. Көмектесіп жіберсеңіз?
Әкесі: Қанеки, қандай сұрақтан қиналып отырсың?
Баласы: Электр қуатын үнемдеу туралы қысқаша мәтін құрастыру керек. Қандай тәсілдері бар, соны айтып жеберсеңіз?
Әкесі: Қазіргі таңда әлемде энергия тапшылығы байқалатындықтан, электр қуатын үнемдеу – қоғамдағы басты қажеттіліктердің бірі болып отыр. Электр қуатын үнемдеудің келесідей жолдары бар:
Алдымен, бөлмеден немесе үйден шығарда шамның барлығын сөндіріп тек қажет уақытында қосып жүру керек.
Баласы: Анам екеуіңіз үнемі менің есіме салып отырасыздар ғой, сонда бұл да үнемдеу болып саналады екен ғой!
Әкесі: Әрине, балам. Шам демекші, қазір электр энергиясын аз пайдалатын, яғни энергия үнемдегіш шамдар жетерлік. Мысалы, біздің үйімізде шамдардың барлығы осындай электр қуатын үнемдейді.
Баласы: Мен мұны білмеппін.
Әкесі: Желдеткіш пен кондиционерді жиі пайдаланбай, кей кездері терезені ашқан да жеткілікті болады.
Баласы: Үнемдеудің біршама тәсілдері бар екен ғой. Рахмет сізге!
Әкесі: Ия, әлі талай тәсілдері бар. Осы жеткілікті болса, оқасы жоқ.