Көп нүктелердің орнына тиісті шылауларды қойып,салаластың түрлерінажыратыңыздар.
Көз алдай алады, . ол ойнай алады, . қорқыта алады, яғни оның тұрақты қалпына сирек кездесесің. Оспан өзінің берген уәдесінде тұра алмады, өзінің ойлағанындай шықпады. айқайлаған дауыс қатты естілді, ақырын естілді. Кешке ол жазуына кіріседі, теледидар көреді. Көктем келді, күн жылынды, жер көгерді. Сабыр түбі – сары алтын, сарғайған жетер мұратқа. Асығыс түбі – өкініш, асыққан – қалар ұятқа ( Абай ). Ол сенен үлкен, сен оны құрметтеуің керек. Әдемі айтқан сөзі менің жүрегімді тербетті, сөздің мән-мағынасы терең жатыр емес пе?!
Керекті шылаулар:Себебі, бірде, кейде, өйткені, сондықтан.
Сөйлемдерді өз тараптарыңыздан толықтырып,салалас құрмалассөйлемдердің түрлерін ажыратыңыздар.
1. Денсаулық – зор байлық, себебі
2. Байлық – мұрат емес, неге десеңіз
3. Бейнет түбі – зейнет, сондықтан
4. Кейде өмірден түңілесің, кейде
5. Бірде шаттана қуанасың, бірде
6. Біресе сырыңды маған айтасың, біресе
7. Қайғың болса, досыңа бар, өйткені
8. Ұрлық түбі – қорлық, себебі
Қос сөз: ата-ана, бала-шаға, ыдыс-аяқ, шай-пай, анау-мынау, абыр-сабыр, көзбе-көз, үп-үлкен, жан-жануар, күні-түні
Қысқарған сөз: ТМД (Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы), ҚХР (Қытай Халық Республикасы), АҚШ (Америка Құрама Штаттары), БҰҰ (Біріккен Ұлттар Ұйымы), кг (килограмм), м (метр), педкеңес (педагогтар кеңесі), ТУ-154 (Ұшақ маркасы), ҚР (Қазақстан Республикасы), ҚазҰУ (Қазақстан Ұлттық Университеті)
Тіркескен сөз: оқып отыр, ұзын бойлы, қас қаққанша (тез), таяқ тастам жер (жақын жер ), ат жақты, он екі, қырық бес, ала жаздай, күні бойы, мәдениет сарайы
Тест жауабы: ЖАҒАЖАЙ.
Неологизмдер – ғылым мен техниканың дамуына байланысты тілге ене бастаған жаңа сөздер. Мысалы: кеден, ұшақ, жарнама, делдал, зейнетақы, саябақ т.б.
Неологизм негізінен мына жолдармен жасалады:
Бұрыннан бар сөздерге түрлі жұрнақтарды қосу арқылы: оқулық, көрермен, балмұздақ, өміршең т.б.
Жалқы есімдерді жалпы есімдерге айналдыру арқылы: суворовшылар, мичуриншілер т.б.
Екі сөзді біріктіру арқылы: келіссөз, ұлтаралық, жетіжылдық т.б.
Кейбір неологизмдер сөз тіркесінен де жасалады: агротехникалық шаралар, жергілікті тыңайтқыштар, шаруашылық дақылдары т.б.