Бауыржан Момышұлы 1910 жылдың 24 желтоқсанында Жамбыл облысының Жуалы ауданындағы Көлбастау ауылында туған. Дулат тайпасының Шымыр руынан[3].
Имаш бабасы 1911 жылы 92 жасында дүниеден өткен. Әкесі Момыш өз бетімен ескіше сауат ашқан, кирил алфавитімен оқуды меңгерген сол кезеңдегі көзі қарақты адамдардың бірі болған. Ел арасында ағаш ұстасы және етікші, зергерлігімен танымал болатын. Имаш атасы қартайған кезінде барлық шаруашылықты Момыш ұлына табыстаған. Әжесінің есімі - Қызтумас, қартайған шағында ағайын-туыс "сары кемпір" деп атаған. Анасы Рәзия дүниеден ерте өтіп, Бауыржан 3 жасынан бастап Қызтумас әжесінің қолында өседі.
1921 жылы бастауыш мектепті Аса интернатына түседі. 1924 жылдан бастап жеті жылдық мектепті Шымкент қаласында оқиды. Бұл сол өңірдегі 1924 жылы ашылған алғашқы жетіжылдық мектеп болатын. Бауыржанмен бір сыныпта Әбділда Тәжібаев және Құрманбек Сағындықов оқиды. 1928 жылы мектепті үздік бітіріп, Орынбор қаласындағы Қазақ Педагогикалық институтына оқуға түседі. Институт директоры Тоқтыбаев деген кісі болатын. Жас баланың қатты суықта жұқа киіммен жүргенін көріп, өзінің кабинетіне шақыртып алады. Баланың қолына бухгалтерияға қағаз жазып беріп, осы қағаз бойынша ақша алатындығын және сол ақшаға ауылға қайтатындығын айтады. Осындай тұрмыс жағдайына байланысты оқудан кетеді.
Бауыржан жеті жылдық мектепті бітіргеннен кейін біраз уақыт мұғалім болған. Сонда жүргенде кезекті әскери міндетін өтеуге шақырылып, онда бір жарым жыл жүріп, запастағы командир атағын алады. Туған ауылына қайтып оралған соң, ол біраз жыл қаржы мекемесінде қызмет істейді. Содан қайтадан Қызыл Армия қатарына шақырылып, түрлі әскери бөлімдерде взвод, рота, командирі болады. 1941 ж. Ұлы Отан соғысы басталысымен, Бауыржан даңқты генерал-майор И.В.Панфиловтың басшылығымен Алматы маңында жаңадан жасақталған 316 атқыштар дивизиясының құрамында майданға аттанады, батальон, полк командирі қызметтерін атқарады. Соғыстың соңғы жылдарында гвардиялық дивизияны басқарады. 1941 жылғы күзгі, қысқы кескілескен шайқастар кезінде өз батальонын 27 рет шабуылға бастап шықты. 5 рет қоршауды бұзып, негізгі жауынгерлік құрамымен аман-есен дивизиясына қосылды. Жауынгерлік іс-қимылдарға қатысты ұрыстан шығу, шегініс жасау тәсілдерінің арнайы тарау болып әскери жарғыға енуі, тактикада «ошақты» және «икемді қорғаныс» ұғымдарының қалыптасуы Бауыржан Момышұлының осындай тәжірибелерінің жиынтығы болып табылады. Оның қолбасшы, терең ойлай білетін әскери мамаң ретіндегі таланты соғыста полк, дивизия басқарған жылдары кеңінен ашылды. Бауыржан Момышұлы жау шептеріне ішкерлей еніп ұрыс жүргізу теориясын соғыс тәжірибесінде алғаш қолданушылардың және оны дамытушылардың бірі болды. Бауыржан Момышұлы - әкери педагогика мен әскери психологияны байытушы баға жетпес мұра қалдырған дара тұлға. Оның атақ, даңқы, батырлығы А.Бектің «Волоколамск тас жолы» атты кітабында суреттелді. Кітап неміс, чех, еврей, ағылшын, француз, т.б. шет ел тілдеріне аударылды. Соғыстан кейін Бауыржан Момышұлы Совет Армиясы Бас штабының Жоғары әскери академиясын бітіреді. Әскери-педагогикалық жұмыспен айналасып, Совет Армиясы әскери академиясында сабақ береді. 1956 жылы полковник атағымен отставкаға шыққан Бауыржан біржола шығармашылық жұмыспен айналысады. Ол қазақ және орыс тілдерінде бірдей жазып, өз өмірінде көрген-білгендерін арқау етеді. Оның қаламынан туған, өмір шындығын арқау еткен тамаша романы мен әңгіме, повестері қалың оқушының іздеп оқитын шығармаларына айналады. Олар бірнеше қайтара басылып шығады. Бауыржан бірнеше орден, медальдармен наградталады, Кеңестер Одағының батыры атағын алады. Алайда халықтың өзі «батырым» деп танып, ардақтаған қаһарман ұлына бұл атақ Отан соғысы біткеннен кейін жарты ғасырдай уақыт өткенде барып берілген болатын. Ел тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті Н.Назарбаевтың жарлығымен оған «Халық қаһарманы» деген атақ берілді.
Жалпы айтқанда "ер-жігіт" деген атқа лайықты болғаны дұрыс қой...)
Объяснение:
нағыз ер жігіттің 20 қасиеті мыналар болуы керек:
1. Нағыз жігіт әрқашан қыз баланы сыйлап, құрметтеуі тиіс. Егер олай болмаса, сіз жігіт емессіз.
2. Нағыз жігіт өзінен гөрі, өзгеге көмектесуді бірінші орынға қоя алуы міндетті.
3. Нағыз ер жігіт "Бөрі азығы – жолда" деген ұстаныммен өмір сүреді. Әрқашан іс-әрекет барысында болады.
4. Нағыз ер жігіт отбасында я жұмысында басты адам бола білуі керек. Бірақ "екінші адам" бола алу қасиеті де бойынан шықпауы тиіс. Әйтпесе, көшбасшылардың әлемінде ешкім де оларды тыңдамайтын болады.
5. Жігітке тәуелді болуыңыз мүмкін, ал балаға тәуелді болу қате.
6. "Сіз ер адамға қандай болуы керектігін үйрете алмайсыз, тек оған өзін өзі табуға жәрдемдесе аласыз" дейді Галилео Галилей. Ер адам әрқашан да менмен, әрқашан да қателіксіз жүрмейді. Ол өзгермейді, оның орнына дами түседі деп түсіну қажет. Қыздар, сіздерге айтарымыз, ер адам мүсін емес, өз қалауларыңызды көруге асықпаңыз, орнына оның кім бола алатынын қарайлаңыздар.
7. Ер адам өзін және жақын адамдарын қауіпсіздікте ұстау үшін күші мығым адам болуы міндетті емес. Күшті болса, тіптен жақсы. Ал негізінде ер адам қорғауға емес, бақытты қылуға бағыт алуы тиіс.
8. Ер адам өзі үшін өмір сүрмейді. Оның өмір сүруі өзіне қызмет етуден де жоғары. Қыз баладан ер адамның рөлі басым екендігі де сондықтан.
9. "Дүниедегі ең үлкен жетістіктерін шаршаған, тозған, бірақ жұмысын төзімділікпен атқарған еркектер жасаған". Егер ер адам қиын жағдайдан шаршап, мысы басылып, төзімі түгесілсе, ол қайтып келу үшін кетеді.
10. "Егер ер адам өзге біреуге сұқ саусағын қаратса, қалған төрт саусақтың өзіне қарап тұрғанын байқасын" дейді Луи Низер. Адам қателікпен өмір сүреді. Бірақ оны ұмытпауы тиіс.
Бауыржан Момышұлы 1910 жылдың 24 желтоқсанында Жамбыл облысының Жуалы ауданындағы Көлбастау ауылында туған. Дулат тайпасының Шымыр руынан[3].
Имаш бабасы 1911 жылы 92 жасында дүниеден өткен. Әкесі Момыш өз бетімен ескіше сауат ашқан, кирил алфавитімен оқуды меңгерген сол кезеңдегі көзі қарақты адамдардың бірі болған. Ел арасында ағаш ұстасы және етікші, зергерлігімен танымал болатын. Имаш атасы қартайған кезінде барлық шаруашылықты Момыш ұлына табыстаған. Әжесінің есімі - Қызтумас, қартайған шағында ағайын-туыс "сары кемпір" деп атаған. Анасы Рәзия дүниеден ерте өтіп, Бауыржан 3 жасынан бастап Қызтумас әжесінің қолында өседі.
1921 жылы бастауыш мектепті Аса интернатына түседі. 1924 жылдан бастап жеті жылдық мектепті Шымкент қаласында оқиды. Бұл сол өңірдегі 1924 жылы ашылған алғашқы жетіжылдық мектеп болатын. Бауыржанмен бір сыныпта Әбділда Тәжібаев және Құрманбек Сағындықов оқиды. 1928 жылы мектепті үздік бітіріп, Орынбор қаласындағы Қазақ Педагогикалық институтына оқуға түседі. Институт директоры Тоқтыбаев деген кісі болатын. Жас баланың қатты суықта жұқа киіммен жүргенін көріп, өзінің кабинетіне шақыртып алады. Баланың қолына бухгалтерияға қағаз жазып беріп, осы қағаз бойынша ақша алатындығын және сол ақшаға ауылға қайтатындығын айтады. Осындай тұрмыс жағдайына байланысты оқудан кетеді.
Бауыржан жеті жылдық мектепті бітіргеннен кейін біраз уақыт мұғалім болған. Сонда жүргенде кезекті әскери міндетін өтеуге шақырылып, онда бір жарым жыл жүріп, запастағы командир атағын алады. Туған ауылына қайтып оралған соң, ол біраз жыл қаржы мекемесінде қызмет істейді. Содан қайтадан Қызыл Армия қатарына шақырылып, түрлі әскери бөлімдерде взвод, рота, командирі болады. 1941 ж. Ұлы Отан соғысы басталысымен, Бауыржан даңқты генерал-майор И.В.Панфиловтың басшылығымен Алматы маңында жаңадан жасақталған 316 атқыштар дивизиясының құрамында майданға аттанады, батальон, полк командирі қызметтерін атқарады. Соғыстың соңғы жылдарында гвардиялық дивизияны басқарады. 1941 жылғы күзгі, қысқы кескілескен шайқастар кезінде өз батальонын 27 рет шабуылға бастап шықты. 5 рет қоршауды бұзып, негізгі жауынгерлік құрамымен аман-есен дивизиясына қосылды. Жауынгерлік іс-қимылдарға қатысты ұрыстан шығу, шегініс жасау тәсілдерінің арнайы тарау болып әскери жарғыға енуі, тактикада «ошақты» және «икемді қорғаныс» ұғымдарының қалыптасуы Бауыржан Момышұлының осындай тәжірибелерінің жиынтығы болып табылады. Оның қолбасшы, терең ойлай білетін әскери мамаң ретіндегі таланты соғыста полк, дивизия басқарған жылдары кеңінен ашылды. Бауыржан Момышұлы жау шептеріне ішкерлей еніп ұрыс жүргізу теориясын соғыс тәжірибесінде алғаш қолданушылардың және оны дамытушылардың бірі болды. Бауыржан Момышұлы - әкери педагогика мен әскери психологияны байытушы баға жетпес мұра қалдырған дара тұлға. Оның атақ, даңқы, батырлығы А.Бектің «Волоколамск тас жолы» атты кітабында суреттелді. Кітап неміс, чех, еврей, ағылшын, француз, т.б. шет ел тілдеріне аударылды. Соғыстан кейін Бауыржан Момышұлы Совет Армиясы Бас штабының Жоғары әскери академиясын бітіреді. Әскери-педагогикалық жұмыспен айналасып, Совет Армиясы әскери академиясында сабақ береді. 1956 жылы полковник атағымен отставкаға шыққан Бауыржан біржола шығармашылық жұмыспен айналысады. Ол қазақ және орыс тілдерінде бірдей жазып, өз өмірінде көрген-білгендерін арқау етеді. Оның қаламынан туған, өмір шындығын арқау еткен тамаша романы мен әңгіме, повестері қалың оқушының іздеп оқитын шығармаларына айналады. Олар бірнеше қайтара басылып шығады. Бауыржан бірнеше орден, медальдармен наградталады, Кеңестер Одағының батыры атағын алады. Алайда халықтың өзі «батырым» деп танып, ардақтаған қаһарман ұлына бұл атақ Отан соғысы біткеннен кейін жарты ғасырдай уақыт өткенде барып берілген болатын. Ел тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті Н.Назарбаевтың жарлығымен оған «Халық қаһарманы» деген атақ берілді.
Объяснение:
нағыз ер жігіттің 20 қасиеті мыналар болуы керек:
1. Нағыз жігіт әрқашан қыз баланы сыйлап, құрметтеуі тиіс. Егер олай болмаса, сіз жігіт емессіз.
2. Нағыз жігіт өзінен гөрі, өзгеге көмектесуді бірінші орынға қоя алуы міндетті.
3. Нағыз ер жігіт "Бөрі азығы – жолда" деген ұстаныммен өмір сүреді. Әрқашан іс-әрекет барысында болады.
4. Нағыз ер жігіт отбасында я жұмысында басты адам бола білуі керек. Бірақ "екінші адам" бола алу қасиеті де бойынан шықпауы тиіс. Әйтпесе, көшбасшылардың әлемінде ешкім де оларды тыңдамайтын болады.
5. Жігітке тәуелді болуыңыз мүмкін, ал балаға тәуелді болу қате.
6. "Сіз ер адамға қандай болуы керектігін үйрете алмайсыз, тек оған өзін өзі табуға жәрдемдесе аласыз" дейді Галилео Галилей. Ер адам әрқашан да менмен, әрқашан да қателіксіз жүрмейді. Ол өзгермейді, оның орнына дами түседі деп түсіну қажет. Қыздар, сіздерге айтарымыз, ер адам мүсін емес, өз қалауларыңызды көруге асықпаңыз, орнына оның кім бола алатынын қарайлаңыздар.
7. Ер адам өзін және жақын адамдарын қауіпсіздікте ұстау үшін күші мығым адам болуы міндетті емес. Күшті болса, тіптен жақсы. Ал негізінде ер адам қорғауға емес, бақытты қылуға бағыт алуы тиіс.
8. Ер адам өзі үшін өмір сүрмейді. Оның өмір сүруі өзіне қызмет етуден де жоғары. Қыз баладан ер адамның рөлі басым екендігі де сондықтан.
9. "Дүниедегі ең үлкен жетістіктерін шаршаған, тозған, бірақ жұмысын төзімділікпен атқарған еркектер жасаған". Егер ер адам қиын жағдайдан шаршап, мысы басылып, төзімі түгесілсе, ол қайтып келу үшін кетеді.
10. "Егер ер адам өзге біреуге сұқ саусағын қаратса, қалған төрт саусақтың өзіне қарап тұрғанын байқасын" дейді Луи Низер. Адам қателікпен өмір сүреді. Бірақ оны ұмытпауы тиіс.