Кеңестік идеология қазақ әдебиеті мен өнеріне қалай әсер етті?
Кеңестік идеология – бұл әлеуметтік политика және философиялық концепсия, яғни бельгіленген миссиялар мен негізгі принциптердің жиынындағы дүниежүзілік танымыл негізгі дастандары мен ескерткіштері. Бірақ біз осы идеяларды айта алмаймыз, әдетте олардың, оның қазаққа қалыптасқанын түсінуіміз үшін анықтама береміз. Кеңестік идеологияның әсер етуінің көбірек кәсіби жасамайтыны юздарды:
1. Өзгертілген әдебиет. Кеңестік идеология осы кәсібі көптеген ауқымданудың белгісі болып табылады. Әдебиеттік жасаушылар оларды ойлап, кеңестік идеологиясының әдепкі принциптерімен сәйкес көретін әлемге жету кезінде қазақ текстіленуін қолданарлықка жеткізу керек деп санайды.
2. Ескерткіштер. Кеңестік идеологияның әдебиетке әсер етуі қаржылайды, ескерткіштердің деңгейінің даусынан. Кеңестік идеология туралы шын және молайы дерекқордың, шешім таптың болады.
3. Ынталандырушылар. Кеңестік идеологиядан қатар әлеумет елшісінің сарапшысынан де көмек тапты. Кеңестік идеологияның дурыс екендігі жөніндегі мақсатын, принциптерін, миссиясын түсінетуіміз керек. Мысалы, кеңестік идеологиясы бізге әдеби тарих пәнінде бір жолға бағдарламалайтын қазақ жазушыларының үлгілерімен, өзгерістерімен танысу емес (сынидау жасаймыз) – әлеумет егер ойлап, миссиясына байланысты жылжыма, оның мазмұны мен маңызы туралы білгенімізді оратуымызға, әлеумет емес пуль, жауапты метиндерге – зияны көрсететін таза, дуралды шығармашылықтар жасап, сол деңгейде, мысалы, кешенде мақала, толықтырылған мәтіндерге – инновациялық жолдарда көрсетуімізге мүмкіндік беретін. Әдебиет, оқулықтар арқылы кеңестік идеологияны үйренген студент, класшылар бізге кеңестік идеологиясы туралы әңгімелесуді, маңызыны көрсетумізге болады, оларға орнатылған жазу жасап жатамыз, оны түсінуімізге мұнда өз мақсатын шынімен кесек пайда болады.
Кеңестік идеология – бұл әлеуметтік политика және философиялық концепсия, яғни бельгіленген миссиялар мен негізгі принциптердің жиынындағы дүниежүзілік танымыл негізгі дастандары мен ескерткіштері. Бірақ біз осы идеяларды айта алмаймыз, әдетте олардың, оның қазаққа қалыптасқанын түсінуіміз үшін анықтама береміз. Кеңестік идеологияның әсер етуінің көбірек кәсіби жасамайтыны юздарды:
1. Өзгертілген әдебиет. Кеңестік идеология осы кәсібі көптеген ауқымданудың белгісі болып табылады. Әдебиеттік жасаушылар оларды ойлап, кеңестік идеологиясының әдепкі принциптерімен сәйкес көретін әлемге жету кезінде қазақ текстіленуін қолданарлықка жеткізу керек деп санайды.
2. Ескерткіштер. Кеңестік идеологияның әдебиетке әсер етуі қаржылайды, ескерткіштердің деңгейінің даусынан. Кеңестік идеология туралы шын және молайы дерекқордың, шешім таптың болады.
3. Ынталандырушылар. Кеңестік идеологиядан қатар әлеумет елшісінің сарапшысынан де көмек тапты. Кеңестік идеологияның дурыс екендігі жөніндегі мақсатын, принциптерін, миссиясын түсінетуіміз керек. Мысалы, кеңестік идеологиясы бізге әдеби тарих пәнінде бір жолға бағдарламалайтын қазақ жазушыларының үлгілерімен, өзгерістерімен танысу емес (сынидау жасаймыз) – әлеумет егер ойлап, миссиясына байланысты жылжыма, оның мазмұны мен маңызы туралы білгенімізді оратуымызға, әлеумет емес пуль, жауапты метиндерге – зияны көрсететін таза, дуралды шығармашылықтар жасап, сол деңгейде, мысалы, кешенде мақала, толықтырылған мәтіндерге – инновациялық жолдарда көрсетуімізге мүмкіндік беретін. Әдебиет, оқулықтар арқылы кеңестік идеологияны үйренген студент, класшылар бізге кеңестік идеологиясы туралы әңгімелесуді, маңызыны көрсетумізге болады, оларға орнатылған жазу жасап жатамыз, оны түсінуімізге мұнда өз мақсатын шынімен кесек пайда болады.