Талантты ғалым, публицист, әдебиет зерттеушісі, саяхатшы- шоқан (шын аты мұхаммедханафия) шыңғысұлы уәлиханов xix ғасырдың екінші жартысында қазақстанда туған демократтық, ағартушылық мәдениеттің тұңғыш өкілдерінің бірі. оның қысқа да жарқын өмірі, жан-жақты зерттеушілік қызметі, философия, этнография, тарих, , құқық, , ауыз әдебиеті, әдебиет теориясы, т.б. жайындағы ғылыми зерттеулері, пікірлері қай кезде болмасын өзінің құндылығымен жарқырай берері сөзсіз. қазақ халқының рухани ізденістерінің жарқын көрінісі бола отырып, қоғамдық ойсана, пікір-тұжырымдардың биіктей өркендеуіне ерекше ықпал етті. шоқан 1835 жылдың қараша айында қазіргі қостанай облысының құсмұрын бекетінде атақты аға сұлтан шыңғыс уәлиханов отбасында дүниеге келген. арғы
Перевод:Қазір қазіргі әлем өте тез дамып келеді, барлық куда-то асығады, сағат тұр, - деді, жұмыс істейді допоздна. Кейде уақытты спортпен айналысу емес болып қалады.Менің ойымша бұл спортпен әр адам үшін қажет. Уақыттың жетіспеуі – бұл барлық қорқыныш. Менің ойымша, онша қиын емес бөлу 10-15 минут істеу гимнастика, пробежаться өз иті таңертең парк бойынша, прокатиться велосипедпен немесе ролик.Денсаулығы – байлығы бар адам, және оны сақтау және нығайту. Менің ойымша, спортпен айналысу – бұл ең қол жетімді және жағымды тәсілдерін өз денсаулығы туралы қамқорлық. Мүлде міндетті емес сағат жүргізуге спортзалында және орындауға қиын жаттығулар. Жеткілікті таңертең гимнастика жасау, өткізбеуі тиіс дене шынықтыру сабақтары, оқу бітіргеннен кейін түрімен айналысуға спорт көңілінен шықты. Мен, мысалы, өте жақсы көремін, баскетбол ойнау, жүзумен айналысу, тіпті барамын секцияларына мен қатыстым жарысқа. Менің барлық достарым да, мен, спортпен айналысады. Біреу жүреді волейбол, біреу ойнайды менімен бірге баскетбол. Көптеген біздің сыныптың қыз балалары айналысады, би және гимнастика. Мен ешқашан түсіну емес, кім прогуливает дене шынықтыру сабақтары және бұл жерде ештеңе істеу. Меніңше, бұл ең маңызды сабақ, өйткені, онда біз демаламыз желтоқсандағы ақыл-ой, еңбек және заряжаемся жақсы көңіл-күй сыйлады.Спортшылар әрқашан кезкелген жан. Бірінші кезекте, әрине, олардың спорттағы жетістіктері. Бірақ жеңіске ұмтылу, салауатты өмір салтын насихаттау, өзін-өзі ұйымдастыру да лайық мадақтау. Біздің ел танымал спортшылары көптеген спорт түрлері – синхронды жүзу, сырықпен секіру, теннис және т. б. Біз осы кісілерден үлгі алу керек, өйткені спортшылар дәл біледі, мүмкін спортивным и здоровым – бұл сәнді!