Кез-келген 5 сөйлемді морфологиялық талдау

Ажалдан қашқан Қорқыт дүниенің төрт тарабын түгел кезді.

Ажалданне?ажал-зат есім. ажалдан-туынды з.е., дара з.е., дерексіз з.е., жалпы есім.,дан-шығыс септігінің жалғауы.

қашқан не істеген? етістік. негізгі түбір етістік, дара етістік, салт етістік, болымды етістік. бұрынғы өткен шақ

Қорқыт- кім? зат есім. негізгі з.е.,дара з.е.,деркті з.е., жалқы з.е.,

дүниенің не? дүние. зат есім. дүниенің--туынды з.е., дара з.е., дерексіз з.е., жалпы есім., нің-ілік септігінің жалғауы

төрт- неше? сан есім. төрт--дара с.е., негізгі с.е., есптік с.е.,

тарабын не? тарап-зат есім. туынды з.е., дара з.е., дерексіз з.е., жалпы есім. (бұған сенімді емеспін)

түгел-- жалпылау есемдігі

кезді--- не істеді? етістік түбірі кез, ді-табыс септік жалғауы. туынды түбір етістік, дара етістік, сабақты етістік, болымды етістік жедел өткен шақ

Арай жұлдызды аспанға ұзақ қарады.

Арай - түбір сөз (зат есім);

жұлдыз - түбірі (зат есім),+ды - зат есімнен

сын есім тудыратын жұрнақ;

аспан - түбірі (зат есім),+ға - барыс септігі

жалғауы;

ұзақ - түбір сөз (үстеу);

қара - түбірі (етістік),+ды - жіктік жалғауының

3-жағы.

Біз сабақ туралы сөйлестік.

Біз - түбір сөз (жіктеу есімдігі);

сабақ - түбір сөз (зат есім);

туралы - септеулік шылау;

сөйле - түбірі (етістік),+с - ортақ етіс

жұрнағы,+ті - жіктік жалғауының 3-жағы,+к -

көпше түрде жіктік жалғауының 1-жағы.

Ертең оқушы мектепке барады.

Оқушы – зат есім.

Кім барады? Оқушы.

Бастапқы формасы: оқушы.

Тұрақты белгілер: дара, туынды, жалпы, жанды, деректі;

Тұрақсыз белгілер: жекеше, атау септік.

Кім барады? Оқушы (бастауыш).