Киік – қойға ұқсас жануар. Моңғолия мен Қазақстанда ғана сақталған. Киіктер шөлді және далалы аймақтарда тіршілік етеді. Ірі текесінде мүйізі бар, ешкісінде мүйіз болмайды. Жаз айларында киіктер ағаштың жапырақтарымен, шөппен қоректенеді. Олар жылына бір рет мамырдың басында төлдейді. Оның жас төлдеріне бүркіт, дала қыраны, қарақұстар шабуыл жасайды.
Үкімет киіктерді 2006 жылы «Қызыл кітапқа» енгізді. Өйткені олар азайып бара жатыр. Адамдар киіктерді қорғау керек. Киік – табиғаттың сұлулығы!
ІІ. Берілген мәтін бойынша дұрыс жауапты анықта.
1. Киік қандай аймақта тіршілік етеді?
а) орманды және далалы аймақта ә) таулы және шөлді аймақта
б) шөлді және далалы аймақта в) таулы және орманды аймақта
2. Киіктер қай кезде төлдейді?
а) қыста ә) күзде
б) жазда в) көктемде
3. Киіктердің жас төлдеріне нелер шабуыл жасайды.
а) құстар ә) аңдар
б) жануарлар в) балықтар
Б) Жазылым. Сөйлемдерді, сөздерді қатесіз, нормаларға сәйкес көркем жаз.
ІІІ Берілген сөздерге мәтіннен жұбын тап.
Қарсы мәндес сөздерді жазу Мәндес сөздерді жазу
Кәрі – Тамақтану –
Көбейіп жатыр – Үлкен, ауыр –
ІV Берілген сөйлемдер мен суреттерді сәйкестендіріп жаз.
1) Шаңғы теуіп жүрмін 3) Аққала жасау өте оңай ғой
2) Біз мұз қалашығын жасаймыз! 4) Менің шанам зулап келеді.
V Сұрақтарға жауаптарды қатесіз, нормаларға сәйкес көркем жаз.
1. Қасқырлар қандай аңдарды ұстайды?
2. Киіктің төлі қалай аталады?
3. Маралдар немен қоректенеді?
1. 1мәтінде халықтың қиын шағы,жерлерінен айырылғаны,маңыздысы:Дәулетті біреудің ақ інгені болыпты.Ботасы оққа ұшырап,Ақ інгенге бәрін асып кете береді.Бір тоқтағаннан кейін кешке оны таппайды.Сөйтсе,ол жау қолына түсіп қалыпты.Ол кезде ашарылық болған,соны сойып жейін деа жатөанда бір кісі оған тиіспеңдер деп аман қалдырады.Кейін ол кетеді. Ботасының жемтігін тауып,жемей жатып сонда өліпті.
Міне оны: Бозінген деп атаған.Ашаршылықкездегіақ інгеннің жау қолына түсіп,кейін бір кісінің арқасында босап,ботасын тапқан анасы,сол жерде өлгені туралы.Осыны күй арқылы жеткізген
2.2мәтінде Байдың аң аулап жүргенде,біреуін аю жеп коя жаздайды.Ағасы інісін өлтірген өюды атып жібермек болады.Аю аяғын бссып,келе жатады.Оны аңдып отырған бала аюды атады,сойып,үйіне апарады.Әкесіне інісінің өлгенін айта алмады.
Қандай аң ауладың деп әкесі сұрады.Ол күйші екен.Күрсініп,осы күй арқылы бәрін айтады.
Бұл күй Жорға аю деп аталғанІнісінің аю жегенін күй арқылы жеткізу.
3.Иә.Себебі,қиын кезеңдерді,оқиғадарды күй арқылы жеткізген
4.1.Жау қолынан аман қалып,алайда,кейін жолда өліп,ботасын тапқан да сол жерде өлген.ЯҒНИ, түйе,бота туралы
2.Інісінің аю жеуін жеткізді
Мен сыныбыммен мақтанамын. Менің сыныбым мектептегі ең үлгілі сыныптардың бірі. Сыныбымыздан биші де, әнші де, ақын да,оқу озатын да таба аласыз.Мектеп ішінде орындалатын шарттарды бұлжытпай орындаймыз. Мерекелік жұмыстарға да белсендіміз. «Бірлік бар жерде тірлік бар»,деп дана халықымыз бекер айтпаған.
Біздің сыныбымыз Өзін-Өзі тану пәніне арналып жабдықталған. Ісіңіз болып бас сұға қалсаңыз,деміңізді ішіңізге тартып рахаттанып қаласыз.Өйткені, ішінде адам көңілін сергітетін жайлылық күйі орналасқан.
Бойлары білімге толы оқушылар мен көзі мен сөзі мейірімге толы біздің ұстазымыз сізді қарсы алады.Қоңырау арасында, сабақтан тыс уақыттарда шахмат,дойбы ойнаймыз.Мақал-мәтел жасыру, қызықты логикалық ойындар ұйымдастырамыз.
Әрине, бұл мәртебенің барлығының себепкері сынып жетекшіміз Мадина Мұқанқызы мен тәрбиешіміз Күләш Кәрібайқызы.Ол кісілердің таусылмас тағылым сөздерін біз үнемі ұстанып,ұстаздарымыздың атына кір келтірмеуге тырысамыз. Міне, менің сыныбым осындай!