Қыпшақ Сейітқұл Маманұлы (18 ғасырдың 70-жылдары, Сыр бойы — 19 ғасырдың 30-жылдары, қазіргі Қостанай облысы Жангелдин ауданы Қарабидайық мекені) — есімі аңызға айналған егінші. Орта жүздегі бес таңбалы қыпшақтың торы бірлестігінен тарайтын жеті арыс қитаба руынан шыққан. Сыр бойындағы иеліктері егін шаруашылығына тарлық ете бастаған соң Торғай өңіріне келіп, Қабырға өзені бойындағы Қарақоға деген жерге тұрақтаған. Өзен жағалауына шығыр орнатып, аяқ егін, атпа егін әдістерін пайдаланып, өзеннен арықтар тартып, бөгендер салып, суармалы егіншілікті қолға алған. Диқанның бұл еңбегі жемісті болып, 5 — 6 жылдың ішінде алғаш келіп қоныстанған 12 үй 400-ге жеткен. Қыпшақ Сейітқұлдың аса шығымды ақ тарысының тұқымы кейін бүкіл Торғай, Ақтөбе, Қостанай, Ақмола, Қарағанды, Қарқаралы өңірлеріне тарады. Диқанның барымташылардан сақтану үшін тұрғызған дуалы мен су тартқан арықтарының қалдықтары Көкалаат, Қызылоба, Қарақоға деген алқаптарда әлі күнге дейін сақталған. Қыпшақ Сейітқұл асқан шебер, сөзге шешен адам болған. Мұраптың егіншілік дәстүрін халық арасына кең таратып, насихаттау үшін ұлы ағартушы Ыбырай Алтынсарин “Қыпшақ Сейітқұл” деген әңгіме жазып, оқулығына енгізген.
Суши тағамын ұнататын адамдар аз емес. Суши түрлерінің көптігі соншалық, әркез әртүрлі салындымен таңғалдырып отырады. Кең тараған сушидің бір түрі - ыстық суши (Темпура маки). Бүгінгі материалымызда ыстық сушиді дайындаудың бір әдісін көрсетеміз.
Қажетті азық-түліктер:
- 1 қияр;
- қызыл балық;
- балқытылған ірімшік;
- нори жапырағы;
- 1 кесе күріш;
- 2 жұмыртқа;
- ұн.
Қиярды ұзын жіңішке етіп тураймыз.
Қызыл балықты да ұзынша етіп тураймыз.
Нори жапырағының тегіс жағын астына қаратып, бұдыр бетін бері қаратамыз.
Алдын ала күріш пісіріп, суытып қойыңыз. Күріш пісіруде алдыңғы материалда жарияланған кеңестерді қолдансаңыз болады. Саусақтарымызды сулап, күрішті нориге жайып шығамыз.
Күріштің бетіне ұзын етіп бір қатарға балқытылған ірімшік жағып шығамыз.
Ірімшіктің қасына турап қойған қиярды және балықты қойып шығамыз.
Нори жапырағын дөңгелектеп ораймыз. Нори жапырағы жабысу үшін ең шетін сулап жібереміз.
Ыдысқа жұмыртқаны салып, араластырамыз.
Жұмыртқаға аз ғана су құйып, ұн сала отырып араластыру қажет.
Іріткісі жоқ, қоймалжың қамыр болғанша араластырып отыру қажет. Ұнның мөлшері өзіңіз дайындайтын сушидің көлеміне байланысты. Мысалы, көбірек дайындайтын болсаңыз, тағы да су құйып, ұн саласыз.
Дайын сушидің екі шетін ұнға бұлғап аламыз.
Сушиді қамырға салып аламыз.
Қызып тұрған майға қуырамыз. Суши батып тұратындай май құюыңыз керек.
Объяснение:
Қыпшақ Сейітқұл Маманұлы (18 ғасырдың 70-жылдары, Сыр бойы — 19 ғасырдың 30-жылдары, қазіргі Қостанай облысы Жангелдин ауданы Қарабидайық мекені) — есімі аңызға айналған егінші. Орта жүздегі бес таңбалы қыпшақтың торы бірлестігінен тарайтын жеті арыс қитаба руынан шыққан. Сыр бойындағы иеліктері егін шаруашылығына тарлық ете бастаған соң Торғай өңіріне келіп, Қабырға өзені бойындағы Қарақоға деген жерге тұрақтаған. Өзен жағалауына шығыр орнатып, аяқ егін, атпа егін әдістерін пайдаланып, өзеннен арықтар тартып, бөгендер салып, суармалы егіншілікті қолға алған. Диқанның бұл еңбегі жемісті болып, 5 — 6 жылдың ішінде алғаш келіп қоныстанған 12 үй 400-ге жеткен. Қыпшақ Сейітқұлдың аса шығымды ақ тарысының тұқымы кейін бүкіл Торғай, Ақтөбе, Қостанай, Ақмола, Қарағанды, Қарқаралы өңірлеріне тарады. Диқанның барымташылардан сақтану үшін тұрғызған дуалы мен су тартқан арықтарының қалдықтары Көкалаат, Қызылоба, Қарақоға деген алқаптарда әлі күнге дейін сақталған. Қыпшақ Сейітқұл асқан шебер, сөзге шешен адам болған. Мұраптың егіншілік дәстүрін халық арасына кең таратып, насихаттау үшін ұлы ағартушы Ыбырай Алтынсарин “Қыпшақ Сейітқұл” деген әңгіме жазып, оқулығына енгізген.
Суши тағамын ұнататын адамдар аз емес. Суши түрлерінің көптігі соншалық, әркез әртүрлі салындымен таңғалдырып отырады. Кең тараған сушидің бір түрі - ыстық суши (Темпура маки). Бүгінгі материалымызда ыстық сушиді дайындаудың бір әдісін көрсетеміз.
Қажетті азық-түліктер:
- 1 қияр;
- қызыл балық;
- балқытылған ірімшік;
- нори жапырағы;
- 1 кесе күріш;
- 2 жұмыртқа;
- ұн.
Қиярды ұзын жіңішке етіп тураймыз.
Қызыл балықты да ұзынша етіп тураймыз.
Нори жапырағының тегіс жағын астына қаратып, бұдыр бетін бері қаратамыз.
Алдын ала күріш пісіріп, суытып қойыңыз. Күріш пісіруде алдыңғы материалда жарияланған кеңестерді қолдансаңыз болады. Саусақтарымызды сулап, күрішті нориге жайып шығамыз.
Күріштің бетіне ұзын етіп бір қатарға балқытылған ірімшік жағып шығамыз.
Ірімшіктің қасына турап қойған қиярды және балықты қойып шығамыз.
Нори жапырағын дөңгелектеп ораймыз. Нори жапырағы жабысу үшін ең шетін сулап жібереміз.
Ыдысқа жұмыртқаны салып, араластырамыз.
Жұмыртқаға аз ғана су құйып, ұн сала отырып араластыру қажет.
Іріткісі жоқ, қоймалжың қамыр болғанша араластырып отыру қажет. Ұнның мөлшері өзіңіз дайындайтын сушидің көлеміне байланысты. Мысалы, көбірек дайындайтын болсаңыз, тағы да су құйып, ұн саласыз.
Дайын сушидің екі шетін ұнға бұлғап аламыз.
Сушиді қамырға салып аламыз.
Қызып тұрған майға қуырамыз. Суши батып тұратындай май құюыңыз керек.