Компрессия – (латын. Compressio — «сығымдау», Оқылым мәтініндегі ақпараттың баяндау желісін сақтап (компрессия жасап), жинақы мәтін жазыңдар. Сөз саны – 60-70. Бас әріппен жазы- латын тіркесті жалқы есімдерді қатыстырыңдар. «Қысу») мәтін өңдеудің негізгі түрі. Бастапқы мәтіндегі негіз- гі ойды, басты идеяны сақтап, компрессия жасау барысында жинақы мәтін пайда болады. Жинақы мәтін жазуға арналған кеңес: 1. Мәтінді мұқият оқып, негізгі және қосымша ақпараттар- ды анықтаңдар. Қосымша ақпараттарды сызып тастаңдар. 2. Негізгі ойды білдіретін тірек сөздерді, сөйлемдерді бел- гілеңдер. 3. Автор ойын, баяндау желісін сақтай отырып, мәтіндегі не- гізгі ойды ықшамдаңдар. 4. Кей сөздерді синонимдерімен алмастырыңдар.
Жаз маңдайы жарқ етсе, Көтерілді көңілім. Жек көрмедім сендерді, Серуендеді серігім. Жаз маңдайы жарқ етсе, Қаз - құстары қаңқ етер, Кімнің жылытпас көңілін. Егіншілер сайлады Мойынтұрық, самиян, Ат, атан, өгіз - көлігін. Жер киініп, құс келіп, Мына жылы шуақта, Жан - жануар бір алды, Басындағы бөрігін. Қыстайғы науқас қара жер, Шығарды ауру - өлігін. Бозбалалар ат ұстап, Аударысып жарысып, Бастады тағы желігін. Бойжеткен қыз, келіншек, Топтанып, сапқа тізіліп, Бүйрегінен бүлкілдеп, Әзілдесіп, езіліп, Суға түсіп жабырлап, Жарқ еткізіп өңірін. Диқаншылар қуанып, Балалар мәз боп қуанып. Тұқымның шашты төгінін, Боталы түйе,қозылы қой, Құлынды бие, буаз мал, Толтырды кекпен желінін. Саятшы, мерген іздеп жүр Таудың ұлар, елігін. Жаз - құдаша келді де, Қыстың зәрін тарқатты. Жаз - құдаша жарқылдап, Жер бетіне көк көрпе Салды дағы отырды. Жаз-құдаша Мен шаттанып қуандым Түскендей - ақ келінім. Қуансам да мәз болып, Қолайсыз уақ кез болып, Табиғат жасап таршылық Қолдан тартып ап кетті, Күткен құдашамыздың, Төрт - ақ ай ғып өмірін.
Мәдениет Әлеумет Мұрағат Жоба туралы Популярные посты блогера Қыз ұзату. Кеше, бүгін 106117 8 47 Сүйікті тағамдарды бірге дайындаймыз. I бөлім. Тағамдар жасау 86069 40 149 Жексенбілік аспаздық: үй торты 83171 11 128 Жексенбілік дастархан: тез пісірілетін пицца. Пицца рецепт қазақша 62755 13 74 Мерекелік салат 46895 15 41 Жексенбілік дастархан: денсаулыққа пайдалы салаттар 41197 4 45 Құрақ көрпелер көрмесі 40113 17 46 Тікелей эфир Балнур Айдарова 14 ақп. / 15:57 Қазақстан Республикасының Ұлттық кітапханасы sybanzhanova 19 қаң. / 13:37 Ахмет Байтұрсынұлы мұражай-үйіне фото шолу Нурбек Мусиров 6 шіл. / 5:38 Гастаға бұлшық ет өсіруге көмектескен 8 дерек Мадина Раисова 25 мау. / 1:27 Т.Жүргенов атындағы ҚазҰӨА жатақханасына фото шолу Амангул Елдоскызы 4 мам. / 10:35 Педиатр мамандығы: нәрестенің денсаулығын қалай сақтауға болады? Нуркен Рыстанбеков 28 сәу. / 13:37 Outfit of the day. Эксперимент. Мади Магауияулы 21 сәу. / 18:26 Гастаға бұлшық ет өсіруге көмектескен 8 дерек Мадина Стамкулова 21 сәу. / 7:57 Қыста ішуге пайдалы 9 ыстық сусын Загира Мусаева 20 сәу. / 18:20 Т.Жүргенов атындағы ҚазҰӨА жатақханасына фото шолу Кенжегүл Халыхбай 13 сәу. / 0:28 Шетелде білім алу: İstanbul Üniversitesi Әлеумет Мен жазушы болсам...
Әдеби әлемнің танымал туындылары оқырманына дәуірдің тыныс-тіршілігі мен тарихи кезеңдері, әлеуметтік теңсіздік пен қоғамдық құндылықтар, сондай-ақ автордың тебіреністері жайында сыр шертеді. Абайдың ұлы поэзиясы, Толстойдың тарихи прозасы, Ибсенның новаторлық драматургиясы біз үшін өткен күндердің картинасын құруға және де сол заманның әлеуметтік санасына кіріп кетуге мүмкіндік береді. Әрине, бұның барлығы да әдебиеттің құдіретті күші. Ол бізге шетел асып, шекараны бұзуға көмектеседі: түрік әлеміне жақын боламын десең, Памуктың романдары, ал үндістердің өмірімен танысамын десең, Рушдидың прозасы бар. Алайда, жазушы болу — үлкен жауапкершілік, әрі кез келгеннің қолынан келе бермейтін өнер. Содан болар, қазіргі жазушылардың көтерген әдеби жүктерінің ауырлығы соншалық, посткеңестік кеңістікте ұлттық проза кенжелеп, жазушы деген атақ құнсызданып бара жатқандай...
Көтерілді көңілім.
Жек көрмедім сендерді,
Серуендеді серігім.
Жаз маңдайы жарқ етсе,
Қаз - құстары қаңқ етер,
Кімнің жылытпас көңілін.
Егіншілер сайлады
Мойынтұрық, самиян,
Ат, атан, өгіз - көлігін.
Жер киініп, құс келіп,
Мына жылы шуақта,
Жан - жануар бір алды,
Басындағы бөрігін.
Қыстайғы науқас қара жер,
Шығарды ауру - өлігін.
Бозбалалар ат ұстап,
Аударысып жарысып,
Бастады тағы желігін.
Бойжеткен қыз, келіншек,
Топтанып, сапқа тізіліп,
Бүйрегінен бүлкілдеп,
Әзілдесіп, езіліп,
Суға түсіп жабырлап,
Жарқ еткізіп өңірін.
Диқаншылар қуанып,
Балалар мәз боп қуанып.
Тұқымның шашты төгінін,
Боталы түйе,қозылы қой,
Құлынды бие, буаз мал,
Толтырды кекпен желінін.
Саятшы, мерген іздеп жүр
Таудың ұлар, елігін.
Жаз - құдаша келді де,
Қыстың зәрін тарқатты.
Жаз - құдаша жарқылдап,
Жер бетіне көк көрпе
Салды дағы отырды.
Жаз-құдаша
Мен шаттанып қуандым
Түскендей - ақ келінім.
Қуансам да мәз болып,
Қолайсыз уақ кез болып,
Табиғат жасап таршылық
Қолдан тартып ап кетті,
Күткен құдашамыздың,
Төрт - ақ ай ғып өмірін.
Әдеби әлемнің танымал туындылары оқырманына дәуірдің тыныс-тіршілігі мен тарихи кезеңдері, әлеуметтік теңсіздік пен қоғамдық құндылықтар, сондай-ақ автордың тебіреністері жайында сыр шертеді. Абайдың ұлы поэзиясы, Толстойдың тарихи прозасы, Ибсенның новаторлық драматургиясы біз үшін өткен күндердің картинасын құруға және де сол заманның әлеуметтік санасына кіріп кетуге мүмкіндік береді. Әрине, бұның барлығы да әдебиеттің құдіретті күші. Ол бізге шетел асып, шекараны бұзуға көмектеседі: түрік әлеміне жақын боламын десең, Памуктың романдары, ал үндістердің өмірімен танысамын десең, Рушдидың прозасы бар. Алайда, жазушы болу — үлкен жауапкершілік, әрі кез келгеннің қолынан келе бермейтін өнер. Содан болар, қазіргі жазушылардың көтерген әдеби жүктерінің ауырлығы соншалық, посткеңестік кеңістікте ұлттық проза кенжелеп, жазушы деген атақ құнсызданып бара жатқандай...