Отбасы – адам үшін ең жақын әлеуметтік орта. Отбасы белгілі дәстүрлердің, жағымды өнегелердің мұралар мен салт-дәстүрлердің сақтаушысы. Отбасында бала алғаш рет өмірмен, қоршаған ортамен танысып, мінез-құлық нормаларын игереді. Отбасы баланың азамат болып өсуінің негізі болып табылады.
Отбасының басты қызметі баланы тәрбиелеу. Отбасы тәрбиесі – бұл жалпы тәрбиенің ең басты бөлігі. Ата-ана және отбасы мүшелері жас нәресте дүниеге келген күннен бастап, оның өміріне қамқорлық жасап, болашағын жоспарлайды және саналы азамат болып өсуі үшін қажет жағдай жасайды. Бұған баланың қажеттігін толық қанағаттандыру, оны дене және ой еңбегіне үйрету, күн тәртібін дұрыс реттеуге , салауатты өмір сүруге, адал болуға тәрбиелеу, жақсылықты үйретуге, жамандықтан жиренуге үйрету, бойында жастайынан мәдени құндылықтар мен адамгершілік қасиеттерді қалыптастыру жатады. Қазақ отбасы тәрбиесінің өзекті мәселелері педагог- ғалымдар С. Қалиев, М.Смайылова, М.Оразаев, С. Ұзақбаева, К. Қожахметова, Ж.Б. Қоянбаевтардың еңбектерінде жан-жақты сөз болған.
Әр халықтың бала тәрбиесіндегі өзіндік ерекшеліктері арқылы сол халық отбасы тәрбиесінің де өзіне ғана тән мәдени құндылықтары қалыптасады.
Қазақ отбасы тәрбиесінің өзіне тән ерекшеліктері оның халықтық педагогика мұраларының мазмұны мен түрлерінде бейнеленген. Көне заманнан-ақ қазақ халқында жазбаша педагогикалық еңбек жазып қалдырмаса да білгір педагогтар, тәрбиешілер, ұстаздар болған. Олар өз көзқарастары мен әрекеттерінде белгілі бір дәстүрлі дүниетанымды ұстанып, халықтың мұраттары мен арман тілектеріне сүйеніп отырған. Қазақ отбасында дене, еңбек, ақыл-ой, адамгершілік, экономикалық, экологиялық, құқықтық, сұлулық тәрбиелері жүргізілген. Қазақ отбасында аталған тәрбие түрлерін жүзеге асырудың мақсаты жан-жақты жетілген азамат тәрбиелеу болды.Отбасындағы дене тәрбиесінің мақсаты бала денесін дамыту, денсаулығын нығайту, ағзасын шынықтыру және күн тәртібін дұрыс ұйымдастыруға, салауатты өмір салтына тәрбиелеу болды. Қазақ халқы еңбекті бүкіл тәрбие жүйесінің күретамыры деп қарастырды.
Осылай орындалды, оның тілегі – ол әдемі ақ мотыльком, және көруге бүкіл әлем, түрлі-түсті суретті.Ал таң тамаша болды! Барлық полянка сверкала жемчужными майлы тамшылы, және әрбір капельке светилось кішкентай күн. Маленькая фея ашып, өздерінің ғажайып глазки және улыбнулась цветочку. Ол достала өзінің сиқырлы таяқшаны және прикоснулась оның стебельку. ... Ғажап, цветочек сезініп, стебелек көп ұстап емес, оның, ол көтерілуге барлық жоғары, және одан жоғары. Жоғары ағаштар, жоғарыда құстар, тікелей ақ облакам...Бірақ бір күні, Бір күні кешке басталды қорқынышты найзағай. Жауын-лил, шелек, сверкала найзағай, грохотал гром Қоңырау нығыздап-нығыздап жапты, өздерінің нәзік жапырақтар, және ол кенеттен сезініп, қалай прикоснулось оның лепесткам. Қоңырау приоткрыл лепесток мен көрген кішкентай перизат. Құдайым, кім ол ұқсас! Оның нәзік крылышки болды, ылғалды насквозь, ол дрожала суықтан және жаздады падала шаршау! Қоңырау тығып қойды кішкентай перизат арасында өз жапырақшаларының. Түні бойы грохотала күн күркірейді. Түні бойы қоңырау согревал және баюкал кішкентай перизат.Чудесной орманды далашықта болыпты цветочек". Даңқты ақ колокольчик. Бұл өте әдемі лесная полянка. Таңертең аша отырып, жапырақтар, колокольчик, "мстители" солнышко және улыбался оған. Ол өкінішке орай, басқа цветочки, өсіп-на полянке және көңілді кивал өз хорошенькой баспен. Ол "мстители" бегущие по аспан бұлт армандадым. Бірақ ол туралы сол армандаған даңқты ақ колокольчик? Ал оның тілегі. Ол армандаған, бір күні ол алшақ өзінің туған стебелька және жоғары көтеріле ағаштар, өсіп айналасында, жоғарыда ормандар, жоғары құстардың ең бұлттардың көру үшін және бүкіл әлемді, түрлі-түсті суретті. Міне осындай оның арман, бірақ ол түсіну, бұл, әрине, ол мүмкін емес.
Отбасының басты қызметі баланы тәрбиелеу. Отбасы тәрбиесі – бұл жалпы тәрбиенің ең басты бөлігі. Ата-ана және отбасы мүшелері жас нәресте дүниеге келген күннен бастап, оның өміріне қамқорлық жасап, болашағын жоспарлайды және саналы азамат болып өсуі үшін қажет жағдай жасайды. Бұған баланың қажеттігін толық қанағаттандыру, оны дене және ой еңбегіне үйрету, күн тәртібін дұрыс реттеуге , салауатты өмір сүруге, адал болуға тәрбиелеу, жақсылықты үйретуге, жамандықтан жиренуге үйрету, бойында жастайынан мәдени құндылықтар мен адамгершілік қасиеттерді қалыптастыру жатады.
Қазақ отбасы тәрбиесінің өзекті мәселелері педагог- ғалымдар С. Қалиев, М.Смайылова, М.Оразаев, С. Ұзақбаева, К. Қожахметова, Ж.Б. Қоянбаевтардың еңбектерінде жан-жақты сөз болған.
Әр халықтың бала тәрбиесіндегі өзіндік ерекшеліктері арқылы сол халық отбасы тәрбиесінің де өзіне ғана тән мәдени құндылықтары қалыптасады.
Қазақ отбасы тәрбиесінің өзіне тән ерекшеліктері оның халықтық педагогика мұраларының мазмұны мен түрлерінде бейнеленген. Көне заманнан-ақ қазақ халқында жазбаша педагогикалық еңбек жазып қалдырмаса да білгір педагогтар, тәрбиешілер, ұстаздар болған. Олар өз көзқарастары мен әрекеттерінде белгілі бір дәстүрлі дүниетанымды ұстанып, халықтың мұраттары мен арман тілектеріне сүйеніп отырған.
Қазақ отбасында дене, еңбек, ақыл-ой, адамгершілік, экономикалық, экологиялық, құқықтық, сұлулық тәрбиелері жүргізілген. Қазақ отбасында аталған тәрбие түрлерін жүзеге асырудың мақсаты жан-жақты жетілген азамат тәрбиелеу болды.Отбасындағы дене тәрбиесінің мақсаты бала денесін дамыту, денсаулығын нығайту, ағзасын шынықтыру және күн тәртібін дұрыс ұйымдастыруға, салауатты өмір салтына тәрбиелеу болды.
Қазақ халқы еңбекті бүкіл тәрбие жүйесінің күретамыры деп қарастырды.