лттық кітапхана сөйлемдер ретіменш
​

Каньо́н Чары́н (каз. Шары́н) — протянувшийся на 154 км каньон вдоль реки Чарын в Казахстане. Каньон располагается в 195 км восточнее Алма-Аты, недалеко от границы с Китаем. Каньон входит в территорию Чарынского национального парка, образованного 23 февраля 2004 года.

Чарынский каньон — памятник природы, сложенный из осадочных пород, возраст которых составляет около 12 миллионов лет. Высота отвесных гор каньона достигает 150—300 м.

Наиболее интересным местом для туристов является так называемая Долина за́мков, длина которой составляет около 2 км, ширина — 20-80 м.

В лоне каньона сохранилась роща реликтового вида ясеня, пережившего эпоху оледенения — ясеня согдийского. Другая подобная роща есть только в Северной Америке. С 1964 года Ясеневая роща объявлена Памятником природы. Также огромный интерес представляет и туранговая роща — роща азиатского тополя.

Ландшафтное разнообразие Чарынского каньона обуславливает многообразие флоры и фауны. Здесь произрастает более 1500 видов растений, 17 из которых занесены в Красную книгу Казахстана и 62 вида млекопитающих, 103 вида гнездящихся птиц, 25 видов рептилий.

Табиғат аясына шығарда, денені жауып тұратын киім киген абзал. Улы жәндіктер тістеп алса, көбіне терінің ісініп, басылуымен шектеледі. Маса асқазан ауруларын таратушы, сондықтан, масаның тамаққа қонбауын қадағалау керек. Ал аса улы жәндіктердің шағуы орны толмас өкінішті жағдайларға әкеп соғуы әбден мүмкін. Сондықтан, демалысқа табиғат аясына бара жатқанда, мына кеңестерді жадымызда жаттай жүру керек. Себебі біз балалар мен табиғат аясын тамашалауға барамыз.

! Шөпте жалаң аяқ не ашық аяқ киіммен жүру қауіпті;

! Ұзын шашты қалпақтың астына жасырып не мүлдем жинап түйіп тастаған дұрыс, себебі, шашқа қонған жәндіктер денсаулығыңа әлдебір зақым келтіруі мүмкін;

! Табиғат аясында тамақ ішіп болған соң, дереу орнын тып - типыл жинап, қораптарға буып түйіп тастаған дұрыс. Ал тамақ пісіріп жатқанда, қазанның қақпағын мұқият тығыздап жабу керек;

! Жәндіктерден сақтандыратын қорғағыш құралдар алып шық;

! Кене сияқты жәндіктер шағып алса, ауырған жерді сабындап жуып, скипидар тамыз. Ара немесе сона шақса, ол жерге вазелин жағып қой;

! Қолыңда скипидар не вазелин жоқ болса, пияз бен сарымсақ сөлімен сүртсең де болады.

! Шаққан жерді қасымауға тырыс. Тырнағыңмен шағылған жерді ушықтырып аласың;

! Ара шағып алса, ауырған жерге мұздай зат қойып, димедролдың бір таблеткасын ішіп ал;

! Ал егер жағдайың сәт сайын нашарлап бара жатса, бірден дәрігердің көмегіне жүгінгенің жөн.

! Балдырлары бар шалшықты суға түсуге болмайды;

! Белгісіз жерлерде сүңгуге болмайды, су түбінде суға батқан бөренелер, тастар, тырбиған ағаштар болуы мүмкін;

! Дауылды күні немесе күшті соқпа толқыны бар жерлерде суға түсуге болмайды;