Мәдениет – адам жасаған «екінші табиғат». Мәдениет – жеке адамның өмір сүру мақсаты мен құндылық жүйесі, адамның өмір сүрген ортамен қарым-қатынасы. Ол – өзара қарым-қатынас нәтижесінде қалыптасатын ерекше құбылыс. Адамдар өздерін қоршаған ортаға, оның әлеуметтік және мәдени қатынасына әсер етеді, өзгертеді. Олар оны өз мақсатына пайдаланады. Болашақ қоғамға, ұрпаққа мұра етіп қалдырады, ал ол мұра белгілі жағдайда үнемі дамуда болады.
Мәдениет әртүрлі әлеуметтік құрылымдардың, топтардың, ұлттардың, жеке адамдардың өмір сүру жағдайына, талабына сәйкес пайда болып, қалыптасады. Мысалы: аң аулау, еңбек құралдарын жасау, от жағу, тамақ пісіру, киіну, жарасымды өмір сүру, екінші біреуге ұнау, ортамен қатынаста болу, т.б.
Бұл талап-тілектер қоғамдық прогреске, өрлеуге тікелей байланысты. Әр қоғамдық кезеңде жаңа талап, тілектер пайда болады, өндіріс құралдары дамиды. Мәселен, бір кездерде жазба әдебиеті болмады, соның нәтижесінде фольклор қалыптасты, кейініректе білімнің қалыптасып, жазудың шығуы қоғам алдына жаңа талап қойды. Бүкіл құндылықты, мифті жазып қалдыру талабы пайда болды. Информатика дамыды, оларды микрофон, магнитофон, компьютерге түсіру арқылы мәңгі ету қажеттілігі туындады. Сөйтіп, мәдениет әлеуметтік құрылымдардың, жеке адамның тілегіне, талабына сәйкес қалыптасты. Қоғамда адам тілегінен тыс мәдениет қалыптаспайды.
Мәдениет – әлеуметтік фактор, қоғамның қозғаушы күші. Мәдениеттің дамуы қоғамды ілгері жылжытады. Жеке адам мәдениеті мен қоғам талабы тікелей байланысты.
1. Мәтіннің 1-бөлігінің негізгі ойы қандай? [1]
A) Мәдениет – жеке адамдардың өмірі
B) Мәдениет – келешекке қалатын мирас
C) Мәдениет – тек қоршаған ортаның әсері
D) Мәдениет – технологияның даму өрісі
2. Ортаның өркендеуі де мәдениеттің өсуіне байланысты екендігі қай бөлімде айтылады? [1]
A) І
B) ІІ
C) ІІІ
D) ІV
3. Мәтін қай түрде берілген? [1]
A) әңгіме
B) жарнама
C) мақала
D) эссе
4. Мәтін қай стильде берілген? [1]
A) ғылыми
B) көркем-әдебиет
C) публицистикалық
D) ресми
5. Мәтіннің тақырыбы қандай? [1]
6. Мәтін қалай рәсімделген? [1]
7.Мәтінге қатысты өз ойыңызды білдіріңіз. Тақырыпты ескеріңіз және тұжырым жасаңыз.
Талап
Жоспар
1. Ауладағы құм төбелер
2. Нұрталап пен Задагүл
3. Оқуға баратын уақыт
Аулаға мәшинемен құм төгілді. Сол құмдарға екі кеме орналастырылды. Біріншісінде «Сұңқар» және екіншісінде «Аққу» деген жазу бар. Сол құмтөбелерде Нұрталап пен Задагүл ойын ойнады.
Задагүл дәрігер болып, Нұрталаптың ғарыш кемесіне ұшуға дайындығын тексерді. Нұрталап дәрігердің ақыл – кеңесіне дән риза болып тұрғанда апасының дауысы естілді. Апасы балконнан мектепке баратын уақыт болғандығын ескертті. Бірден көңлі түсіп кетті. Ғарышқа ұша алмай қалатынына ренжіді.
Задагүл оған бүгін сабаққа барып кел, ертең ғарышқа ұшамыз деді. Нұрталап кәдімгідей қуанып кетті.
Объяснение:
на русском языке: Мою бабушку зовут (её имя). Она очень хорошая и добрая. Я её всегда называю бабуля, потому что она заслуживает этого слова. Бабуля всегда со мной играла, покупала мне много вкусняшек, учила меня печь пироги. Она мне всегда читала на ночь разные сказки, а иногда даже засыпала со мной рядом. Мы вдвоем проводим очень много времени, гуляем, играем. Иногда в праздники устраиваем разные конкурсы, все удивлялись этому, как это у нас так получалось. Потом бабуле со временем стало тяжело все это делать. И я стала поддерживать её как могла. Я развлекала её и, видя, как она улыбается мне, становилось так хорошо, что прям словами не передать. Я очень люблю свою бабулю и горжусь ею.
на казахском:Менің әжемнің аты - (имя твоей бабушки). Ол өте жақсы және мейірімді. Мен оны үнемі әжесі деп атаймын, себебі ол сөзге лайық. Әже әрқашан менімен ойнады, маған көптеген тәттілер сатып алды, бәліш пісіруді үйретті. Ол әрдайым маған түнде әр түрлі ертегілерді оқыды, кейде менің қасымда ұйықтап жатты. Екеуміз көп серуендеуге, ойнауға көп уақыт бөлеміз. Кейде демалыс кезінде біз түрлі сайыстар ұйымдастырамыз, барлығы бізді қалай таң қалдырды деп таң қалды. Уақыт өте келе, әжеге мұның бәрін жасау қиынға соқты. Мен оны қолымнан келгенше қолдай бастадым. Мен оған кіріп, оның маған қалай күлгенін көріп, өзімді жақсы сезіндім, оны тура жеткізе алмадым. Мен әжемді қатты жақсы көремін және оны мақтан тұтамын.