Аралым – айдын, шалқарым» деп кезінде Қасым Аманжоловтан бастап талай ақындар жыр арнаған Аралдың экологиялық проблемасы әлем жұрты алаңдайтын өзекті мәселеге айналды. ХХ ғасырдың 60-80 жылдары Әмудария мен Сырдария өзіні бойындағы халықтың саны 2,2 есеге артып, суға қажеттілік өсті. Соның салдарынан теңізге құйылатын су мөлшері азайды. Яғни қос өзеннің суын бел ортадан бөгеп, күріштік пен мақта алқаптарының көлемі артты. Мұндай антропогендік факторлардан теңізге 1960-1965 жылдары 44 мың текше метр су кұйылса, 1974-1978 жылдары 13 мың текше метрге азайды. Тіптен 1990 жылдары судың мөлшері екі есеге кеміді. Нәтижесінде Аралға құйылатын судың 89 пайызға азайып, теңіздің су айдыны 30-200 шақырымға дейін құрғады. Судың тұздылығы 40 пайызға дейін артты. Осылайша, Арал шөлге айналып, құрғап қалған теңіз түбінен жыл сайын зияндылығы жоғары 2 млн тонна тұзды шаңдар көтеріліп, экологиялық зардапты аймақ атанды. Экологиялық дағдарыс салдарынан Арал өңірінде адамдардың денсаулығы күрт төмендеп, аурушаңдық белең алды. Аралды құтқару – әлемді құтқарумен пара-пар мәселеге айналды.
18. Омонимді табыңыз.
A) Қара
19. Тура мағыналы сөзді табыңыз.
D) Құлағымауыры р.
20. Мақалды табыңыз.
E) Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей.
21 Қатаң дыбыстары бар сөзді табыңыз.
А) Қыс
22. Жалаң сөйлемді табыңыз.
С) Жаңбыр жауып тұр.
23. Сөйлемдегі етістіктің шағын анықтаңыз. Жақсымен жолдас болсаң, жетерсің мұратқа,
Жаманмен жолдас болсаң, қаларсың ұятқа.
E) Болжалды келер шақ
24. Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшалар қатарын анықтаңыз.
D) -нікі, -ов, -тал
25. Бастауыш қызметіндегі есімшені табыңыз.
B) Оқыған озады.
26. Туынды сөзді табыңыз
А) Оқушы
27. Сөйлемнің неше тұрлаусыз мүшесі барын табыңыз
Е) 3
28 Тұйық буын сөздерді көрсетіңіз
В) Аң, аш, ар
29.Есептік сан есімді көрсетіңіз
Е) Жетпіс бес
30. Жалпы зат есім көрсетііңіз
С) Адам
31 Шоқан қай оқу орнын бітірген?
В) кадет корпусы
32. А.Байтұрсынов кім?
Ә) тілші-ғалым
С) мектеп
33. "Маса" өлеңдер жинағының авторын көрсетіңіз:
Г) А.Байтұрсынов.
34.Міржақып Дулатовтың өмір сүрген жылдары?
Ә) 1885-1935ж
35.Тұңғыш қазақ романы қандай?
А)"БақытсызЖамал"
36.Міржақып Дулатов шығармашылығының ең алғашқы өлеңдер жинағы:
В) "Оян,қазақ!"
37. Міржақып Дулатов Қазақ газетінде кіммен бірге еңбек етті?
В) А Байтұрсыновпен
38. "Бақытсыз Жамал "романның басты кейіпкері кім?
Г) Жамал
39.Ахмет Байтұрсыновтың өмір сүрген жылдары:
Б)1872-1937ж
40. Ахмет Байтұрсынов кімнің мысалдарын қазақ тіліне аударған?
А) Лермонтовтың
41. Абайдыңпоэмасы;
Ә)Ескендір
42 Махамбет қай ханның тұсында өмір сүрген?
Ә) Жәңгір хан
Аралым – айдын, шалқарым» деп кезінде Қасым Аманжоловтан бастап талай ақындар жыр арнаған Аралдың экологиялық проблемасы әлем жұрты алаңдайтын өзекті мәселеге айналды. ХХ ғасырдың 60-80 жылдары Әмудария мен Сырдария өзіні бойындағы халықтың саны 2,2 есеге артып, суға қажеттілік өсті. Соның салдарынан теңізге құйылатын су мөлшері азайды. Яғни қос өзеннің суын бел ортадан бөгеп, күріштік пен мақта алқаптарының көлемі артты. Мұндай антропогендік факторлардан теңізге 1960-1965 жылдары 44 мың текше метр су кұйылса, 1974-1978 жылдары 13 мың текше метрге азайды. Тіптен 1990 жылдары судың мөлшері екі есеге кеміді. Нәтижесінде Аралға құйылатын судың 89 пайызға азайып, теңіздің су айдыны 30-200 шақырымға дейін құрғады. Судың тұздылығы 40 пайызға дейін артты. Осылайша, Арал шөлге айналып, құрғап қалған теңіз түбінен жыл сайын зияндылығы жоғары 2 млн тонна тұзды шаңдар көтеріліп, экологиялық зардапты аймақ атанды. Экологиялық дағдарыс салдарынан Арал өңірінде адамдардың денсаулығы күрт төмендеп, аурушаңдық белең алды. Аралды құтқару – әлемді құтқарумен пара-пар мәселеге айналды.