Мұрат қорғана отырып, шегініп барады. Бұрышқа жетті, аркасы арқанға
тірелді. Сандерестің соққысы бәсеңдер емес. Мұрат зымп беріп,
Сандерестің қолтығының астынан өтіп, лезде артқы бұрышқа жетті.
Сандерес те оқыс бұрыла берген. Осы мезетте Мұрат атылып кеп, жақтан
соқты. Соққы жойқын еді. Сандерестің жағы қаусағандай боп қалды. Жағын
қорғап, сүзе қарай беріп еді, Мұрат оны иектен көтере ұрды. Арқанға
асылып барып ол рингтің сыртына құлап түсті, төбесімен шаншыла
құлады...
Американдықтардың шу ете түскен үнін, бақырып айтқан әдепсіз сөздерін
сартылдаған шапалақ дауысы тұншықтырып жіберді. Мұрнынан аққан қаны
екі езуін бояған Сандерес соғылған қасқырша бұралып, шалқасынан жатыр.
Төніп келіп, судья санап тұр. «Бір, екі, үш... тоғыз...» жұрттың айқайы мен
ұрасы күшейіп кетті:
1.Мұраттың әрекеті қандай болды?
2.Сандрестің Мұраттың соққысынан кейінгі
күйін сиппаттай аласыз ба?
3.Мәтінде сын есімнің қай түрлері кездеседі?
Қазіргі кезде қандастарымыз әр елде шашырап жүр.
Осыған байланысты Оразақын Асқар "Шетте жүрген бауырларға" өленің жазған. Бұл өлеңде қазақ бауырларымызды елімізге қайтып келуін сұрайды.
Қазақ елі бұрынғы кезде көптеген қиыншылықтар көрді . Осы себепті басқа елдерге кетуге мәжбүр болды. Қазақ халқы Ахмет Жұбанов айтқандай «мың өліп, мың тірілген» халық. Бұған дейін көптеген соғыстар, көтерілістер болды. Соның нәтижесінде қазақ халқы тарап кетті. Көптеген ұлт-азаттық көтерілістері аяусыз басып-жанышталғаннан кейін қазақтар басқа мемлекеттердің аумағына көшіп кетуге мәжбүр болды. Мәселен, 1916 жылғы ұлт-азаттық көтерілістен соң 300 мыңға тарта қазақ Қазақстан аумағын тастап Қытайға көшіп кетті. Ал қазір тәуелсіздікке қол жеткізіп, қиыншылықтар артта қалғанда қайта елімізге оралып жатыр. Қазақтардың Қазақстаннан тыс жерлерге лажсыздан қоныс аударуы ХІХ-ХХ ғасырлар шебінде жиі орын алды. Ол кезде қазақ даласын Ресейдің еуропалық бөлігінен қоныс аударып келген шаруалар арқылы отарлау жаппай жүріп жатты. Қазақтардың ең жақсы, құнарлы да шұрайлы жерлерін күшпен тартып алу жалғаса берді. Міне, мұндай жағдайда қазақтардың өздерінің ежелден отырған, дәстүрлі көшіп-қонып жүрген жерлерін лажсыздан тастап, қайдағы бір құнарсыз, сусыз жерлерге қоныс аударудан өзге амалы қалмады.
Ал қазір біз тәуелсіз мемлекетпіз. Шет елде жүрген бауырларымыз қайта туған жерлеріне орала алады.
Енді барлығымыз бірігіп осы тәуелсіздікті жоғалтпай ұстауымыз керек.
Объяснение:
3 тапсырма жоспар бойынша мазмұн жазу:
су- тіршілік көзі.
жоспар бойынша бырыншы:
Су - тіршілік көзі, өмірдің қуаты. "Судың да сұрауы бар" дейді аққан судың қадірін білген дана халқымыз. Күнделікті судың қадірін біле бермейтініміз - шындық. Сарқырап су ағып тұрған соң бір тамшы суға зар болған жандардың басындағы ауыртпашылықты қайдан білейік? Ағызып қойып соны ойлай бермейміз-ау. Ал барша мұсылманға қасиетті Рамазан айында ораза ұстағанда, Алла разылығы үшін ас-судан тыйылып, күн батқанша қара су аузың жетпегенде ғана не дүниенің парқына барасың. Күн еңкейе батып, ауызашар уақыты кіргенде ұрттаған суыңнан балдай, одан артық бақыт сыйлар дүние бар ма, шіркін!
жоспар бойынша екінші:
Суды тіршілік тұрмыста, өсімдік пен жануарларға,салқындату, жылыту жүйелерінде қолданады.
жоспар бойынша ушыншы:
Қол жуу, ыдыс шаю сынды көптеген іс барысында қатты ағатын су керек болады. Шүмектердің аузына тағылатын үнемдеу аппараттары аз мөлшерде суды қатты ағызуды қамдайды. Осылайша 70 пайызға дейін су үнемдеуге болады.
Су ысырабының алдын алатын басқа бір құрал да – үнемдейтін душ тұмсығы. Осындай тұмсықтар судың тең әрі қатты ағуын қамдайды. Осылайша әрі сапалы душ аласыз, әрі судың босқа ағып кетуіне кедергі боласыз.
Сонымен бірге уақытпен істейтін, тигенде істейтін немесе қимыл-қозғалысқа қарай ағатын шүмектер бар. Бұлар да суды үнемдейді.
Айырықша бау-бақшада шлангтардың ұшына тағылатын құралдар су үнемдеуге көмектеседі.
Суды тиімді қолдануға пайдалы осындай құралдар суды үнемдеу тұрғысынан өте маңызды. Тиімді және экономикалық су қолдану үшін барлық жерде осындай аппараттар таңдау керек. Суды босқа ағызатын, тесігі бар құралдар қолданылмау керек.
Суды қорғау тіршілікті қорғау екенін ұмытпайық.