-мәтін Қаныш Сәтбаев – 1950 жылдары аты бүкіл Кеңес үкіметіне белгілі болған геолог ғалым. Ол Қазақ Ғылым Академиясының құрылтайшысы, ал 1945 жылы оның тұңғыш президенті болады. ХХ ғасырдың ортасына қарай минерология ғылымдарының докторы Қаныш Имантайұлы Қазақстанның орталық бөлігіндегі табиғи қазба байлықтар шоғырланған ірі кен орындарын ашады. Көп уақыт өтпей оның аты бүкіл Кеңес үкіметіне белгілі болады.
Әйгілі ғалым соғыс кезінде немістер Украинадағы жез кендерін басып алған кезде, Қазақстанның орталығынан жез өндіретін кен орындарын ашады. Орыс ғалымдары оның жетістігіне таңдана қарайтын. Қаныш Сәтбаевтың топонимикалық білімі жоғары еді.
Қаныш Сәтбаев жастайынан этнографияға қызыққан. Бала кезінен әртүрлі жер-су атауы туралы аңыз әңгімелерді тыңдап өседі. Ер жеткен соң геология ғылымы саласына қатысты зерттеу жұмыстарымен айналысады. Дегенмен өзінің топонимикаға деген қызығушылығын да жоғалтқан емес. Кейіннен мұның оған орасан зор пайдасы тиеді. Яғни жер атауларына байланысты ірі кен орындарын қысқа мерзімде анықтап, қоғамды жаңа ресурс көзімен қамтамасыз етеді.
Тақырыптары:
Жанрлық ерекшеліктері: Құрылымдық ерекшеліктері (кіріспе, негізгі, қорытынды бөлімдері):
зарание

Қазақстан – егемен ел. Қазақстан - ең әдемі мемлекет. Менің елімде үлкен-үлкен ғимараттар өте көп. Атап айтсам, «Бәйтерек», «Ханшатыры», «Бейбітшілік пен келісім сарайы». Қазақстан - әлем таныған дара ел. Елімді әлемге танытқан біздің спорт жеңімпаздарымыз. Олар: Илья Ильин, Майя Манеза, Зульфия Чиншанло және т.б. Бұл жетістіктеріміздің бәрі - Елбасымыздың арқасы. Мемлекеттіміз көркейіп бара жатыр. Алда келе жатқан 2017 жыл - «EXPO-2017» ұлттық жобасын жүзеге асыратын жыл. Бұл кезең - мемлекетіміздің одан сайын көркейіп, жаңа табыстарға жететін және өз жетістіктері мен мүмкіндіктерін әлемге паш ететін сынақ. Осы сынақтан Қазақстан Елбасымен бірге жемісті жеңістерге жетсе, елімнің жұлдызы жарқарай түсері хақ. Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлының сарабдал саясаты мен ұлы көсемдігі біздерге үлгі-өнеге. Ел ағасы Нұр ағаны төл мерекесімен құттықтаймын. Қазақтың маңдайына біткен тұңғыш Президентіміз өз тағында ел қамқоры болып ұзақ жасасын! Өз сыныбыма және мектеп оқушыларына айтарым, Елбасымыздай көшбасшы бола білу үшін, барлығымыз үздік білім алып, ата-анамыз бен мұғалімдерімізді қуанта берейік.

Тест жауабы: ЖАҒАЖАЙ.

Неологизмдер – ғылым мен техниканың дамуына байланысты тілге ене бастаған жаңа сөздер. Мысалы: кеден, ұшақ, жарнама, делдал, зейнетақы, саябақ т.б.

Неологизм негізінен мына жолдармен жасалады:

Бұрыннан бар сөздерге түрлі жұрнақтарды қосу арқылы: оқулық, көрермен, балмұздақ, өміршең т.б.

Жалқы есімдерді жалпы есімдерге айналдыру арқылы: суворовшылар, мичуриншілер т.б.

Екі сөзді біріктіру арқылы: келіссөз, ұлтаралық, жетіжылдық т.б.

Кейбір неологизмдер сөз тіркесінен де жасалады: агротехникалық шаралар, жергілікті тыңайтқыштар, шаруашылық дақылдары т.б.