Мәтін мазмұны бойынша жоспар құр , Тірек сөздерді анықта. Мәтіннен қазіргі қазақ тілінде баламасы бар сөздерді тап. Шығармада сол сөздердің қолданылу себебін айт.
Сөз мәдениеті» қазіргі әдеби тілдің жұртшылық таныған, үлгі тұтқан нормаларын жеке адамдардың сақтауын талап етеді. Сөйлеуде диалектизмдерді, қарапайым, дөрекі сөздерді, варваризмдерді қолдану, орынсыз көп сөйлеу, бір пікірді қайталай беру, өзіне өзі сілтеме жасау, асқақтап сөйлеу, дене қимылдарын араластыра беру «Сөз мәдениетіне» жатпайды. Кірме сөздерді орынсыз жұмсай беру, сіреспе құрылымдарды қолдану «Сөз мәдениетіне» нұқсан келтіреді. «Сөз мәдениеті» сөйлеу әдебі деген ұғыммен ұштасып жатыр. «Сөз мәдениеті» теориясының дамуында лексикография, әсіресе нормативті түсіндірме сөздіктер, орфоэпиялық, орфографиялық, синонимдік т. б. арнаулы сөздіктер манызды орын алады. Қазақ тіліндегі «Сөз мәдениетінің» дамуына ауыз әдебиетінің өкілдері және Абай, М. Әуезов, Ғ. Мүсірепов, т.б. шығармаларының ықпалы зор болды. Қазақ тіл білімінде Сөз мәдениетінің мәселелерін А. Байтұрсынұлы, М. Балақаев, Р. Сыздықова т. б. ғалымдар зерттеді.
Зеңбірекшілер Алдабергенов қызмет істейтін зеңбіректің кіші командирі сержант жігіттің бұйрығымен зеңбірек оқталды. Ол майданға келгелі екі жылдай болып қалды.Содан бері оқтаушының қызметін бес саусағындай біліп алған. Жаудың екі-үш зеңбірегі Алдабергенов қызмет ететін зеңбіректің тұрған жерін біліп қалса керек, дәл көздеп ата бастады. Жау снарядтары жақын келіп, түсіп жатыр. Оқтаушы мен атушы ат жегілетін қайысты мойнына салып, екі ат сүйрейтін 76 миллиметрлік зеңбіректі дырылтатып сүйреп ала жөнелді.Қалай шапшаң,қалай тез қозғағандарын өздері де жөндеп аңғара алмай қалды. Жау әскерлері нысанаға алған жерден жүз метрдей ұзаған кезде барып тоқтады да,екеуі артына қарады. Сәлден кейін екі зеңбіректі қайта сүйреді. Тағы да бір жүз метрдей ары апарып орнатты. (110сөз)
Объяснение:
Сөз мәдениеті» қазіргі әдеби тілдің жұртшылық таныған, үлгі тұтқан нормаларын жеке адамдардың сақтауын талап етеді. Сөйлеуде диалектизмдерді, қарапайым, дөрекі сөздерді, варваризмдерді қолдану, орынсыз көп сөйлеу, бір пікірді қайталай беру, өзіне өзі сілтеме жасау, асқақтап сөйлеу, дене қимылдарын араластыра беру «Сөз мәдениетіне» жатпайды. Кірме сөздерді орынсыз жұмсай беру, сіреспе құрылымдарды қолдану «Сөз мәдениетіне» нұқсан келтіреді. «Сөз мәдениеті» сөйлеу әдебі деген ұғыммен ұштасып жатыр. «Сөз мәдениеті» теориясының дамуында лексикография, әсіресе нормативті түсіндірме сөздіктер, орфоэпиялық, орфографиялық, синонимдік т. б. арнаулы сөздіктер манызды орын алады. Қазақ тіліндегі «Сөз мәдениетінің» дамуына ауыз әдебиетінің өкілдері және Абай, М. Әуезов, Ғ. Мүсірепов, т.б. шығармаларының ықпалы зор болды. Қазақ тіл білімінде Сөз мәдениетінің мәселелерін А. Байтұрсынұлы, М. Балақаев, Р. Сыздықова т. б. ғалымдар зерттеді.
Алдабергенов қызмет істейтін зеңбіректің кіші командирі сержант жігіттің бұйрығымен зеңбірек оқталды.
Ол майданға келгелі екі жылдай болып қалды.Содан бері оқтаушының қызметін бес саусағындай біліп алған.
Жаудың екі-үш зеңбірегі Алдабергенов қызмет ететін зеңбіректің тұрған жерін біліп қалса керек, дәл көздеп ата бастады. Жау снарядтары жақын келіп, түсіп жатыр.
Оқтаушы мен атушы ат жегілетін қайысты мойнына салып, екі ат сүйрейтін 76 миллиметрлік зеңбіректі дырылтатып сүйреп ала жөнелді.Қалай шапшаң,қалай тез қозғағандарын өздері де жөндеп аңғара алмай қалды. Жау әскерлері нысанаға алған жерден жүз метрдей ұзаған кезде барып тоқтады да,екеуі артына қарады. Сәлден кейін екі зеңбіректі қайта сүйреді. Тағы да бір жүз метрдей ары апарып орнатты. (110сөз)