Мәтіналды жу
шілі, пони, пиудың маңы, құрал, көңіл бөлу.
1. тауды не үшін дәріптеген?
2. тіршілігінің таумен байланысы қандай?
3. «ға қару мен құрал беретін де — тау» дегенді қалай түсінесің?
anna
пы айтылуы мүмкін
ы мүмкін?
оқылым
1-тапсырма. мәтінді оқы. тақырып қой.
геологтердің тауды зерттеуін дәрігердің қарауымен салыстыруға
болады. дәрігерлер ң денсаулық күйін білу үшін сыртқы бейнесіне
көз жібереді, одан кейін тамырын ұстайды. өкпенің демалысын, жүректің
соғуын тыңдайды. кеудесін қағып көреді, ток жібереді, қанын алып қарайды.
керек болған жағдайда хирургтер операция жасайды.
геолог те алдымен таудың сыртқы құрылысына қарайды. тастардың
бітісіне, жатысына назар аударады. әр жерін шұқып, тырнап көреді. ди-
намитпен қопарып, «тау кеудесін» тыңдайды. дәрігерлердің қан алғаны
сияқты тау қойнынан белгілер алып, зерттейді. сонан кейін керек болған
щерде жалаңдаған аспаптармен тауға «операция жасайды». таудың қарнын
тесіп, ішін ақтарып, талдайды. ақыры таудың тіршілігін толық анықтайды,
тәжірибе жүргізеді. оның қазынасын тауып, халықтың керегіне жұмсайды.
таудың сырын зерттеу – өнер. оны білу үшін білікті, шығармашыл,
ақылды, оның тасын да сүйе алатындай мейірімді болуы
а. машанов
не туралы болуы
жазылым
5-тапсырма. сөздіктің көмегімен мәтіндегі қою қаріппен жазылған
сөздердің мағынасын анықта. мәтіннен есімдіктерді тауып жаз.
жазылым айтылым
un шоспарлын ретін
«Анаңды меккеге үш арқалап барсаң да, қарызын өтей алмайсың» деген дана қазақ халқы. Шынында да, осыншама қиналып, көз жасын төге жүріп, бізді өсірген анаңа қолыңнан келгеніңнің бәрін істесең де, оның бәрі анаңның түн ұйқысын төрт бөлген бір күніндей ғана. Өз парызыңды өтеу, бұл – ана алдындағы парызды өтеу.Қаншама байлық иесі болсаң да, әлемге әйгілі адам болсаң да, анаңды, оның саған жасаған жақсылығын ұмытпау – сенің өмір бойындағы борышың. Қай адам қолынан келген сый – құрметін жасамады десеңші, шіркін! Бірақ соның бәрі анаңның бір ауыз жылы сөзіне де жетпейді. Дүниенің нұры, өмірдің гүлі, қызықтың қызығы – ананың қолында. Ана бір қолымен бесік тербетсе, екінші қолымен әлемді тербетеді.
Қорыта айтқанда, барлық адам ана алдындағы парызын өтеп, ақ сүтін ақтап, ананың шашына ақ түсірмей, тек осы киелі жандардың бақытты болуын ойлау керек. Себебі ең бақытты адам – анасы бар адам. Жер бетіне жақсылық нұрын себетін аналарымыз аман болсын!