татьяна1044

22.07.2021 02:14 •  Қазақ тiлi

Мәтінді бірнеше рет оқып, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз. 1948 жылы әлемде алғаш рет «Табиғатты қорғау одағы» құрылды. Бұл одақ Жер бетінен жойылып бара жатқан жануарлар туралы кітап шығарды. Ол «Қызыл кітап» деп аталды. «Қызыл кітап» деген атауды ағылшын ғалымы Питер Скотт ұсынды.
«Қазақстанның Қызыл кітабы» алғаш рет 1978 жылы шықты. Онда тіркелген жануарлар мен өсімдік түрлері туралы қысқаша қазақша, ағылшынша деректер берілген. Сонымен бірге тіркелген жануардың суреті, Қазақстанның аумағында таралу картасы, ол туралы ақпарат көрсетілген.
Қазақстанда құстардың 18 отрядқа жататын 489 түрі бар. Олардың 58-і «Қызыл кітапқа» тіркелген. Оларды адамдар көп аулайды. Сол себепті азайып барады. Қазір олар қорғауға алынған.
«Қазақстанның Қызыл кітабына» өсімдіктердің 307 түрі кірген. «Қызыл кітапқа» қазақ жеріндегі барыс, аққу, бүркіт, бірқазан, тырна, қызыл қасқыр және т.б. аңдар мен құстар да тіркелген.

1. Мәтіндегі ең маңызды 3 тірек сөзді жазыңыз.
, , .
2. Алғаш Қазақстанда «Қызыл кітап» қай жылы шықты?
а) 1948 жылы
ә) 1978 жылы
б) 1958 жылы
в) 1989 жылы
3. Берілген сөйлемдерге сұрақтар құрастырыңдар.
1-сөйлем.
«Қазақстанның Қызыл кітабына» өсімдіктердің 307 түрі кірген.
Сұрағы:

2-сөйлем.
«Қызыл кітапта» тіркелген жануарлар мен өсімдік түрлері туралы қысқаша қазақша, ағылшынша деректер берілген.
Сұрағы:


4. Төмендегі тақырыптарды мәтіннің мазмұны бойынша орналастыр.
Тақырыптар:
- Қазақ жеріндегі «Қызыл кітапқа» енген құстар;
- Ең алғашқы «Қызыл кітап»
- «Қазақстанның қызыл кітабы» туралы;
- «Қазақстанның қызыл кітабындағы» өсімдіктер мен жануарлар.

5. Төменде берілген демеулік шылауларды пайдаланып, «Қызыл кітапқа енген өсімдіктер» тақырыбына диалог құрастырыңдар.
Талаптары:
• Диалогтің кем дегенде төрт сұрақтан тұруы;
• Демеулік шылаудың төрт түрін қолдану.
Қажетті шылаулар:
 Сұраулық демеуліктер: ма? ме? ба? бе? па? пе? ше?
 Күшейткіш демеуліктер: -ақ, -ау, -ай, әсіресе, да, де, та, те
 Нақтылық демеуліктер: қой, ғой, -ды, -ді, -ты, -ті
 Болымсыздық демеуліктер: түгіл, тұрсын, тұрмақ

-
-
-
-
-
-
-
-
дою