Табиғат жаратылысы өзіне тән жыл он екі ай төрт мезгілмен ұштасады. Әр мезгіл өз сұлулығымен таңдай қақтырарлықтай. Мысалы қыс - мамықтай жұмсақ, кіршіксіз таза көңілдей аппақ қарымен көрікті болса, ал көктемде жылғалардан су ағып, өсімдік атауы бүршік атып, ағаштар ақ гүлден моншақ тағынады, төрт-түлікте төлдеп тіршілікке жан бітеді. Айналасын жасыл кілемге төсеп дала біткенді суға жүгіртіп, қарынын үзілген жеміске тойдырған жаз да бар.
Ал мен үшін орыны бөлек, жаныма жақын - күз мезгілі. Иә, көне шаһар төріне өзімнің басқа маусымдарға ұқсамайтын келбетімен күз де келіп жетті. Сары жапырақ қоңыр салқын ауа-райы, жабырқаулы көңіл-күй, қара суық жер күзге тән қасиет.
Дауысты тыбыстар қатаң деп бөлінбейді.Егер қатаң дауыссыз дыбысты сөзді сұрап тұрса,онда ешқайсысы келмейді.Ал қысаң дауысты дыбысты сөзді сұрап тұрса 2 дұрыс жауабы болады:
В) жаз-да ( тұйық буын - ашық буын;тұйық буын - дауысты дыбыстан басталып,дауыссыз дыбысқа бітеді.Ашық буын - дауыссыздан басталып,дауыстыға аяқталады немесе бір дауысты дыбыстан болады ).
6. Сөзде неше буын бар екенін белгілеңіз? Мыс
В) бір
7. –тан, -тен жалғаулары қай дыбыстардан соң жазылатынын көрсетіңіз.
А) а, і, ы, у
8. Үндестік заңына бағынбайтын сөзді көрсетіңіз.
Е) ағаштікі ( үндестік заңы - сөз ішіндегі дыбыстардың бір-бірімен үндесіп,біркелкі болып қолданылуы ).
9. Туынды сөзді табыңыз.
В) жұмыс+шы (жұмыс - не?,жұмысшы - кім?)
10. Қай септікте тұрғанын көрсетіңіз. Тоғыздан
В) шығыс септік
11. Бұл қай сөз табының жұрнақтары екенін анықтаңыз. –ншы, -нші;
А) сан есім ( реттік сан есім:бірінші,оныншы)
12. Сөзге сәйкес жалғауды көрсетіңіз. Жер...
В) -ден
13. Көгілдір, сұлу сөздерді қай сөз табына жататынын табыңыз.
Табиғат жаратылысы өзіне тән жыл он екі ай төрт мезгілмен ұштасады. Әр мезгіл өз сұлулығымен таңдай қақтырарлықтай. Мысалы қыс - мамықтай жұмсақ, кіршіксіз таза көңілдей аппақ қарымен көрікті болса, ал көктемде жылғалардан су ағып, өсімдік атауы бүршік атып, ағаштар ақ гүлден моншақ тағынады, төрт-түлікте төлдеп тіршілікке жан бітеді. Айналасын жасыл кілемге төсеп дала біткенді суға жүгіртіп, қарынын үзілген жеміске тойдырған жаз да бар.
Ал мен үшін орыны бөлек, жаныма жақын - күз мезгілі. Иә, көне шаһар төріне өзімнің басқа маусымдарға ұқсамайтын келбетімен күз де келіп жетті. Сары жапырақ қоңыр салқын ауа-райы, жабырқаулы көңіл-күй, қара суық жер күзге тән қасиет.
1. Синоним сөздерді көрсетіңіз.
С) жәрдем, көмек
2. Мақалды аяқтаңыз. Еңбек түбі - ...
В) береке
3. Жуан дауысты дыбысты табыңыз.
А) Астана (жуан дауысты дыбыстар:а,о,ұ,ы,у.)
4. Қатаң дауысты дыбысты сөзді табыңыз.
Дауысты тыбыстар қатаң деп бөлінбейді.Егер қатаң дауыссыз дыбысты сөзді сұрап тұрса,онда ешқайсысы келмейді.Ал қысаң дауысты дыбысты сөзді сұрап тұрса 2 дұрыс жауабы болады:
D) құрлық Е) Үміт (қысаң дауысты дыбыстар:ы,і,и,у,ү,ұ).
5. Бітеу және ашық буындары бар сөзді көрсетіңіз.
В) жаз-да ( тұйық буын - ашық буын;тұйық буын - дауысты дыбыстан басталып,дауыссыз дыбысқа бітеді.Ашық буын - дауыссыздан басталып,дауыстыға аяқталады немесе бір дауысты дыбыстан болады ).
6. Сөзде неше буын бар екенін белгілеңіз? Мыс
В) бір
7. –тан, -тен жалғаулары қай дыбыстардан соң жазылатынын көрсетіңіз.
А) а, і, ы, у
8. Үндестік заңына бағынбайтын сөзді көрсетіңіз.
Е) ағаштікі ( үндестік заңы - сөз ішіндегі дыбыстардың бір-бірімен үндесіп,біркелкі болып қолданылуы ).
9. Туынды сөзді табыңыз.
В) жұмыс+шы (жұмыс - не?,жұмысшы - кім?)
10. Қай септікте тұрғанын көрсетіңіз. Тоғыздан
В) шығыс септік
11. Бұл қай сөз табының жұрнақтары екенін анықтаңыз. –ншы, -нші;
А) сан есім ( реттік сан есім:бірінші,оныншы)
12. Сөзге сәйкес жалғауды көрсетіңіз. Жер...
В) -ден
13. Көгілдір, сұлу сөздерді қай сөз табына жататынын табыңыз.
Е) Сын есім
14. Бір сағатта неше минут барың белгілеңіз.
А) 60
15. Сілтеу есімдігін табыңыз.
В) Сол
16. «Етістіктер» аудармасын белгілеңіз.
D) Глагол
17. Көсемшенің жұрнақтарын көрсетіңіз.
А) –ып, -іп, -п;
18. Есімшенің көпше түрін көрсетіңіз.
В) Беретіндер (бер+етін(көсемше)+дер (көптік жалғауы)).
19. Шылауларды белгілеңіз.
С) Туралы, қой, бе.
20. Сөйлемде берілген шылаудың түрін көрсетіңіз.
Кітапша Жанкелдіқызы Ұлбике мен Көшерұлы Күдерінің айтысына орын берілген.
Е) Жалғаулық