Мәтінді мұқият оқып , төменде берілген үлгіні пайдаланып , өзіндік талдау жасаңыз . Тақырыбы ( Мәтін не туралы екенін жазыңыз . ) Көзделген аудитория ( Кімдерге арнап жазылған ? ) Мақсаты ( Автор бұл мәтінді жазғанда қандай мақсатты көздеп отыр ? ) Стилі ( Мысалы , мақала тілін қолданып отыр , демек ) Тілі​

-Қоршаған ортаның ластануы жайлы не айтасыз ?
-Оны ластауға болмайды !Мен кəзіргі адамдарды түсінбеймңн.Қоршаған ортаны ластап,оны кірлеудің не қажеті бар ?
-Сіз қоршаған ортаны қорғауға ат салысқыңыз келеме ?
-Əрине
-Оны қорғауды неден бастау керек деп ойлайсыз ?
-Қоқысты қоқыс жəшігіне тастап,əр жерге лақтырмаудан
-Тағы ?
-Əр бір жерде қоқыс жəшігі тұрса,адамдар қоқысты далаға лақтырмас еді деп ойлаймын.Сондықтан,əр жерде қоқыс лақтыратын жəшіктер тұру керек.Қоршаған ортаға зиян келтіргенің,өзіңе зиян келтіргенің.
-Сіздің ойыңыз түсінікті

Адамда жаұсы жəне жаман қасиеттер бар.Тек жаман қасиеттерді білдіртпеу керек.Егер адамның жақсы қасиеті көп болса,оған бəрі ұмтылады.Егер жаманы көп болса,одан бəрі қашқақтайды.Ондай адаммен ешкім араласқысы келмейді!Адамның əр бір сөзі оның қандай екенін білдіртеді.Айтады емеспе,"Ойнап сөйлесеңде,ойланып сөйле"деп."Қалжың"деп,айта беруге болмайды!Оны естіген адам басқаша ойлап қалуы мүмкүн.Сен жайлы көзқарасы өзгеріп,сенің бойыңдағы тек жаман қасиеттерді көруі мүмкүн.Тек адамды "Жаман"жəне "Жақсы"деп бөлім жаруға да болмайды.Адамдардың барлығы бірдей.Ешкімнен еш жері кем емес.Он екі мүшесі мен қол аяғы сау.Сондықтан адамды кемсітуге де болмайды.Адамның бойындағы жаұсы қасиеттерді ғана байқау қажет.