Мәтінді мұқият тыңдап, төменде берілген ақпараттардың дұрыс-бұрыстығын анықтаңыз. Қамбар екі апта жол жүріп Айлаққа жетеді. Ертеңінде оянса, бір үйде ұйықтап жатыр екен.
Үйден шықса, бұл қалаға келген адамдардың барлығы осында екен. Ол қуанып бәрімен
амандасып, мән-жайды сұрастыра бастайды. Сол кезде бір қарт адам: «Балам-ау, отырып, дем
ал, сол кезде не екенін айтамыз», — дейді. Бәрі тамақтанып отырады. Тамақтары біздің қазақ
елінде жоқ, тіпті бүкіл жер шарында жоқ тамақтар екен. Тамақтары аузына сала бергенде, еріп
кететін жақсы екен, дәмі де тіл үйірерлік. Тамсана жеп отырады. Сол кезде жаңағы қарт адам
әңгімесін бастайды. Бұл жер әрине әдемі, жақсы және ең маңыздысы бұл жерде тұратын
адамдар ешқашан қартаймайды, — дейді. Бірақ, ең жаманы бұл жерден бізге шығуға болмайды,
— дейді. Сонда Қамбар: «Сіз бұл жерде не бар екенін айтыңызшы, бұл жердегі белгісіз жан
адам ба, не?» — деп сұрайды. Сол кезде әлгі адам: «Бұл жердегі жан адам емес, бір құбыжық.
Бірақ өте мейірімді құбыжық. Бұл жерде тірі жан болмағанын біліп, осында адамдар
қоныстансын деген оймен біздің ғаламшарымызға келген екен», — дейді. Сонда Қамбар: «Онда
неге біз бұл арадан шығып адамдарды шақырмаймыз?» дегенде, әлгі құбыжық келіп: «Мен
сендерді жіберсем, сендер басқа адамдарды шақырасыңдар, ал олар бұл жерге қызығып осында
келгісі келеді», — депті. Қамбар: «Келсе не болыпты, оның зияны жоқ қой, саған керегі де сол
ғой», — депті. Сонда құбыжық: «Адамдардың бәрі осында келеді де, адам саны көбейіп, бұл
Айлаққа сыймай кетеді, ақсүйектер қарапайым адамдарды бұл жерден қуа бастайды», — деп
жауап қайтарады. Сонда Қамбар ауылына қайтып, осы жерде не болып жатқанын айтып, ауылға
көшуі керек екенін айтып, жіберуін өтінеді. Бірақ құбыжық жібермеймін деп қоймайды. Сонда
Қамбар қашып құтылмақшы болады. Бірақ қолынан түк келмейді. Егер қашса, онда отбасына
кесірі тиетіні ескертіледі. Қамбар жарайды деп осында қалады. Ақжүніс Қамбар енді қайтпайды
деп үмітін үзеді. Сол кезде ауылдағы адамдардың бұл отбасына жаны ашып, ауылға тұрғызады.
Олар рақметін айтып, сол жақта тұра береді. Ақжүніс бір бай адамның үйінде аспазшы болып
істеп. ақша табады. Ал Қамбар сол қалпы Айлақта тұра береді. Біраз жыл өткеннен кейін
құбыжық: «Енді мен өз ғаламшарыма қайтайын, бұл жерде барлығы сол қалпы қалады, тек
адамдар қартаяды», — деп өз ғаламшарына ұшып кетеді.

2
Мәтіннен 2 негізгі және 2 қосымша ақпаратты анықтаңыз.
Негізгі ақпарат
Қосымша ақпарат
1
1
2
2

ӘЛЕМНІҢ ЖЕТІ КЕРЕМЕТІ

1. Мысыр пирамидалары

Жеті кереметтің ең ежелгісі де, әрі біздің бүгінгі дәуірімізге жеткені де – осы Мысыр пирамидалары. Пирамидалар Нілдің солтүстік батыс жағалауындағы сансыз қабірлер мен ғибадат-ханалар тұрғызылған өлілер қаласының үстіне салынды. Пирамидалардың ең көнесі – 5000 жыл бұрын тұрғызылған Джосер пирамидасы. Сәулетшісі ежелгі Египетте дәрігерлік, фило-софиялық және ғылыми еңбектерімен танылған Имхотеп атты шебер еді. Джосер пирамидасы – көп сатылы құрылыс. Сансыз басқыштар арқылы аспанға өрлей береді. Мұның идеясы перғауындардың жердегі қарапайым халықтан биік, құдіретті екенін бар әлем-ге паш ету еді. Қаншама қажырлы еңбек пен адам өмірі жұмсалған бұл құрылыс Хеопс, Хефрен және Микрен пирамидаларымен жалғасын тапты.

Көлеміжағынанеңүлкенпирамида – Хеопспирамидасы. Бүкіл жиған-тергеніне көзінің тірісінде Хеопс перғауын 20 жыл ішінде осы пирамиданы салдырды. Биіктігі 147 метр, әр қырының ұзындығы 232 метр бұл құрылысқа 2,5-3 тонналық 2 миллион 300 мың тас блоктары қолданылды.

Қазақстанның көрікті жерлері.

Кезекті география сабағы еді.Үй тапсырмасына “Қазақстанның көрікті жерлері” деген тақырып берілді.Мұғалима менің есімімді атап,тақтаға шақырды.Мен:“Қазақ халқында “Әркімнің өз жері – Мысыр шаһары” деген даналық сөз бар.Сол секілді,менің туған жерімде өзге еш жерде кездеспейтін әсем жерлер мен қасиетті мекендер бар.Сондай мекендердің бірі,“кіші Швейцария” деп аталып кеткен – Бурабай.Ол республикадағы ең танымал туристік бағыт саналады.Бұл жердің әсем табиғаты,көптеген қонақүйлері, шипажайлары әрқайсысымызға ұмытылмас әсер сыйлайды. Сондықтан болар бұл жер халық арасында “екінші Швейцария” деп аталып кеткен. Бұл жерде демалып қана қоймай, ем қабылдауға да бар жағдай жасалған.

Біздің жерімізде сонымен қатар қасиетті де тарихи сәулет ескерткіштері бар.Атап айтсақ:Айша-Бибі, Бабажа қатын, Қарахан кесенелері.Осы жерлерден ерекше рухани күш алуға болады.

Қазақстанға табиғат шеберлікпен сыйлап кеткен жерлер жетерлік.Сондай жерлердің бірі Алматы қаласынан 193 шақырым қашықтықтағы Шарын шатқалы мен Шарын өзені.Мұнда сіз ертедегі халықтардың сан алуан жартасты “қамалдарды” көре аласыз.Әлемде бұндай көріністерді Солтүстік Американың Колорадо штатындағы “Үлкен шатқал” алқабынан ғана кездестіруге болады.Одан кейін Ақсай шатқалы, Алакөл мен Балқаш көлдері, Шымбұлақ курорты, Қорғалжын қорығы, Зайсан көлі, Марқакөл қорығы, Қатон-Қарағай ұлттық саябағы, Жидебай-Бөрілі қорық-мұражайы және т.б.Әрине, бұл тізімді жалғастыра беруге болады.Әлі зерттелмей,еленбей жатқан жерлер қаншама?” – деп өз білген,көргенімді айтып берген болатынмын.Апайым бестік бағаны қойып,басқаларға да осылай өз елінің көрікті жерлерін жатқа біліп жүру керектігін айтқан еді.