Мәтінді оқып, құрылымы мен рәсімделуі, жанрлық және тілдік ерекшеліктерін талдап, берілген кестені толтырыңыз.
Мұнай-химия саласы – дүниежүзіндегі ең табысы мол әрі қарқынды дамып келе
жатқан салалардың бірі. Дамыған елдерде соңғы 5 жылда мұнай-химия өнеркәсібіндегі
өнімдердің өсімі 7 пайыздан асып түсіпті. Демек «қалауын тапса...» қыруар пайда
әкелетіні күмән тудырмайды деген сөз.
Жалпы сарапшылардың пайымына салсақ, мұнай-газ өндірісінің күні батты деуге
әлі ертерек. Аталған сектордың әлеуеті әлі де жеткілікті. Ол үшін саладағы басымдықтың
бағытын аздап бұрған жөн. Атап айтқанда, мұнай-химия саласын дамыту керек. Адам
денсаулығына да, қоршаған ортаға да зиян келтірмейтін қуат көздері табылып жатқан
тұста, құр қара майға қарап отырудың жөні жоқ. Мамандардың көпшілігінің пікірі осы
төңіректе түйіседі.
Рашид Жақсылықов, Мұнай-газ компаниялары одағының алқа төрағасы:
– Қазіргі таңда отандық мұнай-газ өндірісінде «Shell», «Chevron», «Agip» сынды
әлемге әйгілі компаниялар жұмыс істеп жатыр. Осы компаниялардың шикізат күйінде
өндіріп, кейін шетелдерде терең өңделіп, елімізге қайта келген тауарларын қолданбайтын
қазақ кемде-кем. Қысқасы, өзіміздің шикізатты қара бақырға өткізіп, әлденеше есе
қымбатқа қайта сатып алуды әдетке айналдырдық. Яғни импорт өнімдері үшін төленген
қыруар қаражат шетелдердің экономикасына жұмсалып жатыр, – дейді.
Рашид Жақсылықовтың айтуынша, мұнай-химия саласын жолға қоя алсақ, қыруар
тауардың бәрін өзімізде өндіреміз. Шикізат өзімізден шықса, оны өзіміз терең өңдесек,
елде тұтынып қана қоймай экспортқа шығарсақ, мұртымызды балта шаппайтыны
түсінікті. Импорттан үнемделетін қаржы мен экспорттан түсетін табысыңыз көл-көсір
пайданың көзі. Жұмыс орындары көбейетінін де ескеру керек. Оған қоса мұнай-химия
саласы ғылым саласымен қатар дамитынын да ұмытпаған жөн.
Бүгінде әлем жұртшылығы ағаш қолданудан да қалып барады, оның орнын түрлі
пластиктер алмастыра бастады. Мұнайдың қалдығынан жасалатын басқа құрылыс
материалдары да толып жатыр. Пластик құбырлар, жылу бергіш материалдар, есік-тере-
зенің бөлшектері дейсіз бе, барлығына көмірсутегі шикізатын пайдалануға болады. Яғни
мұнай-химия кешенін дамыту денсаулық сақтау, құрылыс және басқа да салаларға оң
ықпалын тигізеді деген сөз.
Мәтін қандай
құрылымдық
бөліктерден тұрады?
Мәтін қандай жанрда
жазылған? Неліктен?
Мәтін қандай стильде
жазылған? Дәлелдеңіз.
Автордың ерекше
тілдік
қолданыстарына
мысал келітіріңіз.
Белгілі тарихшы А .И. Левшин (1799— 1879) «Қырғыз-қазақ, немесе қырғыз-қайсақ ордалары мен далаларының сипаттамасы» деген үш бөлімнен тұратын зерттеу еңбегін жазды. Осы бірегей әрі іргелі еңбегі үшін ол «Қазақ тарихының Геродоты» деген атаққа лайықты ие болды. Автор өз зерттеуінде қазақ өлкесінің тарихы
.1830 жылы «Отечественные записки» журналында орыс офицері Б.С. Броневскийдің «Орта жүз қырғыз-қайсақтары туралы жазбалар» атты жұмысы жарияланды.
Семенов-Тян-Шанский(1827—1914) де Қазақстанды зерттеуші ірі ғалымдардың бірі болды. Ол Алтай мен Жетісудың және Қазақстанның оңтүстік өңірін зерттеуге қатысты. Ғалым «Ресей. Толық географиялық сипаттамасы» атты көп томдық серияның «Қырғыз өлкесі» және «Түркістан өлкесі» деген іргелі екі томын әзірлеуге белсене қатысты. Оларда Қазақстанның географиясы ғана емес, сонымен қатар қазақтардың тарихы, тұрмыс-тіршілігі, сауда-саттығы және шаруашылық қызметінің түрлері туралы егжей-тегжейлі мәліметтер келтірілген.
Белгілі ғалым әрі Батыс Сібірдің әкімшілік қызметкері В.В. Велъяминов-Зернов XVI—XVIII ғасырлардағы
Объяснение:
Биыл Абай Құнанбайұлының туғанына 175 жыл толады. Халқымыздың ұлы перзентінің мерейтойын лайықты атап өту үшін арнайы құрылған комиссия дайындық жұмыстарын бастап кетті. Мемлекет көлемінде және халықаралық деңгейде ауқымды іс-шаралар ұйымдастыру жоспарланып отыр. Бірақ мұның бәрі той тойлау үшін емес, ой-өрісімізді кеңейтіп, рухани тұрғыдан дамуымыз үшін өткізілмек. Абай Құнанбайұлы ғұлама, ойшыл, ақын, ағартушы, ұлттың жаңа әдебиетінің негізін қалаушы, аудармашы, композитор ретінде ел тарихында өшпес із қалдырғаны сөзсіз. Оның өлеңдері мен қара сөздерінде ұлт болмысы, бітімі, тұрмысы, тіршілігі, дүниетанымы, мінезі, жаны, діні, ділі, тілі, рухы көрініс тауып, кейін Абай әлемі деген бірегей құбылыс ретінде бағаланды. Өткен жылы Абайдың шығармаларынан үзінді оқу эстафетасы өтті. Ләйлім атты оқушы қыз ұсынған бұл елдік шараға мен де қатысып, қолдау көрсеттім. Мектеп оқушыларынан ел азаматтарына, тіпті әлемдік деңгейдегі танымал тұлғаларға дейін зор қызығушылық танытып, лезде іліп әкеткен бұл бастама бірнеше айға ұласты.
Источник: https://e-history.kz/kz/news/show/94/
© e-history.kz