Мәтінді оқып, төмендегі сұрақтарға жауап бер. Судың қасиеті
Су – тіршілік көзі. Сусыз тіршілік ететін ағза болмайды. Құбылыстардың бәрі судың қатысуымен жүреді. Табиғатты адам мен жануар, өсімдікке бес түрлі жағдай міндетті түрде қажет. Атап айтсақ: ауа, жылу, жарық, тамақ және су. Сондықтан ағзалар денесі 50-ден
90 %-ға дейін судан тұрады. Салмағы 70 кг адамның денесінде 50 кг су бар. Оның мөлшері
27 кг кемісе адам өледі. А су ішпей бір апта ғана шыдай алады. Су – табиғатта ең көп таралған зат. Жер бетінің үштен екі бөлігін су қабаты алып жатыр. Осы орайда Тұрсынзада Есімжановтың су туралы мынадай өлең жолын оқығым келіп отыр:
Су жүргізер тіршіліктің тамырын,
Су жоқ болса тіршілік тәмам, бауырым.
Судың біз біле тұра маңызын,
Көп болған соң ұмытамыз қадірін.
Су бар жерде бау-бақша, орман –тоғай, бітік шыққан егін, мыңғырған мал бар. Сондықтан қазақ «Сулы жер – нулы жер» -деп бекер айтпаған. Бүгінгі менің тақырыбым «Су – тіршілік көзі» деп аталады. Қазақ халқы суды қадір тұтумен қатар оны жалпы халыққа, жан-жануар дүниесіне өсімдік әлеміне тіршілік беруші күш деп атаған.
Су – тазалықтың белгісі. Сондықтан суға байланысты тыйым сөздер де орын алған. Мысалы: «Су ішкен құдыққа түкірме», «Судың бетін ашық қалдырма», «Түнде суға барма».
( 183 сөз)
Ғылыми жоба "«Су тіршілік көзі»" (multiurok.ru)
«Тіршілік» сөзін қалай түсінесің?
Берілген тыйым сөздердің астарында қандай ой айтылған?
Судың адам өмірі үшін және табиғат үшін маңызы қандай?
«Су-тіршілік көзі» мен «Табиғат –тіршілік көзі» халық сөзінің қандай айырмашылығы бар?
Судың қандай қасиеті бар?
2 тапсырма
Судың адам денсаулығына қаншалықты маңызды екенін шынайы өмірмен байланыстырып шағын мәтін құрастыр. Берілген тірек сөздерді пайдаланып,
6-7 сөйлем жаз.
Тірек сөздер: күйзеліс, шаршау, теңізге, демалу, суға шомылу, жүрек талмасы, қан қысымы, бас ауру, суда жаттығу, су ішу, алдын алу.
3 тапсырма
Мәтінмен мұқият танысыңыз, мәтіндегі салт, сабақты етістіктің астын бір сызықпен, болымды, болымсыз етістіктің астын екі сызықпен сыз.
Сидней Олимпиадасы
Қазақстандық бокс мамандары Бекзат өте жас болғандықтан, оны Сидней Олимпиадасына жібергісі келмейді. Бірақ 2000 жылдары бокстан Қазақстан ұлттық құрамасын басқарған бапкер Тұрсынғали Еділов Бекзаттың көзіндегі жалынды байқап, ел намысын қорғауды жас боксшыға сеніп тапсырады. Бекзат Олимпиадада 57 келі салмақ дәрежесінде өнер көрсетеді.
Алғашқы кездесуінде Бекзат Саттарханов румыниялық боксшы Бобирант Овидиу-Тибериуаны айқын басымдықпен жеңеді.
Кейін ол африкалық Джефри Матебулламен кездесіп, оны 16-5 есебімен тізе бүктіреді.
Осы талғам мені шұңғыл таныс- ынталандырады, айталық, қарамастан
жағрафияны және тарихты. Кітапханада немесе интернетте мен көп жаңа табамын
себя, қарамастан және ләззатпен ақпаратпен достармен бөлісемін. Мен
өзінің сөзін жетілдіремін және жадты баптаймын. Мен алды гидпен стать қалаймын, қарамастан
қызықты және білікті, чтобы, тіпті ең шетін сұрақтар емес
мені қапас жағдайға қойды.
Достық кітаппен
маған жет- өзінің мақсатының көмектеседі. Ескі құлып және орта ғасырдың бекіністері
қалтырдың аса зор құрмет көрсетуінің және табынушылықтың сезімін шақыртады, қашан ша басасың
ескі тастарға, бас-басыға нешіншіден сенің ата-бабаңның қолдары тиді.
Түрлі-түрлі мұнара және өркешті көпірлер өзінің халының және сенімділікпен таңдандырады.
Атам заманғы пән және киімдер өзінің жабайылығының және бірегейлікпен тамсандырады.
Сәулет бөлек-бөлек заман, бет-бетімен, арба- назар және
рухты басып алады. Бас-басы тарихи қала - арада әлемде алды қала.
Экскурсоводтің кәсібі
вот
Осы талғам мені шұқырайт- таныс- ынталандырады,айталық,
жағрафияны және тарихты. Кітапханада немесеинтернете мен көп себя жаңа
табамын, қарамастан және ләззатпен ақпаратпендостармен бөлісемін. Мен
өзінің сөзін жетілдіремін және жадты баптаймын. мен,
қызықты және білікті алды гидом стать қалайтын, чтобы,тіпті ең шетін сұрақтар мені в қапас жағдайға емес
қой-.
Достық кітаппен
маған жет- өзінің мақсатының көмектеседі.
ескі құлып және орта ғасырдың бекіністері
қалтырдың аса зор құрмет көрсетуінің жәнетабынушылықтың сезімін шақыртады, қашан ша
ескі тастарға басасың, к бас-басыға из нешіншіден сеніңата-бабаңның қолдары тиіпты.
Түрлі-түрлі мұнара және өркешті көпірлер өзініңхалының және сенімділікпен таңдандырады.
Атам заманғы пән және киімдер өзінің жабайылығыныңжәне бірегейлікпен тамсандырады.
Сәулет бөлек-бөлек заман, бет-бетімен, арба- назаржәне
басып ал- рух. Бас-басы тарихи қала - арада әлемдеалды қала.
Экскурсовода кәсібі болуға уәде береді