. Мәтіндегі негізгі ойды анықтаңдар, оған қазіргі заман талабы тұр- ғысынан баға беріңдер.

Біреулер: «Таудан аққан бұлаққа бақыраш тосып ек, құмға аралас алтынның үгіндісі ақты», – деген кеңесті айта- ды. Сол кезде: «Біржан салдың моласының қасынан ағатын Біржан бұлағы маңынан көп алтын шығыпты, ол алтынды алуға үкімет кісі жіберіпті», – деген сөз дүңк ете түсті. Бұл – 1915 жылы еді. «Ата-бабаң істемеген кәсіп», – деп, әркім тоқ- тау айтқанмен, алтын табуды арман еткен Алтынсары Бір- жан бұлағынан шыққан алтынды қазуға кете барды. Алтын қазушылармен ол екі жылға жақын шахтада жұмыс істеді. Сонда оның ұққаны – алтынның көбі Көкшенің астында, бәрін жинап ала алса, көл болатыны рас.
Ала білген қолға Көкшенің байлығы жетеді. Мыңдаған адам, жүздеген жылдар қазып тауыса алмайды.
– Бұның асты алтын дариясы екені рас. Бұл – алтын аймақ!..

(С.Мұқановтың «Алтын аймақ» әңгімесінен)

Бір күні атасынан немересі келіп былай деп сұрайды:

-ата айтыс деген не?екі адам неге бір-бірімен айтысады?-деп сұрайды.

Сонда атасы:

-Айтыс — ауыз әдебиетінде ежелден қалыптасқан поэзиялық жанр, топ алдында қолма-қол суырып салып айтылатын сөз сайысы, жыр жарысы-деп жауап береді.

Айтысқа қызыққан немересі

-Ата айтыстың қандай түрлері бар? 'деп сұрайды.

Атасы ойланбастан

-Қазақтың ауыз әдебиетінде айтыстың бірнеше түрі бар:

1. Бәдік; 2. Жар-жар; 3. Жануарлар мен адамның айтысы; 4. Өлі мен тірінің айтысы; 5. Жұмбақ айтысы; 6. Салт айтысы – қыз бен жігіттің айтысы; ақындар айтысы; Бұл айтыстардың әрқайсысының өзіндік ерекшелігі және өзіндік мәні бар- деп жауап қайтарып

немересінің айтысқа деген көзқарасын артырады!

Шолпан-Шолпан аңызда емші қыз болып айтылады әрі мейлінше сұлу.Ол бар ғұмырын ауру-сырқауларды емдеп, жазуға арнамақшы болады.Бірақ оның бұл ойы жүзеге аспай қалады:өзі сұлу,өзі ақылды емші қызға жігіттер бірінен соң бірі сөз айтып,ақыры оның соңы үлкен дау-жанжалға айналады.Ел арасында іріткі туа бастайды.Мұның бәрі өзінің сұлулығы мен ақылдылығына байланысты болғанын сезген қыз елден алысқа кетіп,халыққа нұрын биіктен шашқысы келеді.Сөйтіп,таң қылаң бере ол аспанға ұшып шығып,таң жұлдызына айналады.

Объяснение: