Мәтінен жұрнақ арқылы жасалған туынды сөздерді бір бағанға,күрделі сөздерді бір бағанға теріп жазындар Өркештене созылған тау беткейіндегі шағын ауылдың бір топ баласы
Жасыбай көліне келді.
Шыжыта шақшиған күннің ыстығына шы тез-тез шешіне
салды да, суға қойып-қойып кетті.
Суды шалпылдата шуласып жүрген балалар бір кезде қуаласпақ ойнамақ
болып, екі бөлінгенде, Әлкей жоқ болып шықты.
Балалар абыржып қалды.
- Ол қайда кетті екен?!
— Жаңа ғана келе жатыр еді ғой...
Өзі суға түсіп пе еді? Көлге батып кетпесін!
Осы кезде бір бала:
— Айтпақшы, ол тағы да әнeугүнгідей тастарды тамашалап жүрген шығар, -
деді жолдастарына қарап.
— Иә, иә, дұрыс, ол тек сонда, басқа ешқайда кетпейді.
Бұдан көңілі жайланған олар қайта жапырлап суға түсе бастады.
Күн еңкейген кезде әзер қайтқан ұландар анадайдан жол жиегіндегі бір аң
мүсінді биік тастың іргесіне еңкейіп, бірдеме істеп жүрген Әлкейді көрді.
Балалар жанына келгенде, ол тершіген маңдайын сипап қойып, тізесінде
жатқан дәптерге үңіліп отыр еді.
– Ой, сен әлі мұнда отыр ма едің, біз сені мана үйге қайтқан болар десек,
деді бір бала оған.
Қане, тағы не жазып алдың, көрсетші? – деді екіншісі қағазға қолын
созып.
а
Әлкей оған қағаздарын ұсынды. Балалар жапырласа төнді.
— Мынау ана тастағы сурет қой.
Ал мынау – сондағы жазу емес пе?
– Өзі бәрін айнытпай салыпты, - деді дабырласып олар.
Әлкей ақырын орнынан тұрды да, тұсындағы тасқа қарап:
– Шіркін, бұлардың сырын білсе ғой... – деді армандап...
Содан бері көп жыл өтті. Туған өлкедегі таулардың әрбір қызық бітімді
құпия тасына таңдана қарап, тамсанатын кешегі жас бала атақты тарихшы
ғалым, белгілі әдебиетші Әлкей Марғұлан ағаларың болатын.
--Да ,Абылай начал он немного подумав более 50 лет ,ты был верхом на лошади,был и батыром, в конечном итоге сел на кресло хана Но что из этого стало?Абылай словно ждал этого вопроса.Немного задумавшись ,искоса посмотрел на Бухара.
--Сын-дочь ?--говоришь . А разве есть сын-дочь которые идут по моим советам,Но все таки я скажу 2 совета.Первое-казахского народа мало и чтобы они не пришли в истощение ,сохраните единство между ними ,если сможете.Править народом где есть единство,легко.Второе -что хочу сказать ,более 50 лет я вел войны . В свои 70лет пусть я и с копьем выходил на поле битвы ,но я не отдал Китаю ,что шли с юга ни клочка казахской земли.А русскому государству ,что шли с запада не мог возразить в укреплении города.
Почему я это сделал?Я хотел с ними договориться .Правда и с их стороны не мало было обмана..Абылай, --сказал Бухар жырау В жизни у тебя были трудности и много интересного ,но какое есть сожаление?
--Сожаление ,спросил Абылай вздохнув.Это мое личное сожаление Я не смог сплотить три рода ./племени/в одно целое ,был ханом маленького государства.Хотя казахский народ хорошо знал скотоводство,но не научился земледельческому ремеслу,Когда я жил в Кокчетаве то по совету своего советчика Тимофея Егоровича привез русских мужиков ,чтобы они научили сеять пшеницу.Но казахский народ державший в руках копье не не смог быстро усвоить все это.Земля ведь.золотое богатство.Узбек имеющий не большой влажный участок земли богаче казаха имеющего 2 табуна лошадей.Он не боится массового падежа скота.А я защищая казахские земли от врагов и не заметил как жизнь пролетела.Абылай лежал, немного открыл закрывшиеся глаза еще раз .посмотрел на дворец хана ,,словно ему не хотелось покидать этот мир.
корыктар бизге оте керек!