Су – тіршілік нәрі. Ғалымдардың зерттеуінше адам ағзасының 86 пайызы судан тұрады. Егер ағзаңызда судың мөлшері азайса, онда адам әртүрлі ауруға шалдығуы мүмкін.
Әр адам ағзасы бір тәулікте шамамен 1,5-2 литрге дейін су жоғалтады. Сондықтан күніне соншалық су ішіп отыру керек. Ересек адамның денесінде 40-50 литр су болады. Қанның 83 пайызы, бұлшық еттердің 75 пайызы, мидың 74 пайызы, сүйектердің 22 пайызы судан тұрады. Денеде 20 пайыз су жетіспеушілігі болуы өте қауіпті және өлімге дейін жетелейді.
Таңертең ашқарынға су ішкен өте пайдалы. Судың денеге қандай пайдасы бар десеңіз, онда:
Дене температурасын тұрақтандырады.
Азық, қалдық және оттегі тасымалдайды.
Бүйрек және бауырдағы қалдықтарды тазалайды.
Дәрумендер мен минералдардың тарауын қамтамасыз етеді.
Астың қорытылуынан сіңірілуіне және де ең соңында қалдықтардың шығуына дейін судың міндеті зор.
Қажетті мөлшерде су ішпеген жағдайда адам денсаулығы әлсіреп,мидың жұмыс істеуінің баяулауына, қан қоюлануға, жүректің көп жұмыс істеуіне, іш қатуына (запор) себеп болады.
Ағзаңызда су жетіспеген жағдайдабас ауруы, бас айналуы, шаршау және әлсіздік, ойдың тынықтығы бұзылыптәбетсіздікке шалдығуыңыз мүмкін.Биік жерлерде, ауа ыстық және сызды болса, грипп немесе температура көтерілген кезде тұтынатын су мөлшері көбірек болуы керек.
Дәрігерлердің айтуынша суды жиі ішу керек. Бұл – денсаулықты нығайтады. Су – ең алдымен терінің саулығын қамтамасыз етеді.
Күн сайын суды көбірек ішу тері жасушаларының өмірлік қабілетін ұзартып, құрғап кетуден сақтайды. Себебі су зат тасымалдаушы рөлін атқарып ағзаға қажетті минералдар мен дәрумендерді жеткізіп артық қалдықтарды сыртқа шығарады. Судың мөлшеріне байланысты ағза тазарып отырады. Таңертең лимон сығындысы қосылған жылы су ішу ағзаны токсиннен тазартады.
Сондай-ақ, күніне 5 стақан су ішіп жүретін адамдардың жүрек талмасына ұшырау қаупі 2 стақан су ішіп жүрген адамдармен салыстырғанда аз болады екен.Жасушалар жеткілікті деңгейде су мөлшерін алмағандықтан, өмір сүру қабілеттерін төмендетеді. Сөйтіп адамның иммунитеті әлсірейді
22 наурыз-Дүниежүзілік су күні (World Water Day). Жер бетіндегі адамдардың, өсімдіктер мен жануарлардың өмірі судың сапасына тікелей байланысты екені белгілі. Адамдар үшін ішуге, тамақ дайындауға және гигиена үшін пайдаланылатын судың тазалығы ерекше маңызды.
Адамдардың ластанбаған ауыз су ресурстарына деген қажеттілігінің артуына қарамастан, адам "пайдаланған" судың көп мөлшері ешқандай тазартусыз жер асты суларына, өзендерге, көлдерге, теңіздер мен мұхиттарға түседі. Халықтың қажеттіліктері үшін пайдаланылатын суда көптеген қауіпті химиялық заттар жиі кездеседі: органикалық ластағыштар (жануарлардың нәжісіндегі вирустар, ауылшаруашылық ағынды сулардағы нитраттар мен фосфаттардың қалдықтары, тамақ қалдықтары мен ағынды сулар, мұнай өнімдері), беттік-белсенді заттар (беттік-белсенді заттар), ауыр металдар (кадмий, сынап, қорғасын), синтетикалық химиялық қосылыстардың қалдықтары (пластмассалар, пестицидтер), дәрі-дәрмектер, радиоактивті қалдықтар және т. б.
Судың әртүрлі зиянды қосылыстармен қатты ластануы күтпеген салдарға, соның ішінде көптеген су объектілерінің және оның тұрғындарының толық жойылуына әкелуі мүмкін. Экологтар арасында эвтрофикация процесі жақсы белгілі, онда ауылшаруашылық ағындары, сондай-ақ көлдер мен өзендерге түсіп, азот пен фосформен қаныққан тазартқыштар мен жуғыш заттар су өсімдіктерінің тез өсуіне әкеледі. Осы процестің нәтижесінде тоған өте тез батпаққа айналады, барлық тірі организмдер, соның ішінде балық күн мен қоректік заттардың жетіспеушілігінен өледі.
Ластанған суды қалпына келтіру немесе тазарту өте маңызды қаражат салуды қажет етуі мүмкін болғандықтан, бүкіл әлемде су ресурстарының ластануын болдырмауға арналған бағдарламалар ұсынылады.
Суды қалай ластауға болады?
Суды үнемдеңіз. Таза тұщы судың әлемдік қоры неғұрлым көп болса, су ресурстарының бір бөлігінің ластануы адамзат үшін маңызды болмайды.
Уытты тұрмыстық химикаттарды (еріткіштер, тазартқыштар) және қажетсіз заттарды құймаңыз
Су – тіршілік нәрі. Ғалымдардың зерттеуінше адам ағзасының 86 пайызы судан тұрады. Егер ағзаңызда судың мөлшері азайса, онда адам әртүрлі ауруға шалдығуы мүмкін.
Әр адам ағзасы бір тәулікте шамамен 1,5-2 литрге дейін су жоғалтады. Сондықтан күніне соншалық су ішіп отыру керек. Ересек адамның денесінде 40-50 литр су болады. Қанның 83 пайызы, бұлшық еттердің 75 пайызы, мидың 74 пайызы, сүйектердің 22 пайызы судан тұрады. Денеде 20 пайыз су жетіспеушілігі болуы өте қауіпті және өлімге дейін жетелейді.
Таңертең ашқарынға су ішкен өте пайдалы. Судың денеге қандай пайдасы бар десеңіз, онда:
Дене температурасын тұрақтандырады.
Азық, қалдық және оттегі тасымалдайды.
Бүйрек және бауырдағы қалдықтарды тазалайды.
Дәрумендер мен минералдардың тарауын қамтамасыз етеді.
Дененіжарақаттануданқорғайды.
Клеткалардың жәнебұлшықеттердіңбірігуінқамтамасызетеді.
Теріклеткаларынылғалдандырадыжәне сауықтырады.
Астың қорытылуынан сіңірілуіне және де ең соңында қалдықтардың шығуына дейін судың міндеті зор.
Қажетті мөлшерде су ішпеген жағдайда адам денсаулығы әлсіреп,мидың жұмыс істеуінің баяулауына, қан қоюлануға, жүректің көп жұмыс істеуіне, іш қатуына (запор) себеп болады.
Ағзаңызда су жетіспеген жағдайдабас ауруы, бас айналуы, шаршау және әлсіздік, ойдың тынықтығы бұзылыптәбетсіздікке шалдығуыңыз мүмкін.Биік жерлерде, ауа ыстық және сызды болса, грипп немесе температура көтерілген кезде тұтынатын су мөлшері көбірек болуы керек.
Дәрігерлердің айтуынша суды жиі ішу керек. Бұл – денсаулықты нығайтады. Су – ең алдымен терінің саулығын қамтамасыз етеді.
Күн сайын суды көбірек ішу тері жасушаларының өмірлік қабілетін ұзартып, құрғап кетуден сақтайды. Себебі су зат тасымалдаушы рөлін атқарып ағзаға қажетті минералдар мен дәрумендерді жеткізіп артық қалдықтарды сыртқа шығарады. Судың мөлшеріне байланысты ағза тазарып отырады. Таңертең лимон сығындысы қосылған жылы су ішу ағзаны токсиннен тазартады.
Сондай-ақ, күніне 5 стақан су ішіп жүретін адамдардың жүрек талмасына ұшырау қаупі 2 стақан су ішіп жүрген адамдармен салыстырғанда аз болады екен.Жасушалар жеткілікті деңгейде су мөлшерін алмағандықтан, өмір сүру қабілеттерін төмендетеді. Сөйтіп адамның иммунитеті әлсірейді
22 наурыз-Дүниежүзілік су күні (World Water Day). Жер бетіндегі адамдардың, өсімдіктер мен жануарлардың өмірі судың сапасына тікелей байланысты екені белгілі. Адамдар үшін ішуге, тамақ дайындауға және гигиена үшін пайдаланылатын судың тазалығы ерекше маңызды.
Адамдардың ластанбаған ауыз су ресурстарына деген қажеттілігінің артуына қарамастан, адам "пайдаланған" судың көп мөлшері ешқандай тазартусыз жер асты суларына, өзендерге, көлдерге, теңіздер мен мұхиттарға түседі. Халықтың қажеттіліктері үшін пайдаланылатын суда көптеген қауіпті химиялық заттар жиі кездеседі: органикалық ластағыштар (жануарлардың нәжісіндегі вирустар, ауылшаруашылық ағынды сулардағы нитраттар мен фосфаттардың қалдықтары, тамақ қалдықтары мен ағынды сулар, мұнай өнімдері), беттік-белсенді заттар (беттік-белсенді заттар), ауыр металдар (кадмий, сынап, қорғасын), синтетикалық химиялық қосылыстардың қалдықтары (пластмассалар, пестицидтер), дәрі-дәрмектер, радиоактивті қалдықтар және т. б.
Судың әртүрлі зиянды қосылыстармен қатты ластануы күтпеген салдарға, соның ішінде көптеген су объектілерінің және оның тұрғындарының толық жойылуына әкелуі мүмкін. Экологтар арасында эвтрофикация процесі жақсы белгілі, онда ауылшаруашылық ағындары, сондай-ақ көлдер мен өзендерге түсіп, азот пен фосформен қаныққан тазартқыштар мен жуғыш заттар су өсімдіктерінің тез өсуіне әкеледі. Осы процестің нәтижесінде тоған өте тез батпаққа айналады, барлық тірі организмдер, соның ішінде балық күн мен қоректік заттардың жетіспеушілігінен өледі.
Ластанған суды қалпына келтіру немесе тазарту өте маңызды қаражат салуды қажет етуі мүмкін болғандықтан, бүкіл әлемде су ресурстарының ластануын болдырмауға арналған бағдарламалар ұсынылады.
Суды қалай ластауға болады?
Суды үнемдеңіз. Таза тұщы судың әлемдік қоры неғұрлым көп болса, су ресурстарының бір бөлігінің ластануы адамзат үшін маңызды болмайды.
Уытты тұрмыстық химикаттарды (еріткіштер, тазартқыштар) және қажетсіз заттарды құймаңыз