Ертеде Мадан деген хан болыпты. Ханның қырық уәзірі бар екен. Бір күні хан уәзірлеріне:
- Уәзірлерім! Сендердің барлығың ақылдысыңдар. Мен сендерді бір жұмысқа жұмсаймын, сендер маған дүниедегі адамның, шөптің және құстың жаманын тауып келіңдер. Он бір ай уақыт беремін. Сол он бір айдың ішінде тауып келмесеңдер, жазалаймын! - деді. Хан бұйырған соң, амал жоқ! Уәзірлері өзара ақылдасып, іздеуге кіріседі.
Көп уақыт іздеп, шеңгел деген шөпті тауып: «Өзі - тікен, арасынан жүрсе, киім жыртады, мал жемейді екен, шөптің жаманы осы ғой», - деп, шеңгелді алады. Қырғауыл деген құсты тауып: «Үстінде жүні жоқ, түрі жаман, құстың жаманы осы екен», - деп, қырғауылды атып алады.
алтын-емел-іле өзенінің алқабында орналасқан ұлттық табиғи парк. парк 1996 жылдың 10 сәуірінде бірегей табиғи кешенді, археологиялық және тарихи-мәдени ескерткіштерді, сирек кездесетін және жойылып бара жатқан өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін сақтау мақсатында құрылды. жалпы көлемі 520 мың га саябақ аумағында әртүрлі ландшафттарды кездестіруге болады: тау, құм-шөл, қиыршық тас, шөлді.
парктің флорасы 1800-ге жуық өсімдік түрлерін құрайды, олардың ішінде 21-і қазақстанның қызыл кітабына енгізілген, 60-қа жуық түрі жоңғар алатауы аумағында және іле өзені мен қаш көлінің бассейнінде кездеседі. саябақта мекендеген жануарлардың 56 түрі қазақстанның қызыл кітабына енгізілген, олардың ішінде арқар, құлан, қарақұйран.
алтын-эмельн ұлттық паркі парк аумағында маңызды мәні бар көптеген бірегей табиғи және тарихи объектілер орналасқан: олардың ішіндегі ең танымал табиғат құбылысы-дюна поящий бархан, ұзындығы 1,5 км және биіктігі 120 м дейін. жел батыстан соққан кезде, құмдарды айдағанда, шөлдің жүрегінде орган ойнайды. осы күнге дейін бұл құбылыс табиғаттың жұмбағы болып қала береді, бірақ ғалымдар құрғақ ыстық ауа райында құм үйкеліс арқылы электрлендіреді және белгілі бір дыбыс дірілін жасайды деп болжайды. барханның ән айтуын естіген ешкім ешқашан бұл құбылысты ұмытпайды.
сонымен қатар, бұл жерде орталық азия даласының ұлы көшпенділері қалдырған тарихи ескерткіш және мұра болып табылатын бес-шатыр сақ қорғандарының кешені орналасқан. могильные қорғандар даталанады раннежелезным ғасыры (vii-viв. б. э). ғалымдар 31 обаны қазып, зерттеді, олардың бірі ең үлкен және бай жабдықталған, "патша"деп саналады. қабірден табылған заттардың арасында алтын жалатылған жылқы қарулары, алтын әшекейлер мен керек-жарақтар, қару-жарақ пен сауыт, ежелгі көшпенділердің діни наным-сенімдері бойынша құлпытас өмірде жауынгер болуы мүмкін.
алтын-эмельтуристтер ұлттық паркі, сондай-ақ, ерекше бояуларға байланысты "ай" деп атайтын ақтау тауының керемет табиғи пейзаждарын тамашалай алады. ақтау – бұл 400 миллионнан астам жас шамасындағы борлы таулар, негізінен ақ түсті, бірақ мұнда да көгілдір және қызғылт, қызыл және жасыл беткейлер кездеседі.
алтын-емел ұлттық паркі-бұл қазақстандағы ең үлкен және танымал табиғи қорығы ғана емес, сондай-ақ қазақтардың мәдениетінде құнды және маңызды мұра, сондықтан 2002 жылы қазақстан алтын-емел юнеско-ның дүниежүзілік мұра тізіміне кандидат ретінде ұсынды.
Аяз би
Ертеде Мадан деген хан болыпты. Ханның қырық уәзірі бар екен. Бір күні хан уәзірлеріне:
- Уәзірлерім! Сендердің барлығың ақылдысыңдар. Мен сендерді бір жұмысқа жұмсаймын, сендер маған дүниедегі адамның, шөптің және құстың жаманын тауып келіңдер. Он бір ай уақыт беремін. Сол он бір айдың ішінде тауып келмесеңдер, жазалаймын! - деді. Хан бұйырған соң, амал жоқ! Уәзірлері өзара ақылдасып, іздеуге кіріседі.
Көп уақыт іздеп, шеңгел деген шөпті тауып: «Өзі - тікен, арасынан жүрсе, киім жыртады, мал жемейді екен, шөптің жаманы осы ғой», - деп, шеңгелді алады. Қырғауыл деген құсты тауып: «Үстінде жүні жоқ, түрі жаман, құстың жаманы осы екен», - деп, қырғауылды атып алады.
ответ:
алтын-емел-іле өзенінің алқабында орналасқан ұлттық табиғи парк. парк 1996 жылдың 10 сәуірінде бірегей табиғи кешенді, археологиялық және тарихи-мәдени ескерткіштерді, сирек кездесетін және жойылып бара жатқан өсімдіктер мен жануарлардың түрлерін сақтау мақсатында құрылды. жалпы көлемі 520 мың га саябақ аумағында әртүрлі ландшафттарды кездестіруге болады: тау, құм-шөл, қиыршық тас, шөлді.
парктің флорасы 1800-ге жуық өсімдік түрлерін құрайды, олардың ішінде 21-і қазақстанның қызыл кітабына енгізілген, 60-қа жуық түрі жоңғар алатауы аумағында және іле өзені мен қаш көлінің бассейнінде кездеседі. саябақта мекендеген жануарлардың 56 түрі қазақстанның қызыл кітабына енгізілген, олардың ішінде арқар, құлан, қарақұйран.
алтын-эмельн ұлттық паркі парк аумағында маңызды мәні бар көптеген бірегей табиғи және тарихи объектілер орналасқан: олардың ішіндегі ең танымал табиғат құбылысы-дюна поящий бархан, ұзындығы 1,5 км және биіктігі 120 м дейін. жел батыстан соққан кезде, құмдарды айдағанда, шөлдің жүрегінде орган ойнайды. осы күнге дейін бұл құбылыс табиғаттың жұмбағы болып қала береді, бірақ ғалымдар құрғақ ыстық ауа райында құм үйкеліс арқылы электрлендіреді және белгілі бір дыбыс дірілін жасайды деп болжайды. барханның ән айтуын естіген ешкім ешқашан бұл құбылысты ұмытпайды.
сонымен қатар, бұл жерде орталық азия даласының ұлы көшпенділері қалдырған тарихи ескерткіш және мұра болып табылатын бес-шатыр сақ қорғандарының кешені орналасқан. могильные қорғандар даталанады раннежелезным ғасыры (vii-viв. б. э). ғалымдар 31 обаны қазып, зерттеді, олардың бірі ең үлкен және бай жабдықталған, "патша"деп саналады. қабірден табылған заттардың арасында алтын жалатылған жылқы қарулары, алтын әшекейлер мен керек-жарақтар, қару-жарақ пен сауыт, ежелгі көшпенділердің діни наным-сенімдері бойынша құлпытас өмірде жауынгер болуы мүмкін.
алтын-эмельтуристтер ұлттық паркі, сондай-ақ, ерекше бояуларға байланысты "ай" деп атайтын ақтау тауының керемет табиғи пейзаждарын тамашалай алады. ақтау – бұл 400 миллионнан астам жас шамасындағы борлы таулар, негізінен ақ түсті, бірақ мұнда да көгілдір және қызғылт, қызыл және жасыл беткейлер кездеседі.
алтын-емел ұлттық паркі-бұл қазақстандағы ең үлкен және танымал табиғи қорығы ғана емес, сондай-ақ қазақтардың мәдениетінде құнды және маңызды мұра, сондықтан 2002 жылы қазақстан алтын-емел юнеско-ның дүниежүзілік мұра тізіміне кандидат ретінде ұсынды.
объяснение: