1.Білімділік:сауатты жазу дағдыларын қалыптастыру; қаратпа сөз туралы түсініктерін қалыптастыру; 2.Дамытушылық:сөйлемдерді сауатты жаза білу қабілеттерін дамыту; сөйлем мүшелерін ажырата білу қабілеттерін дамыту; 3.Тәрбиелік:ұқыптылыққа, ұйымшылдыққа тәрбиелеу; Сабақ түрі :жаңа сабақ Көрнекіліктер:кесте;, суреттер, қималы карточкалар., сызбалар. Әдіс-тәсілдер:жұптық, топтық, өзіндік Сабақ барысы 1.Оқыту үрдісінің маңыздылығы: Сабаққа дайындықтарын тексеруҮй тапсырмасын тексеру. 2.Жаңа тапсырмаларды қалыптастыру: Дәптермен жұмыс Каллиографиялық минут: әріп элеметтерін жазу. Балам-ау, күні бойы қайда жүрсің? Бері жүр, Аян ,мына жақта жидек бар. Айдын, кітапты берші. -Сөйлемдерді тақтаға жазу, назар аудару ,тыныс белгілерін қою. Осы сөйлемдердің ұқсастығы неде? Қандай ерекшеліктері бар? 1 жаттығу оқу, талдау. 2жаттығудағы сөйлемдерді салыстыр: Арайлым, сен кітапханаға бардың ба?- Арайлым кітапханаға барды. Тілде біреудің назарын аудару үшін қолданылатын сөздерді қаратпа сөз дейді. Қаратпа сөз үтір арқылы ажыратылады. Суреттер бойынша қаратпа сөзі бар сөйлемдер ойла, тыныс белгілерін қой.
Қаратпа сөз сөйлем мүшесі бола алмайды, оған сұрақ қойылмайды. Қаратпа сөзді бастауыштан ажырата білу керек. Сергіту сәті: 3.Жаңа білімді бекіту: Ата, туған өлкем сөздерді бірде қаратпа сөз, екінші жағдайда бастауыш болатындай сөйлем құрап жаз. Ата, үйге қайтайық.- Ата ауылға келді. Туған өлкем, неткен сұлу едің.- Менің туған өлкем тамаша! 13 жаттығу өлеңді оқы. Өлең мазмұнына сәйкес келетін қаратпа сөзі бар сөйлем сызбасын тап. Балақай -Бүлдірген тереміз, балақай. -Алақай! -Ат жарыс көреміз, балақай. -Алақай! -Айғаұшып барамыз, балақай. -Кел ,ағаш жарамыз, балақай.
Қазақстан жеріндегі тұңғыш теміржол магистралі 1894 жылдың 25 қазанында Покров слободасы (бүгінде РФ Саратов облысындағы Энгельс қ.) - Орал тар табанды темір жол телімінің құрылысы аяқталғаннан кейін ашылды. Осы жолдың 130 шақырымы қазіргі Қазақстан жері арқылы өткен. Арада 4 жыл өткеннен кейін Урбах-Астрахан тар табанды темір жол іске қосылды. Мұның да 77 шақырымы қазақ даласын басып өтті.
Солтүстік Қазақстанның дамуы үшін 1891-1896 жылдары салынған Транссібір магистралінің, дәлірек айтқанда, оның «қазақстандық» 190 шақырымының маңызы зор еді. Бұл жол қазақ пен орыс халықтарының экономикалық және мәдени жақындасуына үлкен үлесін қосты.
1901-1906 жылдары Қазақстан жерінің 1660 шақырымдық аумағын алған, Орта Азия мен Ресейдің орталығын қосатын, Орынбор-Ташкент темір жолы салынды.
1914-1917 жылдары болашақ Түрксібтің бір бөлігі Жетісу жолының Арыс-Пішпек телімі салынды.
1915 жылы Челябинскі-Троицкі-Қостанай (Қазақстан арқылы 166 км.) магистралі салынды.
1915-1917 жылдары соғылған Алтай темір жолының (Новосибирск-Семей) 122 шақырымы Қазақстан жері арқылы өтті. Бұдан басқа 1918 жылға дейін 117 шақырымдық Екібастұз-Ермак тар табанды темір жолы жұмыс істеп тұрды. 1918 жылға қарай Қазақстан аумағындағы шойын жолдың жалпы ұзындығы 2,6 мың шақырымға жетті.
Кеңес заманының алғашқы темір жолы 1920-1922 жылдары салынған Петропавл-Көкшетау телімі болды. Қазақстанның түкпірдегі аймақтарын дамыту және астықты шығару қажеттілігіне байланысты 1926-1931 жылдары Бурабай-Курорты және Ақмола стансалары арқылы Қарағандыға дейін жалпы ұзындығы 700 шақырымнан асатын жол салынды. 1924 жылы Құлынды-Павлодар теміржол желісі құрылды. Ембідегі мұнай кәсіпшілігінің дамуына 1926 жылдан басталған Гурьев-Доссор тар табанды жолы ықпал етті.
1927-1930 жылдар аралығында салынған ұзындығы 1444 км Түркістан-Сібір (Түрксіб) магистралінің аяқталуы заманалық оқиға болды. Ол Қазақстанды Сібірмен байланыстырып, республиканың экономикалық дамуына және шөлді жерлердің игерілуіне әсер етті.
Орталық Қазақстан өңірінің өндірісі үшін 30-шы жылдары салынған Ақмола-Қарағанды, Қарағанды-Балқаш (490 км), ал оңтүстік үшін Шымкент-Ленгір жол телімдері зор маңызға ие болған. Алтай тау кен өндірісінің дамуында 1930 жылы салынған Локоть-Защита (235 км), сосын Лениногорскіден Зыряновскіге дейін созылған жол шешуші рөл атқарды.
2.Дамытушылық:сөйлемдерді сауатты жаза білу қабілеттерін дамыту; сөйлем мүшелерін ажырата білу қабілеттерін дамыту;
3.Тәрбиелік:ұқыптылыққа, ұйымшылдыққа тәрбиелеу;
Сабақ түрі :жаңа сабақ
Көрнекіліктер:кесте;, суреттер, қималы карточкалар., сызбалар.
Әдіс-тәсілдер:жұптық, топтық, өзіндік
Сабақ барысы
1.Оқыту үрдісінің маңыздылығы: Сабаққа дайындықтарын тексеруҮй тапсырмасын тексеру.
2.Жаңа тапсырмаларды қалыптастыру:
Дәптермен жұмыс
Каллиографиялық минут: әріп элеметтерін жазу.
Балам-ау, күні бойы қайда жүрсің? Бері жүр, Аян ,мына жақта жидек бар.
Айдын, кітапты берші.
-Сөйлемдерді тақтаға жазу, назар аудару ,тыныс белгілерін қою.
Осы сөйлемдердің ұқсастығы неде? Қандай ерекшеліктері бар?
1 жаттығу оқу, талдау.
2жаттығудағы сөйлемдерді салыстыр:
Арайлым, сен кітапханаға бардың ба?- Арайлым кітапханаға барды.
Тілде біреудің назарын аудару үшін қолданылатын сөздерді қаратпа сөз дейді. Қаратпа сөз үтір арқылы ажыратылады.
Суреттер бойынша қаратпа сөзі бар сөйлемдер ойла, тыныс белгілерін қой.
Қаратпа сөз сөйлем мүшесі бола алмайды, оған сұрақ қойылмайды. Қаратпа сөзді бастауыштан ажырата білу керек.
Сергіту сәті:
3.Жаңа білімді бекіту:
Ата, туған өлкем сөздерді бірде қаратпа сөз, екінші жағдайда бастауыш болатындай сөйлем құрап жаз.
Ата, үйге қайтайық.- Ата ауылға келді.
Туған өлкем, неткен сұлу едің.- Менің туған өлкем тамаша!
13 жаттығу өлеңді оқы. Өлең мазмұнына сәйкес келетін қаратпа сөзі бар сөйлем сызбасын тап.
Балақай
-Бүлдірген тереміз, балақай.
-Алақай!
-Ат жарыс көреміз, балақай.
-Алақай!
-Айғаұшып барамыз, балақай.
-Кел ,ағаш жарамыз, балақай.
Қазақстан жеріндегі тұңғыш теміржол магистралі 1894 жылдың 25 қазанында Покров слободасы (бүгінде РФ Саратов облысындағы Энгельс қ.) - Орал тар табанды темір жол телімінің құрылысы аяқталғаннан кейін ашылды. Осы жолдың 130 шақырымы қазіргі Қазақстан жері арқылы өткен. Арада 4 жыл өткеннен кейін Урбах-Астрахан тар табанды темір жол іске қосылды. Мұның да 77 шақырымы қазақ даласын басып өтті.
Солтүстік Қазақстанның дамуы үшін 1891-1896 жылдары салынған Транссібір магистралінің, дәлірек айтқанда, оның «қазақстандық» 190 шақырымының маңызы зор еді. Бұл жол қазақ пен орыс халықтарының экономикалық және мәдени жақындасуына үлкен үлесін қосты.
1901-1906 жылдары Қазақстан жерінің 1660 шақырымдық аумағын алған, Орта Азия мен Ресейдің орталығын қосатын, Орынбор-Ташкент темір жолы салынды.
1914-1917 жылдары болашақ Түрксібтің бір бөлігі Жетісу жолының Арыс-Пішпек телімі салынды.
1915 жылы Челябинскі-Троицкі-Қостанай (Қазақстан арқылы 166 км.) магистралі салынды.
1915-1917 жылдары соғылған Алтай темір жолының (Новосибирск-Семей) 122 шақырымы Қазақстан жері арқылы өтті. Бұдан басқа 1918 жылға дейін 117 шақырымдық Екібастұз-Ермак тар табанды темір жолы жұмыс істеп тұрды. 1918 жылға қарай Қазақстан аумағындағы шойын жолдың жалпы ұзындығы 2,6 мың шақырымға жетті.
Кеңес заманының алғашқы темір жолы 1920-1922 жылдары салынған Петропавл-Көкшетау телімі болды. Қазақстанның түкпірдегі аймақтарын дамыту және астықты шығару қажеттілігіне байланысты 1926-1931 жылдары Бурабай-Курорты және Ақмола стансалары арқылы Қарағандыға дейін жалпы ұзындығы 700 шақырымнан асатын жол салынды. 1924 жылы Құлынды-Павлодар теміржол желісі құрылды. Ембідегі мұнай кәсіпшілігінің дамуына 1926 жылдан басталған Гурьев-Доссор тар табанды жолы ықпал етті.
1927-1930 жылдар аралығында салынған ұзындығы 1444 км Түркістан-Сібір (Түрксіб) магистралінің аяқталуы заманалық оқиға болды. Ол Қазақстанды Сібірмен байланыстырып, республиканың экономикалық дамуына және шөлді жерлердің игерілуіне әсер етті.
Орталық Қазақстан өңірінің өндірісі үшін 30-шы жылдары салынған Ақмола-Қарағанды, Қарағанды-Балқаш (490 км), ал оңтүстік үшін Шымкент-Ленгір жол телімдері зор маңызға ие болған. Алтай тау кен өндірісінің дамуында 1930 жылы салынған Локоть-Защита (235 км), сосын Лениногорскіден Зыряновскіге дейін созылған жол шешуші рөл атқарды.