Жомарт Атымтай — Шығыстың көптеген халықтары фольклорында кездесетін кейіпкер, өзінің қайырымдылығы мен жомарттығына сай аты жайылған, халық жадында құрметпен әспеттелетін адам.
6 ғ-да өмір сүрген деген жорамал бар. Түп-төркіні Тай тайпасының ақыны Хатим ибн Абдаллахқа (Хатим-Тай) саяды. Атымтай Жомарт туралы шығармалар ерте кезден белгілі. Олар сюжеттік, жанрлық сипатына қарай үш топқа бөлінеді:
1-топтағы шығармалар хикаяттық сипатта баяндалады. Онда Атымтай Жомарттың өмірі әңгімеленеді, оның жомарт болу себептері баяндалады.
2-топтағы шығармалар — таза қиял-ғажайып ертегілері. Олардың сюжеті бір-бірімен үндес. Мұнда Атымтай Жомарт — асқан бай, таусылмас қазынаның иесі. Оның жомарт болуы осыдан.
3-топтағы шығармалар — тұрмыс-салт ертегілері. Бұларда Атымтай Жомарт — келген қонаққа берер асы жоқ, тақыр кедей. Сонда да жомарт болып бейнеленеді. Адамға деген қайырымдылық, сүйіспеншілік — оның ең басты қасиеті екені ашыла түседі. Атымтай Жомарт туралы аңыз-ертегілер негізінен “Мың бір түннен” бастау алады. Қазақ тіліне аударылып, бірнеше мәрте басылған “Мың бір түн” оқиғалары қазақ оқырмандары арасына кеңінен тараған.[1]
Е.Сарымбаевтың аударып, толықтыруымен жарық көрген “Хикаят дастан Хатым-тайы” (1891; 1892; 1913; көлемі 88 бет) , Атымтай Жомарт аңыз-ертегісінің ішіндегі ең көлемдісі болып табылады. Қ.Шахмарданұлы жазған “Қисса-и Хатымтай — Жомарт” (1897; 1898; көлемі 8 бет), Ш.Жәңгіровтың айтуындағы ертегі жобасы (1914; көлемі 32 бет) баспа бетін көрген туындылар.
Су адам өміріндегі ең маңызды орын алады.Себебі адамдар сусыз өмір сүре алмайды,жануарлар да барлығы өледі.Сусыз гүлде топырақ,әсіресе бақшамыз да жайнамайды."Су түссіз дейді"ия су не ақ емес не көк түсті емес.Су адам организміне өте зор үлес қосады.Мысалы ас ішіп нан жесек,сумен қортуымыз қажет.Адам организмінде су өте қажет.Және жерде сусыз көгермей,шөптер өспейді.Адам өмірі,яғни жалпы өмірде су бірінші орынды алады,ал күн шуағы, аудан төмен.Себебі жерді де көгертетін су мен күн шуағы.Гүл және тіршілік иелері де су мен күнсіз қурап,өледі.Су мен күнсіз мына бізге өмір жоқ!
Жомарт Атымтай — Шығыстың көптеген халықтары фольклорында кездесетін кейіпкер, өзінің қайырымдылығы мен жомарттығына сай аты жайылған, халық жадында құрметпен әспеттелетін адам.
6 ғ-да өмір сүрген деген жорамал бар. Түп-төркіні Тай тайпасының ақыны Хатим ибн Абдаллахқа (Хатим-Тай) саяды. Атымтай Жомарт туралы шығармалар ерте кезден белгілі. Олар сюжеттік, жанрлық сипатына қарай үш топқа бөлінеді:
1-топтағы шығармалар хикаяттық сипатта баяндалады. Онда Атымтай Жомарттың өмірі әңгімеленеді, оның жомарт болу себептері баяндалады.
2-топтағы шығармалар — таза қиял-ғажайып ертегілері. Олардың сюжеті бір-бірімен үндес. Мұнда Атымтай Жомарт — асқан бай, таусылмас қазынаның иесі. Оның жомарт болуы осыдан.
3-топтағы шығармалар — тұрмыс-салт ертегілері. Бұларда Атымтай Жомарт — келген қонаққа берер асы жоқ, тақыр кедей. Сонда да жомарт болып бейнеленеді. Адамға деген қайырымдылық, сүйіспеншілік — оның ең басты қасиеті екені ашыла түседі. Атымтай Жомарт туралы аңыз-ертегілер негізінен “Мың бір түннен” бастау алады. Қазақ тіліне аударылып, бірнеше мәрте басылған “Мың бір түн” оқиғалары қазақ оқырмандары арасына кеңінен тараған.[1]
Е.Сарымбаевтың аударып, толықтыруымен жарық көрген “Хикаят дастан Хатым-тайы” (1891; 1892; 1913; көлемі 88 бет) , Атымтай Жомарт аңыз-ертегісінің ішіндегі ең көлемдісі болып табылады. Қ.Шахмарданұлы жазған “Қисса-и Хатымтай — Жомарт” (1897; 1898; көлемі 8 бет), Ш.Жәңгіровтың айтуындағы ертегі жобасы (1914; көлемі 32 бет) баспа бетін көрген туындылар.
Объяснение:
1)дұрыс
2)бұрыс
3)бұрыс
4)бұрыс
5)дұрыс
2 тапсырма
Толағайдың батырлығы
3 тапсырма
Тау,Толағай,жаңбыр, Тарбағатай,ақсақал Дана
4 тапсырма
Су адам өміріндегі ең маңызды орын алады.Себебі адамдар сусыз өмір сүре алмайды,жануарлар да барлығы өледі.Сусыз гүлде топырақ,әсіресе бақшамыз да жайнамайды."Су түссіз дейді"ия су не ақ емес не көк түсті емес.Су адам организміне өте зор үлес қосады.Мысалы ас ішіп нан жесек,сумен қортуымыз қажет.Адам организмінде су өте қажет.Және жерде сусыз көгермей,шөптер өспейді.Адам өмірі,яғни жалпы өмірде су бірінші орынды алады,ал күн шуағы, аудан төмен.Себебі жерді де көгертетін су мен күн шуағы.Гүл және тіршілік иелері де су мен күнсіз қурап,өледі.Су мен күнсіз мына бізге өмір жоқ!