Мәтіннен 2 негізгі ақпарат және 2 қосымша ақпаратты анықтаңыздар. Мәтін
Ертегі десе әдетте әрдайым шындық, әділет жеңетін, ізгілік үстемдік құратын, бай мен кедей теңесетін әлем ретінде қабылдаймыз. Әлеуметтік жағдайы төмен отбасынан шыққан қыз ауқатты жігіттің етегінен ұстаса, оны Күлше қызға теңеп жатады. Бірақ Күлше қыз ауқатты отбасынан болған. Жай ғана кедей шаруаның қызы болса патша сарайында би кеші өтетінін қайдан білсін?! «Сұлу мен Құбыжық» ертегісінде жазушының айтпағы, сырт келбеттің маңызды емес екендігі болса, кейіпкер неге соңына дейін құбыжық болып қала бермейді? Неге құбыжық та, бақа да қарапайым жігіт емес, ханзадаға айналады? Адамның сырт келбетті жоғары қоятыны, билікті, байлықты аңсайтыны ертегілерде де көрініс тапқан сияқты. Ал сіз ертегілерден қандай шындықты байқай алдыңыз? Сайып келгенде ертегілер мен шынайы өмір ұқсас па?
Күн-түбір Қол-түбір
-дер-көптік жалғау -ы-тәуелдік жалғау(3жақ)
-і-тәуелдік жалғау(3 жақ) -нан-шығыс септігінің жалғауы
Балалар Жағасына
Бала-түбір жаға-түбір
-лар-көптік жалғау -сы-тәуелдік жалғау(3жақ)
-на-барыс септігінің жалғауы
Бiр аптада жетi күн бар. – В одной неделе семь дней.
Сөздiкте үш мың сөз бар. – В словаре три тысячи слов.
Сыныпта отыз екi адам бар. – В классе тридцать два человека.
Реттік сан есімдер (Порядковые числительные) Қаңтар - жылдың бiрiншi айы. – Январь - первый месяц года.
Он тоғызыншы палатада әжем жатыр. – В 19-ой палате моя бабушка лежит.
Жиырма бесiншi қазан - Республика күнi. – 25 октября - день Республики.
Он бесіншi ақпан. – 15-ое февраля. Жиырма екіншi наурыз. – 22-ое марта.
Бiріншi қантар - Жаңа жыл мейрамы. – Первое января - Новогодний праздник.
Он алтыншы желтоқсан - Тәуелсiздiк күні. – 16 декабря - день независимости.
.Жинақтық сан есімдер (Собирательные числительные)Екеуiнде кiтап бар. – У двоих книги есть.Мыналардың бiреуiнiң аты - Жан. – Имя одного из них - Жан.Олардың екеуi. – Они вдвоём. Бiздiң үшеуiмiз. – Мы втроём.
Болжалды сан есімдер (Приблизительные числительные)Біздің үйде қырықтай гүл бар. – В нашем доме около сорока цветов есть.
Бізде елуге жуық қызметкер бар. – У нас около пятидесяти сотрудников есть.
Алма нешелерде? Жиырмаларда. – Алме сколько лет приблизительно? Около двадцати.
Қайраттың жасы қырықтарда. – Возраст Кайрата около сорока.
Бөлшектік сан есімдер (Дробные числительные)үштен бiр – 1/3 - одна третья
бiр бүтiн бестен екi – 1 2/5 - одна целая две пятых
он алтыдан бiр – 1/16 - одна шестнадцатая нөл бүтiн оннан бес – ноль целых пять десятых (0,5)
сексен төрт бүтiн жүзден он үш – восемьдесят четыре целых тринадцать сотых (84,13)
Топтау сан есімдер (Разделительные числительные)қырықтан – по сорок, екiден – по два
жүз елу бестен – по сто пятьдесят
он-оннан – по десять, бес-бестен – по пять