Ордада ханның қасында әр уақытта ақылшы жыраулар болған. Жыраулар - халық поэзиясын жасаған ақылғөй даналар. Олар заманының өздері куә болған елеулі уақиғаларын, тарихи кезеңдерді жырға қосқан...
Жыраулар поэзиясына дейінгі әдебиет халык жасаған ауыз әдебиеті деп аталды. Жыраулар поэзиясы Қазақ хандығы құрылғаннан бастап (XV ғасыр) өріс алды. XV ғасырда Асан Қайғы, Казтуған жыраулар өмір сүрді.
Жырауларды халык, қадір тұтқан. Ел толқыған кезде, бүліншілік шыққанда немесе ел шетіне жау келғен кездерде ақыл, кеңес сұрайтын болған. Мұндай кезде жырау жұртшылықты абыржымауға шақырып, оларға күш-қуат беріп (дем беріп), істің немен тынатыны жайлы болжамдар айтып отырған. Жыраулар поэзиясы ХV-ХVII ғасырлар аралығын қамтиды.
Жырау деген атау "жыр" сөзінен шыққан. Жыршы деп көптеген эпостық жырларды жатқа білетін, дайын репертуары бар айтқыштарды таныған.
Жыраулар өз шығармаларын ақыл-нақыл, өсиет түрінде айтқан. Олардың толғауларының негізгі тақырыптары - туған жерді, елді сүю, Отанды қорғау, елді бірлікке шақыру, адамгершілік қасиетті насихаттау.
Ордада ханның қасында әр уақытта ақылшы жыраулар болған. Жыраулар - халық поэзиясын жасаған ақылғөй даналар. Олар заманының өздері куә болған елеулі уақиғаларын, тарихи кезеңдерді жырға қосқан...
Жыраулар поэзиясына дейінгі әдебиет халык жасаған ауыз әдебиеті деп аталды. Жыраулар поэзиясы Қазақ хандығы құрылғаннан бастап (XV ғасыр) өріс алды. XV ғасырда Асан Қайғы, Казтуған жыраулар өмір сүрді.
Жырауларды халык, қадір тұтқан. Ел толқыған кезде, бүліншілік шыққанда немесе ел шетіне жау келғен кездерде ақыл, кеңес сұрайтын болған. Мұндай кезде жырау жұртшылықты абыржымауға шақырып, оларға күш-қуат беріп (дем беріп), істің немен тынатыны жайлы болжамдар айтып отырған. Жыраулар поэзиясы ХV-ХVII ғасырлар аралығын қамтиды.
Жырау деген атау "жыр" сөзінен шыққан. Жыршы деп көптеген эпостық жырларды жатқа білетін, дайын репертуары бар айтқыштарды таныған.
Жыраулар өз шығармаларын ақыл-нақыл, өсиет түрінде айтқан. Олардың толғауларының негізгі тақырыптары - туған жерді, елді сүю, Отанды қорғау, елді бірлікке шақыру, адамгершілік қасиетті насихаттау.
жазушыларымыздың
7 бұын жаз-у-шы-ла-ры-мыз-дың
ж-дауссыз, ұян
а- дауысты, ашық, езулік, жуан
з- дауыссыз, ұян
у- дауысты қысан еріндік жуан
ш- дауыссыз қатан
ы - дауысты қысаң езулік жуан
л - дауыссыз үнді
а - дауысты ашық езулік жуан
р - дауыссыз үнді
ы - дауысты қысан езулік жуан
м - дауыссыз үнді
ы - дауысты қысан езулік жуан
з - дауыссыз ұян
д - дауыссыз ұян
ы - дауысты қысан езулік жуан
ң - дауыссыз үнді
әріп саны 16
дыбыс саны 16
достықты
3 буын дос-тық-ты
д - дауыссыз ұян
о - дауысты ашық еріндік жуан
с- дауыссыз қатаң
т- дауыссыз қатаң
ы - дауысты қысаң езулік жуан
қ- дауыссыз қатаң
т - дауыссыз қатаң
ы - дауысты қысан езулік жуан
әріп саны -8
дыбыс саны 8
егіншілік
4 буын е-гін-ші-лік
е - дауысты ашық езулік жіңішке
г- дауыссыз ұян
і - дауысты қысан езулік жіңішке
н- дауыссыз үнді
ш - дауыссыз қатаң
і - дауысты қысаң езулік жіңішке
л - дауыссыз үнді
і - дауысты қысан езулік жіңішке
к - дауыссыз қатаң
әріп саны 9
дыбыс саны 9