Мазан 3. Үйсіндер және қаңлылардың материалдық мәдениетін сипаттап, кестені толтырыңыз. Мемлекеттер Үйсіндер, Қаңлылар Территориясы Ескерткіштері Үй крылысы Калаты, адениеті Шаруашылығ [10]
Шернияз Жарылғасұлы (1817-1881) – халық ақыны, Кіші жүз қазақтарының Исатай, Махамбет бастаған ұлт-азаттық көтерілісіне (1836-1837) қатысушы және оның жалынды жыршыларының бірі. Исатай Тайманұлы мен Махамбет Өтемісұлы бастаған шаруалар көтерілісінің бел ортасында жүрген Шернияз бұл қозғалыстың ұраншысы әрі ақыны болды. Көтерілісшілер жеңіліске ұшыраған соң, Шернияз қуғындалды және оған қатаң бақылау қойылды. Осыдан кейін ол Баймағамбет сұлтанның қол астынан пана тауып, қалған ғұмырын осында өткізді. Ақын азаттық, бостандық тақырыбын асқақ үнмен жырлады, сол арқылы Исатайдың батырлық бейнесін жасады: «Па, шіркін, Исатайдай сабаз тумас», «Ақ алмас, алтын сапты қылышым-ай», «Исатай ел еркесі, ел серкесі», т.б. жырларын шығарды. Шернияздың «Ай, Қазы би, Қазы би», «Тостағанды қолға алып», «Ай жігіттер», «Сөз сөйлеймін бөлмелеп», «Көл қылып құдайым талай судай ағын», т.б. өлеңдерінде өзі өмір сүрген қоғамның әділетсіздігі, өмірдің өзгермелілігі мен оның мән-мағынасы үлкен ой елегінен өткізіле жырланады. «Шернияздың Баймағамбет сұлтанға айтқаны» көркемдігі аса жоғары туынды болып саналады. Жалпы Шернияз поэзиясы мазмұндық сипатымен, стильдік айқындығымен, көркемдік бейнелеу нақыштарының шеберлігімен ерекшеленеді.
1.Сақ патшайымды тап:
а)Клеопатра
ә)Тұмар
б)Геродот
2Көшпелілер немен айналысқан?
а) мал шаруашылығымен
ә) соғыспен
б)шайқаспен
3.Сақ қоғамы неше топқа бөлінді?
а)5
ә)2
б)3
4.Томирис неше жастан асау атқа мінді?
а)7
ә)5
б)6
5.Тұмар патшайым қай ғасырларда өмір сүрген?
а)550-570жж
ә)580-590жж
б)520-570жж
6.Тұмар патшайым кімнің басың кесіп алды?
а)Кир
ә)Дарий
б)Гобри
7Алғашқы Алтын адам қайда табылған?
а) Оралда
ә)Есік қорғанында
б) Атырауда
8.Алтын адам қандай мұражайында сақталған?
а) Астана мұражайында
ә)Орал мұражайында
б) Шолохов мұражайында
9 "Зергерлік бұйымдар" сөз тіркесінің аудармасын тап.
а) золотые украшения
ә)ювелирные украшения
б)старинные украшения
10"Семсер" сөзінің аудармасын тап.
а)нож
ә)стрела
б)меч