Менің өлкем және оның экологиялық жағдайы Эссенің қорытынды бөлімінде қамтылуы тиіс ақпаратты анықта.

Қорытындылай келе, еліміздің табиғаты, тау-тасы, бау-бақшасының барлығының да болашағы біздің қолымызда, сондықтан әр адам өз өлкесінің көркеюіне үлесін қосуы қажет. Мысалы, қоқысты жинау, көшелерді таза ұстау, өсімдіктерді жұлмау секілді қарапайым істі қолға алуы қажет деп есептеймін.

тақырыпқа қатысты тұжырым, ұсыныс

тақырыпқа қатысты фактілі деректер

кілт сөзге анықтама, проблемалық сұрақ

тақырыпқа қатысты аргументтер келтіру



​

Жауаб: XX ғасырда ғана экология жеке ғылым саласы болып қалыптасты. Қазіргі уақытта ғана ол өте көп салаларға жіктелген ғылым саласы болып отыр. Оны негізінен жалпы экология, физиологиялық экология, мінез-құлық экологиясы, попуяцияның және бірлестіктің (қауымдастықтың) экологиясы, экологиялық жүйелердің экологиясы, сонымен бірге ландшафтар экологиясы және стастикалық экология деп бөледі. Жалпы экологияның міндеті тірі организмдердің тіршілік ету заңдылықтарын белгілі бір уақыт және белгілі бір кеңістіктегі санын, тірі организмдердің қатысуымен заттар мен энергия айналымын, сонымен бірге организмдердің қоршаған орта факторларымен және олардың өзара байланыстарын зерттейді. Мінез-құлық экологиясының міндеті әртүрлі экологиялық ортада организмдердің мінез-құлық (жұбын таңдау, өз түрлерімен әртүрлі жағдайдағы қарым-қатынасы, қорегін таңдау және т.б.) қарым-қатынастарын зерттейді. Популяцияның экологиясы популяцияда туу жиілігін және өлім-жітімін, динамикасын және олардың санын реттеу ерекшіліктерін, сонымен бірге бәсекелестігін, жыртқыштықтың, мутализмнің және басқа әртүрлі организмдермен қарым-қатынасының түрлерін зерттейді. Бірлестік (қауымдастық) экологиясы белгілі бір аумақта мекендейтін әртүрлі организмдер тобын, сонымен бірге түрлердің алуантүрлігін анықтайтын факторларын және қауымдастықтағы түрлердің бір-бірімен қарым-қатынасын анықтайды. Экожүйелердегі экологияның міндеті осы табиғи, бірлестіктердегі организмдерге абиотикалық факторлардың әсерін зерттейді. Сонымен қатар ол экологиялық жүйелердегі зат және энергия алмасу заңдылықтарын да айқындайды. Ландшафт экологиясы әртүрлі ландшафтық аумақтарда (бау-бақша, саябақтарда) экологияның заңдылықтарын зерделейді. Статистикалық экология организмдердің таралу заңдылықтарын анықтайды. Ескерте кететін жағдай экологияның осы салаларының шекарасы әлі де болса нақты анықталған емес. Экологтар және экологияның мәселелері қызықтыратын басқа мамандар, осы экологиялық мәселелерді зерттеуді әртүрлі жолдармен шешеді. Бір экологтар жабайы аңдар немесе балықтардың экологиясын, тағы біреулері табиғи қорықтардың, саябақтардың және бақтардың экологиясымен айналысып, жалпы немесе жеке сұрақтарды шешеді. Басқалары экологиялық процестерді эволюциялық жолдармен байланыстырып, қалайша табиғи сұрыпталу экологиялық жүйелерге және экологиялық факторлар қалайша эволюциялық процестерге әсер етуін зерттейді. Дәрігерлерді жұқпалы және паразиттік аурулардың қоздырғыштары таралуының экологиялық мәселелері, сонымен бірге молекулалы экологиялық факторлардың (плазмидтер) әсері қызықтырады. Соңында айтарымыз, экологиялық мәселелерді шешуде математикалық және компьютерлі жобалау, үлгілер жасау арқылы ғаламдық проблемаларды, мысалы жаһандық жылынудың себептері және салдары сияқты мәселелерді шешудің жолдарын анықтауға болады.

Азия бір кездері айырылып қала жаздаған мәдени, тарихи қатынастарын қалпына келтіруде. 20 ғасырда 2 жүйенің текетіресі Азияны да екіге бөліп, тұтас мәдениеттер арасына сызат түсірді. Орталық Азия темір құрсауға алынды. Халықтар мен мемлекеттер қақ жарылды. Алайда, біз бәрімізге ортақ, бастауы бір құндылықтарымызды сақтап қалдық. Жасанды кедергілер жойылған соң біз біртұтас әлем екенімізді қайта сезіндік», - деді ҚР Президенті. Мемлекет басшысы отбасылық және қоғамдық дәстүрлер, еңбекқорлық пен білімге ұмтылу Азия халықтарына тән асыл қасиеттер екендігін баса айтты. «Мәдениеттердің жарасымды дамуын бір сөзбен әралуандық үйлесімі деп түсіну қажет. Ұлы Абайдың «Адамзаттың бәрін сүй бауырым деп» айтқаны осыны меңзейді. Азия біріге алады. Қайта жаңғырған Ұлы Жібек жолы осының дәлелі»,- деді Қ.Тоқаев.