Можете . мәтіннен тірек сөздерді тауып , олардың синонимдік қатарын жазыңдар. абай - өз заманының жыршысы. оның шығармалары - сол заманның шежіресі. оларда сол кездегі қазақ қаүымының тұрмыс-тіршілігі барлық ерекшеліктерімен, тек өзіне ғана тән белгі -бедерімен, өзіндік бояу - өрнектерімен мейлінше айқын да толық бейнеленген. абайға баратын жол- ұзақ жол. абай-данышпан. абай - кемеңгер. сонымен бірге әрбір данышпан ң даналық ерекшелігіне үңіле қарап, кемеңгер кемелдігінің қыры мен сырын ұғыну - ол өз алдына бір тағылымды ілім екенін де бекерге шығаруға болмас. "кемеңгерлікті танудың үш жолы бар,-депті сонау көне заманның кемеңгері конфуций. - бірінші жолы - тәжірибе жолы.бұл-ең қиыны". абай кемеңгерлікке жетудің, оны танудың ізгі жолы мен қиын жолын қалады. ақыл ісі - аңдау , яғни нәрселердің жайын ұғу, тану, ақылға салып ойлау , қиял иесі - меңзеу , суреттеп ойлау , көңіл ісі - түю , толғау. сөзден құрастырып , пікірлі әңгіме шығару үшін жұмсалатын зат -сөздер.
- Жоқ, ауаны тап-таза деп айта алмаймыз.
- Неліктен?
- Себебі қазіргі кезде машиналар, әртүрлі көліктер көп жүреді. Зауыттар ауаны ластайды. Адамдардың бірі далаға қоқыс тастап кетеді, бірі шылым шегеді.
- Арман, мен далада сірінкемен ойнап, от жағып жатқан балаларды көрдім. Олар да ауаны ластайды ғой, иә?
- Әрине, ластайды. Отпен ойнағанның салдары ауаны ластаудан басқа да дерттерге әкелуі мүмкін. Бұл балалардікі дұрыс емес. Отпен ойнауға болмайды!
- Ал лас ауадан адам ауыруы мүмкін бе?
- Иә, осы айтып кеткен ауаны ластайтын заттар адамға ауру әкеледі. Сондықтан ауаны ластамауға тырысу керек.
- Ал ауаны қалай ластамауға болады?
- Ол үшін біздің істей аларымыз қоқыс тастамау және өсімдіктер өсіру.
- Ал өсімдіктің қандай пайдасы бар?
- Олар көмірқышқыл газын жұтып, оттегін бөліп шығарады.
- Оттегі деген не?
- Оттегімен тірі ағзалар адамдар, жануарлар, т. б. тыныс алады.
- Міне керемет! Бізге мұғалім өсімдік әкеліңдер дегені осы екен ғой.
- Иә, осылай таза ауаны сақтау керек.