І нұсқа
1. Әрі жіңішке, әрі ашық дауысты дыбысты табыңыз
А) ұ В) ө С) о Д) и Е) ы
2. Үнді дауыссыздан басталып, үнді дауыссызға аяқталған сөзді табыңыз
А) мен В) біз С) Сіз Д) олар Е) сен
3. Негізгі зат есімді табыңыз
А) оқушы В) бала С) аялдама
Д) көрме Е) білім
4. Реттік сан есімді көрсетіңіз
А) отызыншы В) отыз-отыздан
С) отыз шақты Д) отыз Е) отыздан бір
5. Негізгі етістікті табыңыз
А) үйренуші В) ал С) шығар
Д) аула Е) отырғыз
6. Сөздің антонимін көрсетіңіз: «сау»
А) абайлау В) мықты С) ауқат
Д) науқас Е) алғыр
7. Тек кірме сөздерде болатын әріпті табыңыз
А) с В) м С) т Д)а Е) в
8. Күрделі сөзді табыңыз
А) шаруақор В) сүйеніш С) таңертең
Д) Жамбыл Е) басқарушы
9. Дыбыстық еліктеуіш сөзді табыңыз
А) жалт В) арбаң С) қисалаң
Д) жарқ Е) саңқ
10. Бірнеше сөздің тіркесуі арқылы бір ғана мағына беретін ұғым атауын көрсетіңіз
А) омоним В) антоним С) синоним
Д) тұрақты тіркес Е) лексика
11. Тұрлаулы мүшелері сын есімнен болғанда қойылатын тыныс белгісін анықтаңыз
А) нүктелі үтір В) қос нүкте С) үтір
Д) сызықша Е) дефис
12. Қарсылықты бағыныңқылы сабақтасты табыңыз
А) Ауа райы жақсы болса, біз елге барамыз.
В) Ауа райы жақсы болғанда, біз елге барып тұрамыз.
С) Ауа райы жақсы болса да, біз елге бара алмадық.
Д) Ауа райы жақсы болғандықтан, біз елге бардық.
Е) Ауа райы жақсы, біз елге барып келдік.
13. Төл сөз дұрыс жазылған жерді табыңыз
А) Қайда жүрсің? – деп сұрады анам.
В) «Қайда жүрсің,» - деп сұрады анам.
С) – Қайда жүрсің? – деп, сұрады анам
Д) «Қайда жүрсің?» - деп сұрады анам.
Е) Қайда жүрсің деп сұрады анам.
14. Морфология нені зерттейді?
А) сөздің мағынасын В) дыбыстарды
С) сөз таптарын Д) сөйлемді Е) белгілерді
15. Омоним сөздерді табыңыз
А) жеті, алпыс В) шапан, көйлек
С) ат қою, ол атты Д) бәрі, тегіс Е) аш, жап
16. Антонимдік жұпты көрсетіңіз
А) елең-алаң В) әйел-зайып С) анда-сонда
Д) әзер-әзер Е) азырқану-көпсіну
17. Сын есім қандай сөйлем мүшесі: Әдемі, қысықтау көздері өзіне жарасып-ақ тұр.
А) бастауыш В) баяндауыш С) анықтауыш
Д) толықтауыш Е) еліктеуіш
18. «1888 жылы Құрманғазы Динаны соңғы рет көргенде, оған тоғыз жас болды» - қандай сөйлем?
А) салалас құрмалас В) жай С) жақсыз
Д) сабақтас құрмалас Е) аралас құрмалас
19. Ішекті аспапты белгілеңіз
А) қобыз В) сазсырнай С) қамыссырнай
Д) пианино Е) аккардеон
20. Қалау райдың жұрнақтарын табыңыз
А) –ды/-ді В) –ған/-ген С) –шы/-ші
Д) –ын/-ін Е) –ғы/-гі
21. Ахмет Байтұрсыновтың еңбегін атаңыз
А) «Киіз үй» В) «Тіл құралы» С) «Күлтегін»
Д) «Қазақ хрестоматиясы» Е) «Қутадғу білік»
22. Айша бибі кесенесі қай қалада?
А) Тараз В) Түркістан С) Атырау
Д) Алматы Е) Отырар
23. Шөбере кімнің баласы?
А) ұлдың В) қыздың С) ағаның
Д) немеренің Е) інінің
24. Сөйлем ішінде табыс септікті сөзді табыңыз: Қыздар орманда гүл жинап жүр.
А) қыздар В) орманда С) гүл
Д) жинап жүр Е) дұрыс жауап жоқ
25. Сөйлемнің түрін анықтаңыз: Мұны жазу үшін автор көп ойланды.
А) салалас В) сабақтас С) құрмалас
Д) жай Е) күрделенген
26. Мезгіл бағыныңқы сөйлемнің жұрнағын көрсетіңіз
А) –ған-да/-ген-де В) –са/-се С) –са да/-се де Д) өйткені Е) –ып/-іп
27. «Тон пішу» сөздің баламасын табыңыз
А) предполагать В) радоваться С) гордиться Д) испугать Е) узнать
28. Берілген сөйлемде неше тыныс белгісі бар: Сөздің көркі мақал дейді халық
А) 3 В) 4 С) 2 Д) 5 Е) 1
29. Салт-дәстүрге не жатпайды?
А) тұсау кесу В) бесікке салу С) ақ жаулық
Д) құда түсіру Е) шілдехана
30. Мақалды толтырыңыз: Басқа пәле –
А) қолдан В) істен С) естен
Д) тілден Е) менен
Өсімдіктердің адамзатқа пайдасы
Өсімдіктердің адамзатқа пайдасы зор. Біріншіден, кейбіреулері дәрілік болса, енді басқалары тамақ үшін, түрлі бояулар, құрылыс материалдарын жасауға пайдаланылады.
Өсімдік өспейтін жер жоқ. Өсімдік суда өседі, тауда да өседі, таста да өседі, құмды, шөл далада да өседі екен. Өсімдіктердің түрлері өте көп. Біреуі шөлді ұнатады, яғни су аз жерді, біреуі суды, ал біреуі көлеңкені ұнатады. Біреуі қатты аязға шыдаса, біреуі аз суықта өліп қалады.
Өсімдіктер ауаны тазартады. Зиянды улы газдарды жұтады, оттегін бөліп шығарады. Айналаға көрік сыйлайды.
Шетелдік досыма Қазақстанды таныстыру.
Сәлем, Алина! Қал – жағдайың қалай? Үйіңе аман – есен жеттің бе? Мен қазір саған ауылдан хат жазып отырмын. Екеуміздің халықаралық балалар орталығында танысқаныма өте қуаныштымын, енді осы хатымда мен саған Қазақстанның көрікті жерлері жайлы айтып кеткенді жөн көрдім.
Менің кіндік қаным тамып, алғаш тәй-тәй басқан, алғаш «ана» деп күлім қаққан, киелі жерім, атамекенім бар, ол – тәуелсіз Қазақстан. Мен өз басым Қарағанды облысына қарасты Жаңаарқа ауданында тұрамын. Ұлан байтақ еліміздің ірі қалаларын аралау - менің арманым, себебі Қазақстанда көрікті жерлер жетерлік. Әзірге осы арманымды ата - анамның арқасында ақырындап жүзеге асырып келемін. Жазғы демалыста отбасымызбен демалуға бір қаланы таңдап, сонда жол жүреміз. Әзірше біз киелі Түркістан, жер жәннаты Жетісудың орталығы - Талдықорған, оңтүстік астанамыз Алматы және еліміздің бас қаласы Нұр - сұлтанға сапар шектік. Әр қаланың өзіндік қайталанбас ерекшеліктері бар. Мысалы, Түркістанда біз киелі жерлерді аралап, аптап ыстықта жер асты құдығының суын ішіп, бұрынғы заманның сәулет өнері туындыларына тамсандық. Ал Жетісу өңірінде таудан сырқырап аққан Қаратал өзенінің бойында серуендеп, таза ауада демалып, табиғаттың сұлулығына тәнті болдық. Оңтүстік астанамыз аталып кеткен Алматыда серуендеп қыдыру мен аты әлемге әйгілі Алматы апортын татып көрудің өзі арман ғой, Алматыны тіпті өлең - жырға қосқан ақын - жазушылар қаншама десеңші... Алматыда серуендейтін жерлер өте көп. Солардың ішінде біз Көктебеге көтеріліп, әсем Алматыны жоғарыдан алақанымыздағыдай көріп таң қалдық. Аты әлемге әйгілі Медеу мұз айдынында коньки тептік, Абай атындағы ұлттық опера және балет теартының кезекті қойылымын тамашалап, Ә.Қастеев атындағы сурет галереясына да барып үлгердік. Еліміздің жүрегі – Нұр – сұлтан қаласының да көрікті жерлері аз емес, жыл сайын олардың қатары толықтырылып келеді. Тәуелсіз Қазақстанның сәулеттік символына айналған «Бәйтерек» монументі, «Хан-шатыр» сауда және ойын-сауық орталығы және «Думан» ойын-сауық кешені біздің отбасымыздың сүйікті демалу орындары.
Келешекте Қазақстанның Қостанай, Павлодар, қарт Каспийдің жағасында орналасқан Ақтау, Атырау, сонымен қатар шырайлы Шымкент қалаларын аралағым келеді.
Ал сен бұрын Қазақстанда болдың ба? Болмасаң, мен сені қонаққа шақырамын, жазғы демалыс уақытында келіп, қонақ болып кет. Әуелі елордамыз Астана қаласынан бастайық? Астанаға дейін жетсең, өзім ата – анаммен күтіп аламын. Сен пойызбен немесе ұшақпен келсең болады. Қалғанын уайымдама, біздің үйде жатып демаласың.
Хат жазып, хабарласып тұр.
Сәлеммен, досың Амира.