Актуальность темы диссертационного исследования. В любом государстве установление статуса государственного языка является центральным и наиболее значимым элементом правового регулирования языковых отношений, поскольку затрагивает не только нормативную базу использования языков в государстве, но и права носителей этих языков - как отдельной личности, так и этнической общности.
Наиболее сложно проходит установление статуса государственного языка в федеративных многонациональных государствах, к которым принадлежит Россия. Это связано, прежде всего, с тем обстоятельством, что вопросы законодательного регулирования условий и порядка использования государственного языка должны быть соотнесены с вопросами защиты прав национальных меньшинств в области языковых отношений.
Конституция Российской Федерации 1993 года закрепила за русским языком статус государственного языка Российской Федерации и одновременно предоставила республикам право устанавливать свои государственные языки, которые в органах государственной власти, органах местного самоуправления, государственных учреждениях республик употребляются наряду с государственным языком Российской Федерации (ст. 68).
Вместе с тем, Конституция Российской Федерации не уточняет требования к особенностям функционирования и использования русского языка в качестве государственного языка России, не регулирует вопросы его взаимодействия с государственными языками республик в составе Российской Федерации. Не в полной мере разработаны эти аспекты и в российском языковом законодательстве.
Мемлекеттік Тіл [1], мәртебесі конституцияда бекітілген, мемлекеттік мекемелерде іс-қағаздар осы тілде жүргізіледі. Әдетте мемлекет негізін құраушы әрі жердің байырғы иесі болып саналатын халықтың тілі мемлекеттік тіл болып бекітіледі. Бірақ ұзақ уақыт отар болып, өз тілін ұмыта бастаған кейбір елдерде отарлаушы елдің тілі мемлекеттік тіл болып бекітілген. Мысалы: Үндістанда мемлекеттік тіл ағылшын тілі болса, хинди тілі тек тұрмыстық тіл деңгейінде қалып қойған. Марокконың, Алжирдіңмемлекеттік тілі араб тілі болғанымен, ресми тіл ретінде француз тіліонымен бірдей дәрежеде қолданылады. 1993 жылы қабылданған тәуелсіз Қазақстанның тұңғыш Конституциясында қазақ тілі мемлекеттік тіл болып бекітілді. 1995 жылы қабылданған Конституцияда да қазақ тілімемлекеттік тіл болып бекітілді, алайда сонымен қатар орыс тілі ресми түрде мемлекеттік тілмен қатар қолданылады. 1996 жылы 4 қарашада Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен “Қазақстан Республикасының тіл саясаты тұжырымдамасы” мақұлданды. Қазір Қазақстан барлық ғылым-білім, мәдениет, техника салаларын мемлекеттік тілге көшіру кезеңін бастан өткеруде.[2][
Наиболее сложно проходит установление статуса государственного языка в федеративных многонациональных государствах, к которым принадлежит Россия. Это связано, прежде всего, с тем обстоятельством, что вопросы законодательного регулирования условий и порядка использования государственного языка должны быть соотнесены с вопросами защиты прав национальных меньшинств в области языковых отношений.
Конституция Российской Федерации 1993 года закрепила за русским языком статус государственного языка Российской Федерации и одновременно предоставила республикам право устанавливать свои государственные языки, которые в органах государственной власти, органах местного самоуправления, государственных учреждениях республик употребляются наряду с государственным языком Российской Федерации (ст. 68).
Вместе с тем, Конституция Российской Федерации не уточняет требования к особенностям функционирования и использования русского языка в качестве государственного языка России, не регулирует вопросы его взаимодействия с государственными языками республик в составе Российской Федерации. Не в полной мере разработаны эти аспекты и в российском языковом законодательстве.
Мысалы: Үндістанда мемлекеттік тіл ағылшын тілі болса, хинди тілі тек тұрмыстық тіл деңгейінде қалып қойған. Марокконың, Алжирдіңмемлекеттік тілі араб тілі болғанымен, ресми тіл ретінде француз тіліонымен бірдей дәрежеде қолданылады. 1993 жылы қабылданған тәуелсіз Қазақстанның тұңғыш Конституциясында қазақ тілі мемлекеттік тіл болып бекітілді. 1995 жылы қабылданған Конституцияда да қазақ тілімемлекеттік тіл болып бекітілді, алайда сонымен қатар орыс тілі ресми түрде мемлекеттік тілмен қатар қолданылады. 1996 жылы 4 қарашада Қазақстан Республикасы Президентінің Жарлығымен “Қазақстан Республикасының тіл саясаты тұжырымдамасы” мақұлданды. Қазір Қазақстан барлық ғылым-білім, мәдениет, техника салаларын мемлекеттік тілге көшіру кезеңін бастан өткеруде.[2][