Напишите план по тексту 30 кітапхананың өзінің айдарлары бар: «жаңа кітаптар», «қазақ әдебиеті», «шетел әдебиеті» «өлеңдер мен тақпақтар жинағы» және т.6. айдарларды ашып, қажет кітабыңды іздеп, тапсырыс жасай аласың. сабақ кезінде кітап оқуға уақыт табыла бермейді, сондықтан амалсыздан көркем
шығарманы аз оқисың. күзгі демалыста электронды кітапханадан бірнеше кітап оқыдым. солардың ішінде ерекше ұнағаны - жюль верннің «әлемді сексен күн ішінде шарлау» романы. алдымен, осы ғажайып кітаптың авторы туралы қысқаша - мәлімет бере кетейін. жюль верн - француз жазушысы, ғылыми- фантастикалық
роман жанрының негізін қалаушылардың бірі. ол францияның нант қаласында 1828 жылы 8 ақпанда туған. верн - 65 роман, повесть, әңгіме және тарихы туралы зерттеулер жазған . жазушының «капитан гранттың » (1867), «сырлы арал» (1875), «он бес жасар капитан» (1878) және т.6. шығармалары әлемге танылды.
оның шығармалары әлем халықтарының тілдеріне, оның ішінде қазақ тіліне де аударылған, фильмдер түсірілген. 15 ғаламторды қарап отырып, мен жюль верннің қазақстан мен де байланысы бар екенін білдім. тек ондай мәлімет қолыма толық түспеді, лажсыздан бар тапқанымды ісейін дедім. ол xix ғасырда
қазақстан, сібір жерлеріне саяхат жасаған. соның негізінде кітап та жазған. ол кітап алғаш рет орыс тілінде 1900 жылы жарық көрген. бұл кітап - жазушының орта азия мен сібірге жасаған "әдеби саяхаты». «мен қазір басқа ештеңе ойлағым келмейді, мені таңғажайып сюжет қатты еліктіріп отыр. бұл романым
татарлар мен сібірдің тарихы жайлы», - деп жазған екен жюль верн. орта азия халықтары бұл кітапта «татарлар» деп аталады. оңтүстіктен басталған көтеріліс сібірдің астанасы - иркутскіге дейін жетеді. осы романнан қазақ даласын- да болған бірқатар тарихи деректерді кездестіруге болады. алғаш жарық
көрген 1876 жылдың өзінде-ақ кітап оннан астам тілге аударылған. артын- ша роман театр пьесасына айналып, ұзақ жылдар сахнада көрсетілген. кейбір деректерге қарағанда, жюль верннің жазған шығармаларының ішінде францияда бұл роман таралымы жағынан төртінші орынды иемденіп, авторға 7 млн. франк пайда
әкеліпті. осылайша, еуропа орта азия халықтарымен алғаш бір ғасыр бұрын жюль верн туындысы арқылы танысқан. бірақ біз туралы жазылған кітаптың орыс тіліндегі толық нұсқасы қолымызға енді ғана тимекші. (ба з материалдарынан)

1. Баянауыл мекені орыс казактарының күшімен 1826 жылы салынды. 2. Казак мекенінің бірінші атаманы болашақта атақты географ, этнограф, саяхатшы және ғалым болатын Григорий Потаниннің әкесі Николай Потанин болған. 3. Баянауыл ауданында Бұқар жырау, суырып салма ақын, әнші Жаяу Мұса, тұңғыш қазақ академигі Қаныш Сәтпаев, Қазақстанның атақты ғалым-энергетигі Шафик Чокин, философ, әрі әдебиеті Мәшһүр Жүсіп Көпеев, тұңғыш қазақ кинорежисеры Шәкен Аймановтар дүниеге келген.  Осы жерде қазақтың ақыны Сұлтанмахмұт Торайғыров 4 жасынан бастап өмір сүрген. Кейін ақынның атына сол жердегі көл Торайғыр атанған. 4. Торайғыр көлі. Торайғыр көлі көлемі жағынан үшінші, әрі теңізден айрықша жоғары орналасқан көл болып табылады. Оның суы Жасыбайдыкі секілді тұнық емес, сондықтан шомылатын жер ретінде атағы шыға қоймаған, дегенмен оның балығы көп. 5. Мыстан кемпір шыңы. Туристер арасында "Кемпір-тасс" шыңы  атақты болып танылады. Жергілікті тұрғында мен альпинистер оны "Мыстан кемпір" шыңы деп атайды. 

Сәкен Сейфуллин дүниеге келген 15 қазан 1894 жылы Қарағанды облысының Жаңаарқа ауданындағы. Оның шын аты — Сәдуақас. Алайда киіп өмір бойы белгілі қазақ жазушысы, ақын, қоғам қайраткері болады, аты-Сәкен — үй ласковое лақап.Ол дүниеге келген отбасы бай емес болатын. Әкесі Сәкен болған музыкалық есту және виртуозным домбырашысы. Анасы Жамал еді керемет рассказчицей, білгірі, халық ауыз әдебиеті.Оқыту бастауыш сауат ашу Сәкен өтті у аульного муллы. 11 жасында ол жіберілді мектепке Нильдинского (Успен) кеніштің игеру үшін орыс грамоталары."Нильде өткіздім. Сабақтар болсам, бір жағынан, мектепте, екінші жағынан — черпал білімдер: көрдім, қалай жұмыс істейді кузне ретінде жұмыс істейді, шахталарда жер астында, ауыр келеді, оларға жоғарыда, олар воздвигают таудың тас көмір кені; құсайынов жатақханаларда, үйлерінде жұмыс, білген олардың тұрмысы. Тағы естідім. Бұл қалдырды маған ханымның сөзі бойынша, өшпес әсер қалдырды".Жазушы үшін, оның терең толғандыратын ұлттық проблемалар, 1923 жыл, ол батыл жолына күрес, осознав тәуелділік ұлттық тағдыры от судьбы тілі, поняв, бұл тәуелсіздік емес полнокровной. Оны қатты обеспокоило соңғы жиналыс ХІІ съезінің большевиктік партия қалыптасқан 17-25 сәуір 1923 жылы, онда көтерілген ұлттық мәселе. Онда ашық айтылды деген ой орыс мәдениеті ерте ме, кеш пе алады верх над басқа да ұлттық мәдениеттер, деп күшейту керек үстемдігі орыс ұлт. Терең потрясенный естідім, Сәкен болды искать шешу үшін аса маңызды ұлт. Ол көтеру күрделі мәселелерге байланысты беру үшін қазақ тілін мемлекеттік мәртебесі. Окинув көзқараспен ближнюю және алыс өз халқының тарихын, жазушы болды искать жеке басын, олардың қызметі еді себепші үлгісі бұл. Сәкен терең уважал көшбасшыларының бірі, Алаш, Ахмет Байтұрсынов, ол көп күш-жігерін жұмсады іс-ағарту халық. Бұл іс-Сәкен Сейфуллин, деді Ахмету Байтұрсыновқа, связавшему насихатталып, халық тағдыры мен тағдырын тілі, поднимавшему осындай саяси мәселелерді кезде оның өзінің тағдыры висела на волоске сипаттайды ұлылығы мен несгибаемость рухтың ең Сәкен. Сейфуллин сондай-ақ маңызды және үлкен, халқы үшін Ахмет Байтұрсынов. Сәкен бермегенін, Қазақстан гүлдене болғанша қазақ тілі енгізілетін болады мемлекеттік мекемесі. Емес, көтеріп тіл мәртебесі болмайды мәртебесін көтеру. 9 маусым 1923 жылы ол мақала жариялады "Кеңсе істерін қазақ тілінде жүргізу керек" ("Кеңсе істерін жүргізу керек қазақ тілінде"). Барлығы жазды 9-баптарының, мүдделерін қорғайтын тілін пайдалана отырып, газет "Еңбекші қазақ", ол өзі басқарды. Еңбегінің арқасында Сәкен, 22 қараша 1923 жылы орталық сайлау комиссиясы декрет қабылданды, оған сәйкес шілде 1924 жылы кеңсе ісі тиіс орындай қазақ тілінде. Желтоқсанда 1926 Сәкен үйленіп, оның әйелі болды Гүлбахрам Батырбекова. Қызылордада ойнады өтті. Сол күннен бастап Гүлбарам болды ғана емес, сүйікті әйелі емес, басқа, сомасын төлейді, Сәкен.Білетіндер «- деп Сәкен Сейфуллина еді, екі баласы бара: қызы Лаура жәна ұлы Аяны Өкінішка орай, ұрпақтарын оғаны қалмады, екі бал көз жұмды ерте жастағы..Белгілі ақын қазасынан. Ол өлім жазасын кесіледі "халық жауы" ретінд бір түрмы НКВД Алма-Атад 1938 жыл сәуірд 25 16 40 сағит минутта. "Әкесі мен ағасы халық жауы" Сәкен Сейфуллина постигли сол тағдырға 1937 жыл олар тұтқынға алынып, ату жазасын кесіледі.Мәселено, бір дет ажырап кетті, өмірі қазақ ақын-жазуш, новатор, ағартушо, қоғ қайраткері. Кеңес өкіметі, ол воспевал және идеалдар ол шын жүректен сенген, уничтожила. Дарынды, білімді, зиялы, Сәкен Сейфуллин өздері тар жол тайғақ кеш ...