О. ОҚЫЛЫ
6-тапсырма. Мәтінді оқып, мазмұнындағы ақпараттардың
маңызын талда. Негізгі және қосымша ақпаратты тап.
Адамзат үшін тілдің маңызы ерекше. Бұл - тек қатынас
құралы ғана емес, әр адамның өмір сүруі үшін ауадай қажет
байлығы.
Жақында Жапония ғалымдарының Токио қаласындағы
перзентханалардың бірінде ғылыми-зерттеу жұмыстары жүр-
гізілген. Сонда үш ұлттың жаңа туған нәрестелеріне бір тәжірибе
жасаған. Сәбилердің тыңдау қабілеттерін тексеру үшін жылаған
кезде басқа тілдерде сөйлеп, жұбату сөздерін айтқан. Сәби жы-
лауын тоқтатпаған. Ал олардың әрбірінің ана тілінде сөйлеген
кезде нәрестелер жылауын сап тыйып, үнсіз қалған. Халқымыз
бала тәрбиесі ананың құрсағында болған сәттен басталады деп бе-
кер айтпаған екен. Анасы өз тілін білмейтін балада да ана тіліне
деген мұқтаждық болады екен. Бірақ адам өсе, есейе келе оған
мән бермеуі мүмкін. Әйтсе де өмірдің соңғы белесі қарттыққа
аяқ басқан шақта туған тілде сөйлеуге қажеттілік қайта оянады.
Бұл
ғылыми дәлелі бар шындық.
аи забанды Жумабаев
Менің сүйікті қалам
Алматы - менің сүйікті қалам. Не себепті деп сұрасаңыз, Алматы - Алатау бөктерінде орналасқан ғажайып, әсем қала. Алматыда ауаның өзі ерекше таза болып көрінеді. Оның көркіне көз тоймайды. Тамаша табиғаты аспанмен таласқан заңғар тауларымен, сарқырап аққан өзен-суларымен, көк майса, жасыл желегімен, апорт алмасымен ерекше. Ал жылдан жылға саны артып жатқан зәулім ғимараттардың құрылысы мен көркін сөзбен айтып жеткізу мүмкін емес.
Алматының басты көрікті орындары - Медеу мұзайдыны, Шымбұлақ курорты, Көктөбе. Халық демалу үшін жиі баратын Көктөбеден Алматы алақандағыдай көрінеді. Ол жерден қаланың ғаламат көрінісін, ерекше сәулетін тамашалай аласыз.
Сонымен қатар, Алматыда Тұңғыш Президент саябағы, орталық цирк, Горький саябағы, орталық мұражай, Әуезов атындағы театр, Абай атындағы опера және балет театры сынды мәдениет орындары - халық көп баратын орындар бар.
Алматы Қазақстанның мәдени астанасы болып есептеледі.
Баянауыл ұлттық мемлекеттік табиғи паркі 1985 жылы құрылған екен. Оған дейін аталған өңір мемлекет қорғауында болмапты Сол уақыт кезеңінде кешегі тың игерушілер мына фотода көрініп тұрғандай Кемпіртастың «тілін» жұлып алған екен. Біреулер өздерінің «батырлығын» дәлелдеу үшін техниканың көмегімен Кемпіртастың «тілін» трос байлай отырып вандалдық әрекетке барған. Жалпы, Кемпіртас туралы аңыздың бірнеше нұсқасы бар, бірінде тіпті Баба-Яга қылып қояды. Қазақ жеріндегі қайдағы Баба-Яга, кейде не болса соған сене беретініміз бар-ау! Тіпті Иван Купаланы Қазақстаннан тауып жүргендер кездеседі. Негізі Кемпіртасты әр қырынан қарасаңыз бірде жас қызға, енді бірде егде тартқан әйелге, тағы бірде әжеге ұқсайтыны шын. Фантазияңыз білсін! Бірақ аңыздардың ішінде Кемпіртас туралы мына аңыз өзіме ұнады. "Кірпігіңде тұрса да әлі жас байланып, Дінің қатты екенін растайды анық. Көкжиектен бір сәтте көз аудармай, Әй, кейуана, кеттің-ау тасқа айналып. Жанарымнан сорғалап алқызыл таң, Жан дүнием менің де сан бұзылған. Жайыңды ұғам, тас кемпір, себебі мен Сен секілді айырылғам жалғыз ұлдан. Жау жоқ бірақ көк семсер сермесердей, Тек уақыт тұр төбемнен төнген селдей. Кемпіртас-ау, қайғыңды бөлісуге Тасқа айналап кетейін мен де сендей»,-деп керекулік бір ақын жырлағандай Кемпіртас соғыстан оралмаған жалғыз баласын зарыға күте тасқа айналған ананың бейнесі екен!
Объяснение: