Оқушылар, сіздер сабақта «Қазақстанның табиғаты» туралы ақпаратпен таныстыңыздар. Қазақстанның табиғаты қандай?, қандай қорықтар бар?, қандай саябақтар бар?, қандай тарихи, ғажайып жерлерді білдің? - осы сұрақтарға сүйене отырып қысқаша жазба жұмысын (мәтін) орындаңыздар. Орфографиялық нормаларға сай жазып, қосымшаларды дұрыс жалғаңыз, сөйлем соңында қойылатын тыныс белгілерін орынды қолданыңыз нужно
1. «Мөлдір» сөзінің синонимін
табыңыз.
C) Тұнық, таза.
2. Дауыссыз дыбыстардың түрлерін анықтаңыз.
E) Ұяң, үнді, қатаң.
3. Ұяң дауыссыз дыбыстар кездесетін сөздер қатарын табыңыз.
C) Ғалым, тағзым.
4. Сөйлемдегі жалқы зат есімді табыңыз.
Қыздың аты Ботагөз екенін білді
B) Ботагөз.
5. Негізгі зат есімді белгілеңіз.
D) Қарындас.
6. Сұраулы сөйлемді табыңыз.
D) Адам өмірін ұзарту мүмкін бе
7. «Қысқа», «тар», «аласа» сөздерінің антонимдерін табыңыз.
C) Ұзын, кең, биік.
8. Құстың атауын білдіретін күрделі сөзді көрсетіңіз.
C) Сарышымшық.
9. Қатыстық сын есімді сөз тіркесін анықтаңыз.
A) Маңызды мәселе.
10. «Таптыр» сөзі етістің қай түріне жататынын анықтаңыз.
A) Өзгелік.
11. Қарсылықты жалғаулық шылауы бар сөйлемді анықтаңыз.
E) Бүгін күн аяз, бірақ балалар ойнап жүр.
12. Сөйлемдегі тұрлаусыз мүшені белгілеңіз.
Ұшақ құсша ұшты.
B) Пысықтауыш.
13. Жақсыз сөйлемдерді табыңыз.
B) Арада сүт пісірімдей уақыт өтеді.
14. Сөйлемді толықтырыңыз.
Кенже бала отбасындағы ең кіші бала, ... ,
C) сондықтан ол қара шаңырақтың иесі болады.
15. Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрін анықтаңыз.
Олар келгенде, сабақ аяқталыпты.
A) Мезгіл бағыныңқылы.
16. Алматы және Талдықорған өңірлерінің атауын табыңыз.
C) Жетісу.
17. Сөйлемде берілген фразеологиялық тіркесті синоним сөзімен ауыстырыңыз.
Түнде анасы баласын ойлап, көз ілмеді.
B) Ұйықтамады.
18. Есептік, күрделі сан есімді табыңыз.
E) Елу төрт балабақша бөбектерді қазақ тілінде тәрбиелейді.
19. Тәуелденіп септелген өздік есімдігін белгілеңіз.
A) Өзімнің кітабым столда жатыр.
20. Сөйлемнен мезгіл үстеуді табыңыз.
B) Жаздыгүні оқушылар демалысқа шығады.
Наурыз көже - Ұлыстың ұлы күні жасалатын қасиетті ас. Оған тары, арпа, бидай, бұршақ, күріш сияқты жеті түрлі дән мен ақ қосылады. Түркі халықтарының ұғымында жеті саны қасиетті саналғандықтан, наурыз көжеге жеті түрлі дәм қосылады. Оған қоса, ол - тоқшылық пен ырыс құттың жоралғысы.
Төменде наурыз көженің даярлану үлгісін ұсынып отырмыз.
Құрамы: 1 келі ет
Қазы, қарта
100 грамм бидай
100 грамм күріш
100 грамм жарма (перловка)
100 грамм тары
Тұз
3 литр су
1 литр айран
Қазанға су құйып, ет, қазы-қартаны салып, қайнатыңыз. Алғаш қайнағанда сорпаның көбігін алуды ұмытпаңыз. 1,5-2 сағаттай қайнатып, етті сүзіп алыңыз. Енді дәндерді жақсылап жуып, бірінші бидайды салып, 5 минут қайнатыңыз. Екінші жарманы және күрішті салып,. 5 минут қайнаған соң, тарыны салыңыз. Талғамыңызға қарай тұздаңыз. Дәндер пісіп болды-ау дегенде оттан түсіріп, салқын жерге қойыңыз. Қазаннан түсірілген еттерді ұсақтап турап, барлығын сорпаға айранмен қосып араластырыңыз.