Оқылым және тыңдалым мәтіндері бойынша онай және қиын сұрақтар құрастырындар. «Т кестесіне е түсіріңдер. Оңай сұрақтар Қиын сұрақтар қазақ тілі 7 сынып 43 бет
1. Хабарлы сөйлем. Хабарлы сөйлем қандай да бір оқиғаны баяндау, суреттеу мақсатында айтылады. Мысалы: Оқушылар жеңіс күніне арналған қойылымға дайындалды.
2. Сұраулы сөйлем. Сұраулы сөйлем бір нәрсені білу мақсатында айтылады. Мысалы: Кеше жаңбыр жауды ма?
3. Лепті сөйлем. Лепті сөйлем адамның көңіл күйіне, сезіміне байланысты айтылатын ойды білдіреді. Мысалы: Алақай, апам келеді!
4. Бұйрықты сөйлем Бұйрықты сөйлем бір нәрсені бұйыру мақсатында айтылады. Мысалы: Бұл тапсырманы ертең міндетті түрде орындап кел!
Үш жүз жасақтары шешуші шайқас алдында Хантауында, Сұңқар тауында (кейін бұл жер Әбілқайыр тауы аталды) жиналды. Шайқас солтүстігі Балқаш, оңтүстігі Отар даласы, батысы Шу, шығысы Күртіге дейінгі аралықтағы жерлерде өткендігін осы өңірлерде жиі кездесетін қазақ, қалмақ қорымдары дәлелдейді. Аңырақай аталатын да осы өңір. Бұл шайқаста (40—45 күн) қазақтар ірі жеңіске жеткен.
Ұрысқа бас қолбасшы болып Бөгенбай батыр сайланды. Үш жүз жасақтарының қимылын үйлестіру міндетін Қазыбек батыр, Көптеген қазақ батырлары соғыс өнерін жетік білетіндігін көрсетті. Ұлы жүз қолын Жолбарыс хан мен Төле би, Орта жүз қолын Қаракерей Қабанбай Шақшақ Жәнібек, Кіші жүзді Тама Есет, Шекті Тайлақ т.б. батырлар басқарып, үлкен ерлік көрсетті. Қазақ садақшыларының жеке жасағын ошақты Саурық батыр басқарды. Шайқасқа болашақ қолбасшы Шапырашты Наурызбай да қатысқан.
Шайқастың ең басында Бөлек батыр Қараұлы жоңғар әскерлерінің қолбасы Аңырақаймен жекпе-жекке шығып, оны өлтіреді. Солайша қазақ қолдарының рухын көтерген.
Бұл шайқаста көптеген батырлар жекпе-жекке шықты. Бұл соғыста көптеген атақты батырлар қаза тапты. Соққыдан есін жия алмай қалған қалмақтар сусыз сортаң жерде шөлге ұшырап, одан әрі соғыса алмай Аягөз, Шарға қарай жөңкіле қашты.
1. Хабарлы сөйлем.
Хабарлы сөйлем қандай да бір оқиғаны баяндау, суреттеу мақсатында айтылады. Мысалы: Оқушылар жеңіс күніне арналған қойылымға дайындалды.
2. Сұраулы сөйлем.
Сұраулы сөйлем бір нәрсені білу мақсатында айтылады. Мысалы: Кеше жаңбыр жауды ма?
3. Лепті сөйлем.
Лепті сөйлем адамның көңіл күйіне, сезіміне байланысты айтылатын ойды білдіреді. Мысалы: Алақай, апам келеді!
4. Бұйрықты сөйлем
Бұйрықты сөйлем бір нәрсені бұйыру мақсатында айтылады. Мысалы: Бұл тапсырманы ертең міндетті түрде орындап кел!
Үш жүз жасақтары шешуші шайқас алдында Хантауында, Сұңқар тауында (кейін бұл жер Әбілқайыр тауы аталды) жиналды. Шайқас солтүстігі Балқаш, оңтүстігі Отар даласы, батысы Шу, шығысы Күртіге дейінгі аралықтағы жерлерде өткендігін осы өңірлерде жиі кездесетін қазақ, қалмақ қорымдары дәлелдейді. Аңырақай аталатын да осы өңір. Бұл шайқаста (40—45 күн) қазақтар ірі жеңіске жеткен.
Ұрысқа бас қолбасшы болып Бөгенбай батыр сайланды. Үш жүз жасақтарының қимылын үйлестіру міндетін Қазыбек батыр, Көптеген қазақ батырлары соғыс өнерін жетік білетіндігін көрсетті. Ұлы жүз қолын Жолбарыс хан мен Төле би, Орта жүз қолын Қаракерей Қабанбай Шақшақ Жәнібек, Кіші жүзді Тама Есет, Шекті Тайлақ т.б. батырлар басқарып, үлкен ерлік көрсетті. Қазақ садақшыларының жеке жасағын ошақты Саурық батыр басқарды. Шайқасқа болашақ қолбасшы Шапырашты Наурызбай да қатысқан.
Шайқастың ең басында Бөлек батыр Қараұлы жоңғар әскерлерінің қолбасы Аңырақаймен жекпе-жекке шығып, оны өлтіреді. Солайша қазақ қолдарының рухын көтерген.
Бұл шайқаста көптеген батырлар жекпе-жекке шықты. Бұл соғыста көптеген атақты батырлар қаза тапты. Соққыдан есін жия алмай қалған қалмақтар сусыз сортаң жерде шөлге ұшырап, одан әрі соғыса алмай Аягөз, Шарға қарай жөңкіле қашты.